UNESCO neden var?

Dünya Mirası Listesi, UNESCO deyince akıllara gelen ilk şeylerden biri. Kurum, "insanlık için olağanüstü değer" taşıyan Dünya Miraslarını belirlemek ve desteklemekle yükümlü. Uluslararası anlaşmalarla yasal olarak korunan bu alanların insan yapımı olmalarının yanı sıra doğal güzellikler olması da mümkün: Kolezyum, piramitler ve Çin Seddi'nin de bulunduğu listede Türkiye'den 17 yapı var.

UNESCO'nun temel eğitim programlarından biri olan Uluslararası Okuryazarlık Günü her yıl 8 Eylül'de kutlanıyor. Bu günle okuryazarlığın bireyler ve toplumlar için önemine vurgu yapılması amaçlanıyor. Program kapsamında gelişmekte olan ülkelerdeki kız çocuklarının okuryazarlık oranlarının artırılması özel bir yere sahip. Programla okul ve öğretmenlere materyal ve eğitim desteği sağlanıyor.

ABD ve İsrail birbirlerinin ardı sıra "İsrail karşıtı bir tutum izlemekle" suçladıkları UNESCO'yu terk edeceklerini açıklamış olsalar da, kuruluşun son yıllarda Yahudi soykırımıyla (Holokost) ilgili bilinçliliği artırmayı amaçlayan projeler üzerinde çalıştı. Bu projeler kapsamında UNESCO örneğin Nazilerin toplama kamplarına ziyaretler düzenliyor.

UNESCO aynı zamanda iklim değişikliğiyle ilgili toplumsal bilinçliliği artırmayı da amaçlıyor. Kurumun İnsan ve Biyosfer Programı kapsamında iklim değişikliğinin etkileri izleniyor ve bu etkilerle başa çıkmak için yeni ve çok boyutlu yaklaşımlar destekleniyor. Örgüt aynı zamanda küresel ısınmanın nedenleri ve etkileriyle ilgili dünya çapında eğitim için çalışıyor.

UNESCO nesli tükenmekte olan dilleri belirleme ve koruma altına alma misyonuna da sahip. BM'nin "Tehlikedeki Dünya Dilleri Atlası" adlı raporuna göre şu an nesli tükenmekte olan 2 bin 500 dil bulunuyor. Buna ek olarak son 3 nesil süresince 200 dilin nesli tükenmiş bile. Gelecek yüzyılda da bu 2 bin 500 dilin yüzde 60 ila 80'inin nesli tükenme tehlikesi bulunuyor.

BM'nin Gazetecilerin Güvenliği İçin Eylem Planı'yla paralel olarak UNESCO basın özgürlüğünü ihlal eden kişi ve kurumlar karşısında gazetecilerin korunması için çalışıyor. Örgüt tehdit ve öldürülme vakalarıyla ilgili raporlar hazırlayarak bu konudaki küresel bilinçliliği artırmak adına çalışmalar yürütüyor. Kurum ayrıca gazetecilerin tehlikeli bölgelerde güvenlik eğitimi almasına yardım ediyor.