Türkiye ekonomisi hız kesti
2 Eylül 2024
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ekonomi yılın ikinci çeyreğinde hız kesti.
Nisan, mayıs ve haziran aylarını kapsayan ikinci çeyrekte Türkiye ekonomisi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,5 büyüdü. Ekonomi geçen yılın aynı döneminde yüzde 3,9, 2023'ün tamamında ise yüzde 4,5 büyümüştü. Bu yılın ilk çeyreğinde ise yüzde 5,7 büyüme kaydedilmişti.
Ekonomistler ikinci çeyrekte yüzde 3 büyüme bekliyordu. Hükümetin sıkılaşma hamlelerinin büyümedeki yavaşlamada etkili olduğu değerlendiriliyor.
TÜİK'e göre ikinci çeyrekte sanayi sektörü yüzde 1,8 daraldı, inşaat ise önceki yıla kıyasla yüzde 6,5 büyüdü. Aynı dönemde iş gücü ödemelerinde yüzde 112,4 artış kaydedildi.
İlk çeyrekte büyümeyi yukarı taşıyan hanehalkı tüketimi, ikinci çeyrekte büyümeye 1,2 puan ile sınırlı katkı yaptı. Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları ikinci çeyrekte yıllık yüzde 1,6 artışla pandemi yılı olan 2020'den beri en düşük büyüme performansını gösterdi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek büyüme verisinin açıklanmasının ardından yaptığı ilk değerlendirmede iç talepteki yavaşlamadan duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Şimşek sosyal medya sitesi X'te paylaştığı mesajda, "Büyümede dengelenme başladı, cari açık daraldı, risk primi azaldı, dış kaynak girişleri arttı, rezervler iyileşti ve dezenflasyon sürecine girdik. Bugün açıklanan ikinci çeyrek büyüme verilerine göre iç talebin büyümeye katkısı 1,2 puana gerilerken, net dış talebin pozitif katkısı 1,3 puan oldu" ifadelerini kullandı.
2023'te en büyük masraf kalemi gıda oldu
Öte yandan TÜİK 2023 yılıına ait yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) verilerini de açıkladı. Buna göre GSYİH 2023 yılında kişi başına 13 bin 243 dolar oldu.
Geçen yıl GSYİH'dan en büyük payı yüzde 19,5 ile imalat sanayi aldı. Onu yüzde 13,9 ile toptan ve perakende ticaret izledi.
Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 13,6 arttı. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı yüzde 22,8 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 19,7 ile ulaştırma ve yüzde 11,1 ile konut, su, elektrik gibi masraflar oluşturdu. Aynı yıl mal ve hizmet ihracatı yüzde 2,8 azalırken ithalat yüzde 11,8 arttı.
DW / MUK,BK