En çok tutuklu gazeteci Türkiye'de

ABD merkezli bağımsız bir sivil toplum kuruluşu olan Gazetecileri Koruma Komitesi'nin (CPJ) 2017 Basın Özgürlüğü Endeksi raporuna göre, en fazla gazeteciyi demir parmaklıklar arkasında tutan ülkeler sıralamasında Türkiye bu yıl da birinci oldu.

Çarşamba günü yayımlanan rapora göre, Türkiye'de halen 73 gazeteci tutuklu durumda. Bu sayı geçen sene 81'di.

Sözü edilen 73 gazetecinin mesleklerini icra etmelerinden dolayı hapiste olduğunu savunan CPJ, raporunda gazetecilerin "devlete karşı suç işledikleri iddiasıyla" hapsedildiklerini kaydetti.

Raporda ayrıca 15 Temmuz 2016 darbe girişimini takip eden süreçte Türk basınında baskıların arttığını ve girişimin arkasında olduğu iddia edilen Gülen yapılanması ile bir şekilde bağlantılı olduğu düşünülen birçok kişi hakkında adli takip başlatıldığı belirtildi. Buna göre, birçok gazeteci ByLock uygulamasını kullanmaları ya da Gülen yapılanması ile bağlantılı banka hesapları olması dolayısıyla tutuklandı.

"Saçma olaylar zinciri"

Rapor, Türkiye'de hükümetin geçmiş yıllarda Gülen yapılanması ile siyasi temasının olması dolayısıyla günümüzdeki suçlamaların bir kısmının "saçma olaylar zincirlerine" neden olduğunu yazdı. Gülen yapılanmasını konu alan ve iddiaya göre Gülenci polis ve yargı mensuplarının kurbanı olan gazeteci Ahmet Şık'ın bu davadan beraat etmesine karşın, daha sonra Gülen yapılanması ile bağlantılı olduğu suçlamasıyla tekrar tutuklanması buna örnek gösterildi.

Rapora göre, kimi gazetecilerin tutukluluk halleri Türkiye'nin dış ilişkilerini de etkiliyor. Örneğin Almanya ve Türkiye vatandaşı Die Welt gazetesi Türkiye muhabiri Deniz Yücel'in Şubat ayından beri devam eden tutukluluk hali ve kendisi hakkında resmi bir suçlama içeren iddianamenin hâlâ hazırlanmamış olması Türkiye-Almanya ilişkilerini olumsuz yönde etkilediğine dikkat çekiliyor.

Aynı şekilde önce gözaltına alınan daha sonra da serbest bırakılan Fransız gazeteciler Mathias Depardon ve Loup Bureau da Türkiye-Fransa ilişkilerini etkilemişti.

Türkiye'yi Mısır ve Çin takip ediyor

CPJ'nin editöryel direktörü Elana Beiser imzalı raporda Türkiye'yi 41 tutuklu gazeteci ile Çin takip ediyor. 2012 yılında Muhammed Mursi'nin Müslüman Kardeşler iktidarını bir askeri darbe ile devirirek yerine geçen Abdülfettah el-Sisi'nin yönettiği Mısır ise hapiste tuttuğu 20 gazeteci ile üçüncü sırada. Bu 20 kişiden 12'si herhangi bir yargılama olmadan hapiste tutuluyor.

Bu iki ülkede de gazeteciler devlete ve hükümete karşı faaliyet göstermekle suçlanıyor. Dünya çapında da genel eğilim aynı yönde. Tutuklu toplam 262 gazetecinin yüzde 74'ü hükümet karşıtı eylemlerinden dolayı demir parmaklıklar arkasında tutuluyor.

CPJ'nin değerlendirmesine göre devletler muğlak ifadeler barındıran terörle mücadele yasalarını istismar ederek gazetecileri baskılamaya gayret ediyor.

Raporun tüm dünyayı kapsayan verileri değerlendirildiğinde ise şöyle bir durum ortaya çıktı: Tutuklu gazetecilerin yüzde 97'si bulundukları ülkenin vatandaşı. Hapisteki gazetecilerin 22'si kadın ve toplam sayının yüzde 22'sine denk geliyor.

Serbest gazetecilerin sayısı 75 olmakla birlikte, toplam tutuklu gazetecilerin yüzde 29'unu oluşturuyor.

DW/ÇÖ/BÖ

© Deutsche Welle Türkçe