Tayvan'da seçimi bağımsızlık yanlısı Lai Ching-te kazandı
13 Ocak 2024
Tayvan'da yapılan başkanlık seçimini Tayvan Seçim Komisyonu'ndan yapılan açıklamaya göre bağımsızlık yanlısı Lai Ching-te kazandı. İktidardaki Demokratik İlerlemeci Parti (DPP) Genel Başkanı ve görevdeki Başkan Yardımcısı kesin olmayan sonuçlara göre oyların yüzde 40,2'sini aldı. Seçim Komisyonu, oyların henüz yüzde 98'inin sayıldığını bildirdi.
Oyların yüzde 33,4'ünü alan ana muhalefetteki Milliyetçi Parti'nin (Koumintang/KMT) adayı Hou Yu-ih ise yenilgisini kabul etti. Tayvan Halk Partisi (TPP) Genel Başkanı Ko Wen-je'nin oyları ise yüzde 26 civarında kaldı.
Tayvan'daki devlet başkanlığı seçimleri öncesinde yapılan kamuoyu araştırmalarında, Lai Ching-te seçimlerin favorisi olarak gösteriliyordu. Lai, seçimi kazanması halinde, iki dnemdir başkanlık yapan ve Tayvan yasalarına göre yenide aday olamayan, iktidardaki Tsai Ing-wen'in Pekin'e muhalif tutumunu sürdüreceğini dile getirmişti.
Lai, seçim sonucunun belli olmasının ardından yaptığı açıklamada, bölegesel ve küresel barış için Çin'in de sorumluluk alması gerektiğini belirterek, "Biz aynı zamanda Tayvan'ı, Çin'in tehditlerine ve sindirme çabalarına karşı korumaya kararlıyız" ifadelerini kullandı.
Parlamento seçimini DPP kazandı
Yaklaşık 19,5 milyon seçmenin bulunduğu Tayvan'da, başkanlık seçimi ile birlikte yapılan parlamento seçimlerini ise henüz kesin olmayan sonuçlara göre iktidardaki Demokratik İlerlemeci Parti kazandı. Tayvan'da halkın başkanı doğrudan seçmeye başladığı 1996 yılından beri, DPP üç dönem üst üste seçimi kazanan ilk parti oldu. Ada ülkesinin devlet başkanı, başbakanı atamasının yanı sıra ordunun da başkomutanı olarak görev yapıyor.
DPP'nin bir dönem daha ülkede iktidarda kalmasıyla, Tavyan'ın Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile yakın ilişkileri sürdüreceği ve Çin ile gerilimin devam edebileceği tahmin ediliyor.
Güney Çin Denizi ile Pasifik Okyanusu'nu birbirine bağlayan önemli bir deniz yolu üzerinde bulunan Tayvan uzun yıllardır bağımsız ve demokratik olarak seçilen bir hükümetle yönetilmesine rağmen, Çin Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor. Lai, bunu resmen ilan etmemiş olsa da Tayvan'ın bağımsız olmasından yana bir tutum izliyor. Çin geçmişte Tayvan ile "yeniden birleşme" sağlanmadığı takdirde, askeri yöntemlere başvuracağı tehdidinde bulunmuştu.
Çin ile Tayvan arasında çatışma yaşanması halinde, bunun dünya ticareti için de olumsuz sonuçları olabileceği ve Tayvan'a destek sağlayan ABD'nin çatışmaya müdahil olabileceği yönünde değerlendirmeler yapılıyor.
AFP,dpa / JD,ET