Türkiye yolsuzlukla mücadelede başarısız

Dünya çapında yolsuzlukla mücadeleyi amaçlayan Berlin merkezli Uluslarası Saydamlık (Transparency International) kuruluşu, yolsuzluk ve rüşvetin, dünya çapında ekonomik gelişmeyi engelleyen büyük bir sorun olmaya devam ettiğini bildirdi. Kuruluşun 2007 yılı raporuna göre, Batı ülkeleri şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele konusunda önemli adımlar atmaya devam ediyor. Irak, Somali ve Myanmar gibi totaliter rejimlerin bulunduğu ya da savaş koşulları içerisindeki ülkeler ise dünyanın en fazla yolsuzluğa batmış yönetimleri.

Ancak Uluslararası Saydamlık kuruluşuna göre gelişmiş Batı ülkeleri aynı zamanda yolsuzluk ve rüşvet sorununda büyük bir sorumluluk altında olmayı sürdürüyor. Türkiye’deki yolsuzluk problemini, Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği Başkanı Erciş Kurtuluş ile konuştuk.

“Yolsuzluk giderek artıyor”

Zira Türkiye, dünya çapında yolsuzlukla mücadeleyi amaçlayan Uluslararası Saydamlık kuruluşunun 2007 yılı raporunda 'sınıfta kaldı'. En temiz ülkenin 10, yolsuzluğun en yaygın olduğu ülkenin 1 puan aldığı dünya endeksinde Türkiye 4,1 puanda kalarak, yolsuzlukla mücadelede kötü bir performans sergiledi. Yabancı iş çevrelerinin görüş ve deneyimleri ışığında hazırlanan endekste Türkiye, 180 ülke arasında 64. sırada yer aldı. Türkiye geçen yılki raporda 3,8 puanla, 61. sırada bulunuyordu.

Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği Başkanı Erciş Kurtuluş, Türkiye’de yolsuzluğun boyutlarının gerçekte giderek artmakta olduğuna işaret ederken, bunda temel nedenin siyasetteki kirlenme olduğunu söyledi.

Erciş’e göre “On yıllardır Türkiye’de siyasal etik tartışılır. Siyaseti temizlemek için, siyaseti gerçek demokratik bir yapıya kavuşturmak için, siyasal etiğin çok önemli olduğu söylenir. Tasarılar hazırlanır, bu tasarılar hiç bir zaman parlamentodan geçmez. Geçen dönem, bugünkü siyasal istikrar söz verdi yapacağını, yapamadı. Bu sefer hiç ağzına almıyor. Siyasete girip, belli bir yer kapan aile, kısa sürede Türkiye’nin en zengin aileleri arasına giriyor. Bütün meselenin kökünde bu var. Bunu gören halk, bir şeyler yapamayacağını anlayınca, 'Ben de bir yerinden siyasete bulaşayım, bir küçük çapta mahallede bu işi veya bir yerel yönetimde örgütleyeyim, büyüklerimle iyi iş ilişkilerine gireyim ve bundan pay alayım' yarışına giriyor”.

Yoksuluk rüşveti körüklüyor

Uluslararası Saydamlık kuruluşunun raporuna göre, dünyanın en

'temiz' ülkeleri 9,4 puanla 1. sırayı paylaşan Yeni Zelanda, Danimarka ve Finlandiya. Almanya bu listede 7,8 puanla 16. sırada bulunuyor. Yolsuzluğa en fazla batmış ülkeler'' ise 1,4 puanla 179. sırayı paylaşan Somali ve Myanmar. Irak ise 1,5 puanla bu iki ülkenin üzerinde 178. sırada yer aldı.

Uluslararası Saydamlık kuruluşunun raporunda, yaygın rüşvet olaylarının dünyanın en yoksul ülkelerinde görüldüğüne işaret edilirken, “yolsuzluğun bu ülkelerin yoksulluğunun önemli nedenlerinden biri olduğu” görüşü savunuldu.

Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği Başkanı Erciş Kurtuluş, yolsuzluğun Türkiye ekonomisine verdiği büyük zararın rakamsal ölçümünü gerçekleştirmenin güç olduğu görüşünde. Kurtuluş, bununla birlikte, yolsuzluğun Türkiye’nin kalkınması önündeki en büyük sorunlardan biri olduğunu kaydetti.

Erciş, “Bunun ölçülemeyen boyutları, ekonomiyi gerçek üretim ve gerçek çalışmaya dayalı bir ekonomi olmaktan çıkarıyor. Kayıt dışı ekonomi genişliyor. İnsanlar çalışarak, rekabet ederek, üreterek yaşamak yerine, bir takım dolambaçlı, örtülü yollarla kazanç sağlamaya başlayınca, sizin milli geliriniz gerçek bir artış göstermiyor ve istenen düzeyde artış göstermiyor. Gelir dağılımı giderek bozuluyor. Yolsuzluktan pay alabilenler jet hızıyla zenginleşiyorlar. Diğer kesim ya yerinde sayıyor, sabit gelirlilerde olduğu gibi yerinde sayıyor ya da fakirleşiyorlar” diye konuştu.