Von der Leyen İncirlik düğümünü çözebilecek mi?

Türkiye’nin Alman Savunma Bakanlığı Siyasi Müsteşarı Dr. Ralf Brauksiepe ve Alman milletvekillerine İncirlik’i ziyaret etme izni vermemesiyle patlak veren krizi çözme çabaları sürüyor.

Türkiye, yoğun diplomasi trafiği sonucunda, Almanya’nın pozisyonunu anlatmak için İncirlik’i bizzat ziyaret etmek isteyen Savunma Bakanı Ursula von der Leyen’in talebine olumlu karşılık verdi. Başbakan Binali Yıldırım, "Türkiye izin verecek, Almanya Savunma Bakanı İncirlik'i rahatlıkla ziyaret edebilir herhangi bir sorun yok" açıklamasını yaptı.

DW Türkçe’nin edindiği bilgilere göre Türkiye, Alman Savunma Bakanı Ursula von der Leyen’in İncirlik’e gitme isteğini, “askeri-teknik ziyaret talebi” kapsamında değerlendirerek yeşil ışık yaktı. Bu kapsamdaki değerlendirmenin dayanağını “başkomutanlık” ünvanı oluşturuyor.

Alman Anayasası uyarınca savaş zamanlarında silahlı kuvvetlere Şansölye komuta ederken, barış dönemlerinde başkomutanlık yetkisi Federal Savunma Bakanı’nda bulunuyor.

Von der Leyen'in “başkomutanlık” unvanı ve temaslarının gündeminin askeri-teknik konularla sınırlı olması sebebiyle ziyaret talebinin kabul edildiği öğrenildi.

Ancak Ankara, Federal Meclis'te bu ay başında kabul edilen Ermeni soykırımı karar tasarısına tepkisi nedeniyle, siyasi müsteşar ve milletvekillerinin ziyaret talebine olumsuz bakışını sürdürüyor.

Türk tarafı, aynı zamanda milletvekili olan Savunma Bakanlığı Siyasi Müsteşarı Dr. Ralf Brauksiepe ve Federal Meclis savunma komisyonu üyesi milletvekillerinin İncirlik ziyaretine karşı tavrını koruyor.

Von der Leyen düğümü çözebilecek mi?

Von der Leyen bu nedenle sadece İncirlik’teki Alman birliklerini ziyaret etmek istemiyor. Aynı zamanda mevkidaşı, Türk Savunma Bakanı Fikri Işık ile bir araya gelerek görüş ayrılıklarını aşmak istiyor.

Federal milletvekillerinin savunma politikalarının belirlenmesinde taşıdıkları kilit rol hakkında Türk tarafını bilgilendirmek isteyen Alman Bakan, Türk mevkidaşına Alman milletvekillerinin ziyaretine izin verilmemesinden ötürü duyulan rahatsızlığı aktarmak istiyor.

Anlaşmazlıkların giderilmesi amacını taşıyan görüşmenin “en kısa zamanda” gerçekleşmesi için Ankara-Berlin hattında görüşmeler devam ediyor.

Alman Savunma Bakanlığı Sözsüzü Jens Flossdorf, bugün düzenlenen basın toplantısında, henüz bir ziyaret tarihinin belirlenmediğini, yakın bir zamanda ziyaretin gerçekleştirilmesinin hedeflendiğini kaydetti.

Bakanın ziyaretine milletvekilleri ve basının eşlik etmesinin planlanmadığını söyleyen Sözcü, ziyaretin gerçekleştirilmesine dönük ilk siyasi görüşmelerin yapıldığını, askeri ateşeler ve büyükelçilikler üzerinde temasların sürdüğünü kaydetti.

Sözcü, bakanın ziyareti sırasında Türk tarafına, Federal Alman Ordusu’nun parlamento ordusu olduğunu, geçmişte olduğu gibi bugün de Türkiye’nin yararına olan yurtdışı misyonlarına parlamento kararıyla gönderildiklerini ve halkın temsilcilerinin de bu süreçlere dâhil edilmesinin büyük önem taşıdığını aktarmak istediğini söyledi.

Flossdorf, “Görüşme, tabii ki aynı zamanda bu tür ziyaretlerin yapılamayacağı yönündeki kararın Türkiye tarafından gözden geçirilmesi ve gelecekte buna imkân tanıyacak şekilde değiştirilmesini sağlama hedefini de taşıyor” diye konuştu.

Soykırım gerilimi

Alman tarafı, geçtiğimiz haftalarda siyasi müsteşar ve milletvekillerinin İncirlik ziyareti planını Türk tarafına olağan prosedürler uyarınca yazılı iletmiş, bunun üzerine Türk tarafı Alman yetkililerine önce sözlü olarak “güvenlik kaygılarını” dile getirerek ziyaretin gerçekleştirilemeyeceğini bildirmişti.

Alman yetkililerin ısrarlı soruları üzerine Türk tarafının bunun 2 Haziran’da Federal Meclis’te kabul edilen soykırım kararından kaynaklandığının söylenmesi üzerine konu basına yansımış ve iki ülke arasında yoğun bir diplomasi trafiğine yol açmıştı. Sadece Ankara-Berlin hattında değil aynı zamanda NATO karargâhının bulunduğu Brüksel’de yoğun diplomatik görüşmeler gerçekleştirildi.

Von der Leyen soykırım demişti

Almanya Federal Meclisi’nde 2 Haziran’da yapılan oylamada kabul edilen Ermeni soykırım tasarısı, Ankara ile Berlin arasında gerilime yol açmıştı.

Hükümet üyesi bakanlar ve hükümet sözcüleri, Meclis’in kararına rağmen bugüne kadarki açıklamalarında soykırım kavramını kullanmamaya özen gösterirken, Von der Leyen'in bu konuda farklı bir tutum izlemesi dikkat çekmişti.

Von der Leyen, 1915 Ermeni soykırım kararının kabul edildiği gün, uluslararası havacılık teknolojisi fuarını ziyareti sırasında, kararı şu sözlerle değerlendirmişti:

“Doğru olan, 100 yıl sonra Ermenilere yönelik korkunç katliamın konu edilmesi ve Federal Meclis’te bunun soykırım olduğunu konuşmamızdır.”

İki bakanın görüşmesinin gerçekleşmesi durumunda bu açıklamanın da Bakan Fikri Işık tarafından gündeme getirilebileceği belirtildi.

© Deutsche Welle Türkçe

Değer Akal