Washington'da kriz buluşması

Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın geleneksel yıllık buluşmasında iyimserlik sınırlı tutulacak. Bunun nedenleri belli: ABD dışında dünya genelindeki ekonomik büyüme yavaşladı, Ebola salgını toplumları tehdit ediyor ve dünyanın farklı bölgelerinde yaşanan krizler de küresel ekonomiyi tökezleten bir başka etken.

Uluslararası Para Fonu Başkanı Christina Lagarde dünya ekonomisinin mali krizin etkilerini de atlatamadığını teslim ederek “Mali krizin başlamasından altı yıl sonra küresel krizin hala dünya ekonomisini zayıflatmaya devam ettiğini görüyoruz. Ülkeler hala krizin etkileriyle mücadele ediyor. Peki bununla ne demek istiyorum? Birçok ülkede krizin etkisiyle kamu ve özel sektördeki borçlanmalar ve aynı zamanda işsizlik hala krizin en önemli zoruluklarını oluşturuyor" diye konuştu.

Geçen hafta Georgetown Üniversitesi’nde konuşan Lagarde, “Ayrıca ufukta yeni karanlık bulutlar görüyoruz“ diye de ekledi. Ukrayna, Ortadoğu ve Asya’da krizlerin mali piyasalarda dalgalanmaları ve hammadde fiyatlarında yıkıcı etkilere yol açabileceğini ifade eden IMF Başkanı, Ebola virüsü salgınının da ciddiye alınması gerektiğini söyledi.

BRICS ülkelerine uyarı

Kalkınmakta ve gelişmekte olan ülkelerin krizin yükünü büyük ölçüde taşıdığını, 2008 yılından beri de küresel büyümenin beşte dördüne katkıda bulunduğunu kaydeden Lagarde, buna rağmen bu ülkelerin, yüksek büyüme temposunu sonsuza kadar sürdüremeyecekleri uyarısında bulundu. Ancak IMF Başkanı Christina Lagarde bu uyarıları yaparken, Brezilya, Rusya, Çin, Hindistan ve Güney Afrika’nın oluşturduğu BRICS ülkelerinin kendi para fonunu ve kendi kalkınma bankasını kurma planlarıyla ilgili ise yorum yapmadı.

Washington’daki buluşmada, Uluslararası Para Fonu’nu uzun zamandır rahatsız eden ve “gölge bankacılık“ adı verilen sistemin de ele alınması bekleniyor. Bankacılığa benzeyen, ancak bankalar kadar sıkı kontrole tabi tutulmayan Hedge fonlar ya da emeklilik fonları gibi oluşumlar piyasalardaki varlığını giderek arttırıyor.

Mali krizin etkisiyle geleneksel bankacılık sistemine getirilen sıkı kurallar, düşük faiz ve bol likitide, gölge bankacılık faaliyetlerinin yaygınlaşmasına yol açmıştı. Uluslararası Para Fonu’nun verilerine göre, gölge bankacılıkte ABD, İngiltere ve Euro Bölgesi başı çekiyor. Hatta gölge bankacılık ABD’de geleneksel bankacılıktan daha büyük bir alan haline gelmiş durumda.

Gevşek para politikası

Uluslararası Para Fonu’nu kaygılandıran bir başka konu da endüstri ülkelerindeki merkez bankalarının para politikalarında eşzamanlı hareket etmemesi. Gevşek para politikasının krizde en kötüsünü önlediğini belirten IMF Başkanı Lagarde, ancak bu konuda değişim gerektiğini vurguladı.

Lagarde, “Gelişmiş ülkelerin merkez bankaları bu aracı kullandı. Ancak bu tek başına ekonomiyi canlandırmaz. Bu bir savunma oyuncusu, bununla gol atılmaz“ dedi.

Gevşek para politikasının büyük mali riskleri beraberinde getirdiğini ifade eden Lagarde, Dünya Bankası ve IMF’nin yıllık toplantısında ülkelerden kararlı adımlar atmalarını beklediğini ifade etti.

© Deutsche Welle Türkçe

Rolf Wenkel