Trump İran'a saldırıdan son anda vazgeçti
21 Haziran 2019ABD Başkanı Donald Trump, kendilerine ait bir insansız hava aracının (İHA) düşürülmesinin ardından İran'a yönelik askeri saldırı hazırlığı içerisinde olduklarını ancak operasyonu son anda durdurduğunu açıkladı.
Twitter üzerinden yaptığı açıklamada Trump, saldırıdan on dakika önce operasyonu iptal etme kararı aldığını yazdı. Trump, saldırı düzenlemesi halinde 150 kişinin yaşamını yitirmesinin tahmin edildiğini, düşürülen İHA'ya karşı bunun "orantısız bir cevap" olacağı için de bu kararı aldığını ifade etti. Trump mesajında ayrıca şu ifadelere yer verdi: "Acelem yok. Ordumuz yeniden inşa edildi ve hazır, açık ara dünyanın en iyisi"
"Yaptırımlar ısırıyor ve dün gece yenileri eklendi" yazan Trump, Tahran'a yönelik yaptırımların devreye gireceğini de duyurdu.
Trump’ın açıklaması öncesinde de New York Times gazetesi Başkan Trump’ın İran hedeflerine yönelik bir misilleme saldırısına onay verdiğini, ancak daha sonra bu karardan vazgeçtiğini yazmıştı.
İran'daki Devrim Muhafızları Ordusu, ülkenin güneyinde ABD Hava Kuvvetleri'ne ait bir İHA'yı dün sabah düşürdüğünü duyurmuştu. Gözlem uçuşu yapan İHA'nın füze ile düşürüldüğü bildirilmişti. Tahran, İHA’nın ülkenin hava sahasını ihlal ettiğini iddia etmişti. Bu iddialara karşılık ABD de, İHA’nın uluslararası hava sahasında uçtuğunu öne sürmüştü.
Guterres'ten ABD'ye ve İran'a çağrı
ABD ve İran arasında gerilimin artması üzerine Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres'den bir açıklama geldi. Guterres, Washington'a ve Tahran'a "çelik gibi sinirlere sahip olma" çağrısı yaparak, gerginliği tırmandıracak herhangi bir durumu önlemeleri yönünde mesaj verdi.
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, Guterres'in tarafların arasında gerginliği gidermenin en iyi yolu olarak diyaloğu gördüğünü söyledi. Dujarric, BM'nin taraflarla farklı seviyelerde iletişim halinde olduğunu da belirtti.
İran'ın ABD Hava Kuvvetleri'ne ait İHA'yı düşürmesinin ardından Tahran'la tırmanan gerginlik, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin de gündemine taşınıyor. ABD'nin Konsey'i İran konusunda acil toplantıya çağırdığı belirtildi. Diplomatik kaynaklar Konsey'in Pazartesi günü kapalı oturum düzenlemesinin beklendiğini ifade ediyor.
"Umman üzerinden mesaj gelmedi"
Öte yandan Tahran’dan, Başkan Trump’ın İran’a Umman üzerinden mesaj gönderdiğine ilişkin haberlere yalanlama geldi. Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü “Amerika İran’a Umman üzerinden mesaj göndermedi” dedi.
Reuters, İran hükümetinden bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, Başkan Trump’ın Umman üzerinden İran’a mesaj gönderdiğini duyurmuştu. Habere göre, söz konusu mesajda ABD’nin İran ile savaşa girmek istemediği, Tahran yönetimi ile görüşmede bulunmak istediği ifade edilmişti.
ABD ile İran arasındaki gerilim
ABD ve İran arasında gerginlik, Trump'ın Tahran'la 2015 yılında varılan nükleer anlaşmadan Washington'ı tek taraflı olarak çekmesinin ardından tırmanmaya başlamıştı. Trump, anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran'a yönelik ABD yaptırımlarını da tekrar devreye sokmuştu.
İran ise hafta başında yaptığı açıklamada nükleer anlaşma ile 300 kilogram olarak sınırlandırılan zenginleştirilmiş uranyum stoğunu aşacağını açıklamıştı. Tahran'ın açıklamasının ardından ABD, Ortadoğu'ya bin yeni asker gönderme kararı aldığını duyurmuştu. Petrol tankerlerine yönelik düzenlenen saldırılar nedeniyle ABD, daha önce bölgeye bin 500 ek asker göndermişti.
rtr/ÖA,JD
©Deutsche Welle Türkçe