Uzaya para çok!

İtalya'nın Napoli kentinde geçen hafta bir araya gelen Avrupa Uzay Ajansı (ESA) üyesi 20 ülkenin bilim ve araştırmadan sorumlu bakanları, Avrupa uzaycılığı için bir dizi önemli kararlar aldılar. Uzun tartışmaların ardından, Avrupa Uzay Ajansı'na 10 milyar euro bütçe ayrılması onaylandı. Napoli toplantısını takip eden Alman uzman Dirk Lorenzen, sonuçları Deutschlandradio'ya değerlendirdi:

"En önemli gelişme, Avrupa Uzay Ajansı'nın bundan böyle Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA'nın Orion uzay gemilerinin yapımına katkıda bulunacak olması. Avrupa'nın bu çerçevede insansız uzay aracı ATV'lerden edindiği deneyimi aktarması bekleniyor. Avrupa, böylece, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun yapımında payına düşen katkıyı da sağlamış olacak. NASA'ya doğrudan para ödemek yerine, Avrupa'nın imzasını taşıyan teknoloji aktarılacak."

ESA Orion'a ortak oldu

Gözlemciler, dünya genelinde ekonomik krizin etkili olduğu bir dönemde Avrupa Uzay Ajansı'na sağlanan mali kaynağın önemine işaret ediyor. Uzaycılık uzmanı Dirk Lorenzen, kaynağın kimi 2 yıla, kimiyse daha uzun vadeye yayılan projelerin finansmanında kullanılacağını belirtiyor:

"Avrupa böylece 2017'den itibaren Uluslararası Uzay İstasyonu'na ve dünya yörüngesi dışında hedeflere insanlı uçuşlar yapacak Orion programının bir parçası haline gelmiş oldu. Avrupa Uzay Ajansı'nın NASA ile işbirliği yeni bir boyut kazandı. NASA'nın Avrupa Uzay Ajansı ile girdiği yeni ortaklık sürecinin içinde bulunduğu mali sıkıntıdan mı kaynaklandığını, uzun vadeli stratejik işbirliğinde samimi olup olmadığını zaman gösterecek. 10 yıl önce de iki kurum arasında bir ortak uzay aracı için çalışma başlatılmış, NASA daha sonra proje tamamlanmadan ayrılma kararı almıştı. İşbirliğinde bu sefer samimiyse, karar tarihi önem taşıyor demektir."

Avrupa Uzay Ajansı'na en çok maddi kaynağı sağlayan iki ülke Almanya ile Fransa arasında yaşanan Ariane tartışması, her iki tarafı da memnun eden bir uzlaşmayla aşıldı. Lorenzen:

"Mevcut Ariane 5'ler geliştirilmeye devam edecek. Ariane 5'lerin 10 yerine 12 ton yük taşıyabilmesi, birden fazla yörüngede hareket edebilmesi farklı bir ateşleme sistemine sahip olmaları öngörülüyor. Diğer taraftan daha küçük, daha esnek bir Ariane 6 için araştırmalar yürütülecek."

Yeni uydu teknolojisi

Alman uzaycılık uzmanı Dirk Lorenzen, İsviçre ve Lüksemburg'un başarılı yönetiminin Napoli toplantılarının verimli geçmesine ciddi katkıda bulunduğunu söyledi. Lorenzen, İngiltere'nin de Avrupa Uzay Ajansı bütçesinin yüzde 25'ini karşılamayı taahhüt ederek üye ülkelerin temsilcilerini şaşırttığını söyledi:

"Mars'a uçuş, tartışmalarda hemen hiç öne çıkmayan konular arasında yer aldı. Mars misyonu için Rusya ile bir işbirliği anlaşması imzalandı. Bu misyonun finansman kaynağı şimdilik belirsiz. Ayrıca, elektrik itkili motor teknolojisini kullanarak dünya yörüngesinde hareket edecek yepyeni bir uydu tipinin geliştirilmesi kararlaştırdı. Avrupa Uzay Ajansı bunun için ticari uydular işleten SES şirketiyle birlikte çalışacak. Yeni teknoloji, uyduların 1,5 ton daha hafif olmasını sağlayacak. Uydular daha kolay fırlatılabilecek ve yörüngede de daha uzun süre kalabilecek. Yeni uydu teknolojisi, Avrupa Uzay Ajansı'nın teknoloji üreten hatırı sayılır bir kurum olduğu gerçeğini bir kez daha ortaya koyuyor."

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Nihat Halıcı

Editör: Ahmet Günaltay