Türkiye'de ve dünyanın geri kalanında 20 yıldan uzun bir zaman sonra Ankara'da yeni bir cumhurbaşkanı olabileceğine kim inandıysa, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda acı bir hayal kırıklığı yaşadı. Eski cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yeni cumhurbaşkanı oldu. Ki bu zafer tesadüf değildi. Erdoğan, Cumhurbaşkanı olarak seçim mücadelesini büyük bir medya kampanyası halinde yürütmek için gerekli tüm araçlara sahipti. Devlet televizyonundan seçim kampanyası, ülke her yerinde organize edilmiş büyük seçim mitingleri, her şey Hazine'den karşılandı.
Peki ya rakibi Kemal Kılıçdaroğlu? Parti kasasından sınırlı bir bütçe ile seçim kampanyasını yürüttü, tek sesli medyada kendisine yer verilmedi. Deyim yerindeyse Erdoğan tam teşekküllü bir Formula 1 ekibiyle, Kılıçdaroğlu motorsuz tahta bir araçla yarışta yer aldı.
Erdoğan'ın zaferinin asıl nedeni
Türkiye'deki seçim mücadelesi ve seçim sonuçları üzerinde üç temel unsur büyük ölçüde belirleyici oldu. İlki, Şubat ayında meydana gelen ve 51 bin insanın can verdiği tarihi büyüklükte deprem felaketi.
İkincisi ülkenin içindeki kötü ekonomik durum: Enflasyon 20 yıldır hiç olmadığı kadar yüksek, yine yüksek olan işsizlik de en çok genç nüfusu olumsuz etkiliyor. Geçen yıllarda yaşanan beyin göçü de ekonomiyi zayıflatıyor.
Üçüncüsü 2015 yılından bu yana başta Suriye, Irak ve Afganistan'dan olmak üzere ülkede çok sayıda sığınmacı bulunuyor. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin verilerine göre Türkiye'deki sığınmacıların sayısı 4 milyon civarında. Hem Erdoğan hem Kılıçdaroğlu seçim kampanyalarında "sığınmacı sorununu" çözecekleri sözünü verdi. Nasıl? Çok basit, hepsinin "tekrar evlerine gönderileceğini" söyleyerek.
Seçmenlerin çoğunluğu, deneyimli devlet lideri Erdoğan'ın sığınmacılar, deprem ve ekonomi konularında, şimdiye kadar hükümet tecrübesi olmayan Kılıçdaroğlu'ndan daha iyi çözümler bulabileceğine inandı. Erdoğan Türkiye'yi 20 yıldan uzun süredir yönetiyor, önce başbakan olarak, 2014 yılından beri de cumhurbaşkanı sıfatıyla.
Türkiye'de bundan sonra ne olacak?
Erdoğan açısından bir seçim mücadelesi bittiğinde bir yenisi başlıyor. Seçim gecesi yaptığı zafer konuşmasında ülkedeki muhalefete ve LGBTİ+ topluluğuna sert bir biçimde yüklendi, bu onlar açısından sıkıntının bitmeyeceğine bir işaret. Seçim otobüsünün üzerinden yaptığı konuşmada İstanbul'daki seçmenlerine "Bugünkü zafer sadece bir başlangıç. Gelecek yıl yerel seçimlerde İstanbul'u da Ankara'yı da yeniden kazanacağız" mesajı verdi. Bu, İstanbul'un CHP'li Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'a karşı bir savaş ilanı.
Erdoğan'ın seçim zaferinden sonra Türkiye'deki ekonomiyi canlandırmak için acilen bir şeyler yapması gerektiği de bir o kadar açık. İstanbul'da seçim otobüsü üzerinde Körfez ülkelerinin tebriklerini vurgulaması şaşırtıcı olmadı. "Bölgede bir teşekkür gezisi yapacağım" dedi. Uzmanlar bunu yeniden taze para bulacağı şeklinde yorumluyor.
Muhalefet lideri ne yapıyor?
Dünyanın birçok ülkesinde adaylar bir seçim yenilgisinden sonra şapkalarını önlerine koyar ve yeni bir başlangıç yapılabilmesi için yerlerini başkalarına bırakırlar. Ancak Türkiye'de istifa açıklamaları pek olmuyor. Muhalefet lideri Kılıçdaroğlu da seçim gecesi, bazılarının beklediğinin aksine istifasını açıklamadı, kendisini destekleyenleri hayal kırıklığına uğratmamak için devam etmek istediğini duyurdu. Bunun muhalefete verilebilecek en doğru işaret olup olmadığı ise henüz belirsiz. Gerçek şu ki Erdoğan'ın gelecekte CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu ile pek bir ilişkisi olmayacak. Zira seçim yarışını kaybeden cumhurbaşkanı adayı, milletvekili olmadığı için parlamentoda yer almayacak.
Erdoğan ise Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci yüzyılının başladığını duyuran ve Türkiye'yi en az bir çeyrek yüzyıl büyük ölçüde belirlemiş kişi olarak daha şimdiden tarih kitaplarında kendisine bir yer edindi.
*Bu yorum Almanca'dan Türkçe'ye çevrilmiştir.