Türkiye'de bütçe açık verdi, işsizlik oranı arttı
17 Haziran 2019
Türkiye ekonomisi 2018'in son çeyreğinden beri küçülürken hükümet ekonomiyi düze çıkarmak adına pek çok destek paketi açıkladı. Ancak ekonomik göstergeler henüz ekonomide düzlüğe çıkılmadığını gösteriyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Pazartesi günü açıklanan Mayıs ayı bütçe gerçekleşme sonuçlarına göre Mayıs’ta merkezi yönetim bütçesi 12,05 milyar TL açık verirken, faiz dışı denge 4,1 milyar TL açık verdi. Geçen yılın aynı ayında bu rakamlar sırasıyla 2,7 milyar TL fazla ve 8,7 milyar TL faiz dışı fazla şeklindeydi.
İş Yatırım ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu bütçe rakamları ile ilgili değerlendirmesinde "Bütçedeki bozulma Mayıs ayında da devam etti. Mayıstaki bozulmada gelir cephesindeki zayıflama temel faktör. Detaylarda ise iç talepteki yavaşlama ve vergi teşviklerinin etkisiyle azalan vergi gelirleri öne çıkıyor" dedi. Kömürcüoğlu, yılın kalanında iktisadi faaliyetin seyrini bütçe performansının belirleyeceğini belirterek, "Yılın ikinci yarısında beklediğimiz canlanma gerçekleşirse vergi gelirleri kaynaklı bir toparlanma görebiliriz" diye konuştu.
İşsizlik oranı yüzde 14,1'e yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı Mart dönemi işsizlik verilerine göre ülke genelinde işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 4 puanlık artışla yüzde 14,1'e, genç nüfusta ise 7,5 puanlık artışla yüzde 25,2'ye yükseldi.
TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 334 bin kişi artarak 4 milyon 544 bin kişiye çıktı.
Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik 7,5 puanlık artış ile yüzde 25,2’ye,15-64 yaş grubunda ise 4,0 puanlık artış ile yüzde 14,3’e yükseldi.
İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Mart döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 704 bin kişi azalarak 27 milyon 795 bin kişiye, istihdam 1,7 puanlık azalış ile yüzde 45,4’e geriledi. TÜİK verilerine göre Mart döneminde işgücüne katılma oranı yüzde 52,9, kayıt dışı çalışanların oranı ise yüzde 33,9 olarak gerçekleşti.
Merkez Bankası hamlesi
Öte yandan Merkez Bankası (TCMB) Piyasa Yapıcı bankalara açık piyasa işlemleri çerçevesinde likidite imkânı kullandırılmasına karar verildiğini açıkladı. Gecelik vadeli repo işlemleri yoluyla kullandırılacak söz konusu likidite imkânına uygulanacak faiz oranının, Merkez Bankası politika faiz oranının 100 baz puan altında olarak belirleneceği belirtildi.
Ekonomistler Merkez Bankası'nın bu hamlesini "arka kapıdan faiz indirimi" olarak yorumlandı. Credit Agricole üst düzey gelişmekte olan piyasa stratejisti Guillaume Tresca Twitter'da yaptığı paylaşımda "Bu, arka kapı aracılığıyla yapılan gevşeme gibi görünüyor. Tam bir faiz indirimi değil, ancak faizi indirimi gibi görünüyor. Yine kredibilite açısından iyi değil" dedi.
Piyasa yapıcı bankalar hazine veya merkez bankalarının borçlanma senedi ihracı, döviz müdahalesi türü işlemlerinde belli kriterlere göre seçtiği banka ve diğer bazı kuruluşlar. Bu kuruluşlar ikincil piyasalarda aralıksız işlem yapmak, kotasyon vermek, bir ihracın belli bir miktarını satın almak gibi yükümlülüklere sahip.
DW/SSB, BK
© Deutsche Welle Türkçe