Uzayda önemli buluşma

2004 yılında fırlatılan Avrupa Uzay Ajansı’na (ESA) ait Rosetta uzay aracı, 20 Ocak'ta faaliyete geçirilecek. Aracın hedefi, Çuryumov-Gerasimenko/67P kuyrukluyıldızı. Güneş’in etrafından 4, Dünya’nın etrafından 3 , Mars’ın etrafından ise bir kez dolanan uzay aracı, kuyruklu yıldıza ulaşmak için 10 yıla yayılan bir yolculuğu ardında bıraktı. Rosetta, kuyruklu yıldıza 1 yıl boyunca eşlik edecek. Bu buluşmada, Rosetta’nın taşıdığı Philae adlı gözlem sondası kuyruklu yıldızın yüzeyine indirilecek.

Uzmanlar, kuyruklu yıldızları Güneş Sistemi’nin en ilkel cisimleri olarak tanımlıyor. Kuyruklu yıldızların yaşamın gelişimine su ve organik madde taşıyarak destek sağladıkları tezi üzerinde duruluyor.Çuryumov-Gerasimenko/67P kuyruklu yıldızında yapılacak incelemeler, kuyruklu yıldızların Güneş Sistemi’nin evrimindeki rolünü belirlemede gereken verileri sağlayacak.

Mars'ta iki araç birden

Eylül ayında Mars gezegenine iki uzay aracı ulaşacak. Mars yörüngesine yerleşecek araçlardan biri Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) Maven adlı aracı. Diğeri ise Hindistan tarafından fırlatılmıştı. Mars atmosferinde incelemelerde bulunacak Maven uzay aracı, bir zamanlar Dünya'ya benzer bir atmosferi olduğu sanılan Mars'ın şimdiki durumuna gelmesine geçmişte hangi olayın neden olduğunun anlaşılmasına yardımcı olacak. Hindistan'ın uzay aracı da Kızıl Gezegen'i görüntüleyecek ve çeşitli incelemelerde bulunacak.

2014, Alman uzaycılığı açısından da önemli bir yıl. Alman astronot Alexander Gerst, Mayıs ayında Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderilecek. Gerst'in ilk uzay görevi 6 ay sürecek. Son olarak bundan 6 yıl önce bir Alman, astronot Thomas Reiter Uluslararası Uzay İstasyonu'nda görev almıştı. Reiter, günümüzde Avrupa Uzay Ajansı ESA'nın direktörlüğünü yürütüyor.

Uzay turizmi başlıyor

2014'te uzay turizmi başlayacak. Bir özel şirket, 100 kilometre yüksekliğe çıkacak bir araç yollayacak. Yolcular, birkaç dakika boyunca yerçekimsizliği yaşayacak. NASA, uzay mekiklerinin yerini dolduracak Orion kapsülünü bu yıl içinde öncelikle bir insansız uçuşla deneyecek. SpaceX şirketi tarafından geliştirilen Falcon Heavy adlı roketlerin de 2014 yılı içinde ilk kez fırlatılması öngörülüyor. NASA, uzaya Sunjammer adını verdiği güneş yelkeni sistemini de bu yıl fırlatacak.

Uzay aracı Chang'e 3'ü Aralık ayında başarıyla Ay yüzeyine indiren Çin, böylece uzaycılıktaki iddiasını kanıtlamış oldu. Chang'e 3, 1 yıl boyunca Ay'da ölçümler yapacak, bir özel teleskop aracılığıyla uzayı gözleyecek. Chang'e 3'ün Ay'a taşıdığı Rover Yutu isimli araç da Ay yüzeyinde en az 3 ay süreyle bilimsel gözlemler yapacak.

Çin'e ISS yasak

Çin, 2014 yılı içinde Tiangong-1 uzay istasyonuna insanlı uzay araçları gönderecek. ABD yönetiminin Çin'in Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) katılımını 2014'te de engellemeye devam edeceği tahmin ediliyor. Ocak ayında yapılacak uzaycılık kongresine, uzay faaliyetlerinde bulunan tüm devletler katılıyor. ABD başkenti Washington'da düzenlenen kongrenin katılımcıları arasında Çin de yer alıyor.

2014, Mars yılı olacak. Kızıl Gezegen, özellikle Nisan ayında parlaklığı belirgin şekilde artacak. Venüs, özellikle tropik bölgeler ve güney yarım kürede tüm yıl boyunca gözlenebilecek. Gökyüzünün en parlak yıldızları Venüs ve Jüpiter 18 Ağustos'ta, şafak vakti çıplak gözle görülebilecek aydınlığa ulaşacak.

Güneş ve ay tutulmaları nerede izlenebilecek?

2014'te iki kez tam ay tutulması, iki kez de parçalı güneş tutulması meydana gelecek. 15 Nisan'daki tam ay tutulması Kuzey ve Güney Amerika, Pasifik ve Avustralya'dan gözlenebilecek. Bunu iki hafta sonra ilk parçalı güneş tutulması izleyecek. Güneş tutulması Hint Okyanusu, Avustralya ve Antarktis'den izlenebilecek. İkinci tam ay tutulması için 8 Ekim tarihi öngörülüyor. Bu gök olayı Asya kıtasının doğusu, Avustralya, Pasifik ve Amerika kıtasının büyük kısmında gözlenebilecek. 23 Ekim'deki ikinci parçalı güneş tutulması Kuzey Amerika ve Pasifik'in kuzeydoğusunda izlenebilecek. Güneş ve ay tutulmaları Avrupa'dan 2015'te izlenebilecek.

© Deutsche Welle Türkçe

Dirk Lorenzen / Nihat Halıcı

Editör: A. Günaltay