Taliban yönetimi devralmayı planlıyor

Afganistan'daki vilayetleri art arda kontrolüne geçiren radikal İslamcı Taliban örgütü bugün başkent Kabil'e girmeyi başardı. BBC'ye konuşan bir Taliban Sözcüsü, Afganistan halkından intikam almak gibi bir niyetleri olmadığını ifade etti. Sözcü Süheyl Şahin, "Afganistan’daki insanlara, özellikle de Kabil’dekilere mülklerinin, hayatlarının güvende olduğunun teminatını veriyoruz. Kimseden intikam alınmayacak" diye konuştu. Şahin, "Liderimiz, birliklerimize Kabil eteklerinde kalma ve kente girmeme talimatı verdi. İktidarın barışçıl biçimde el değiştirmesi için bekliyoruz" ifadelerini kullandı. Sözcü, örgütün "birkaç gün içinde" ülkede kontrolü sağlamak istediğini söyledi.

Radikal İslamcı örgütün sözcüsü, idam, taşlama ve ampütasyon gibi uygulamaların mahkemelerin kararına tabi olacağını belirtti. Şahin, kadın haklarına saygılı olacaklarını, kadınların tek başlarına evden çıkmalarına izin verileceğini, onların eğitim ve iş piyasasına erişimini sağlamanın da politikaları arasında olduğunu kaydetti. Sözcü, medyanın da herkesi eleştirebileceğini, ancak "kişilik suikastlerine müsamaha gösterilmemesi gerektiğini" söyledi. 

İçişleri Bakanlığı'ndan güvence

Daha önce de Afganistan İçişleri Bakan Vekili Abdül Sattar Mirzakval, Kabil’in saldırıya uğramayacağı güvencesini vermişti. Müzakerelerin sürdüğü sinyali veren Mirzakval, "İnsanların endişelenmesine gerek yok, şehre saldırı olmayacak. Anlaşma, iktidar değişiminin barışçıl bir biçimde gerçekleşmesi yönünde" açıklamasını yapmıştı.

"Gani ülkeyi terk etti" 

Afgan haber ajansı TOLO, Devlet Başkanı Eşref Gani’nin ülkeyi terk ederek Tacikistan’a gittiğini öne sürdü. Ajans, iddiasını üst düzey bir İçişleri Bakanlığı yetkilisine dayandırdı. Afganistan Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah, Facebook hesabından yayımladığı bir video ile iddiayı doğruladı. 

Cumhurbaşkanlığı, Reuters’a verdiği yanıtta, söz konusu iddia hakkında "güvenlik gerekçesiyle" bir yorum yapamayacaklarını kaydetmişti. Taliban’dan da, iddanın doğruluğunun araştırıldığı açıklaması gelmişti. 

 

Bir süredir istifasını açıklayabileceği konuşulan Gani, bir video mesaj yoluyla güvenlik güçlerini Kabil’de nizamı ve adaleti sağlamaya çağırmıştı. Cumhurbaşkanı, kentte yağmalamaya müsamaha gösterilmeyeceğini kaydetmişti. 

Diğer yandan kentteki binlerce güvenlik mensubunun görevini terk ettiği, birçoğunun silah ve üniformasını dahi bıraktığı belirtiliyor. Kabil’in Taliban’ın kontrolüne geçmesinin arefesinde halk arasında paniğin giderek arttığı, bankalar önünde uzun kuyrukların oluştuğu kaydedildi. 
 

Pakistan sınırı kapattı

Öte yandan Afganistan'ın komşusu Pakistan’ın, ülkenin kuzeybatısındaki önemli bir sınır geçiş noktası olan Torkham sınırını kapattığı açıklandı. Pazar sabahı örgütün, Esed Abad ve Mezar-ı Şerif’in ardından Pakistan sınırındaki önemli bir sınır geçişi yakınlarında bulunan Nangarhar vilayetine bağlı Celalabad’ın kontrolünü de ele geçirdiği haberi gelmişti. Böylece örgüt, Kabil dışında hükümetin elinde kalan önemli kentlerin tamamında kontrolü sağlamıştı. 

Bir haftayı aşkın sürede ülke çapında gerçekleştirdiği saldırılarla büyük bir hızla ilerleyen Taliban, ABD’nin sınırlı hava desteğine rağmen hükümet güçlerini önemli oranda yenilgiye uğrattı. Ülkenin kuzeyini savunmak üzere görevlendirilen hükümete bağlı güçlerin de Özbekistan’a kaçtığı belirtiliyor.

Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, Cumartesi günü televizyondan yaptığı halka sesleniş konuşmasında vatanı savunacağını, askeri güçlerin de harekete geçirildiğini duyurmuş, ülkede barış ve istikrarın sağlanması amacıyla siyasi sorumluların uluslararası ortaklar ile görüşmelerinin sürdüğünü de belirtmişti. Gani’nin oldukça yalnız kaldığı ve birkaç gün öncesine kadar müzakere halinde olduğu savaş lordlarının Taliban’a teslim olduğu ya da kaçtığı belirtiliyor.

Maas’tan tahliye açıklaması: Tüm senaryolara hazırlıklıyız

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Kabil’deki Alman Büyükelçiliği personelini mümkün olan en kısa sürede tahliye etmeyi planladıklarını açıkladı. Bild am Sonntag’a konuşan Maas, personelin güvenliğinin en öncelikli konu olduğunu vurguladı. Maas, "İnsanlarımızın Taliban’ın eline geçme riskini alamayız. Tüm senaryolar için hazırlıklıyız" ifadelerini kullandı.

Bild am Sonntag, Pazartesi günü hava kuvvetlerine ait bir uçağın ülkedeki Alman vatandaşlarını çıkartmak için bölgeye gönderileceğini bildirdi. Afganistan’da halen 30 elçilik çalışanı ve aralarında yardım ve kalkınma kuruluşu çalışanlarının da bulunduğu 80 Alman vatandaşı daha bulunuyor.

Kabil’deki Türk Büyükelçiliği’nin sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda da, "Afganistan'dan ayrılma talebinde bulunan vatandaşlarımızın Büyükelçiliğimizle iletişime geçerek ivedilikle bilgi vermeleri rica olunur" denilerek bir telefon numarası paylaşıldı.

İngiltere İçişleri Bakanlığı da Afganistan’daki vatandaşlarının ve eski İngiliz personelinin güvenliğini sağlamak ve ülkeden çıkışlarına yardım etmek için çalıştığını açıkladı.

Rusya: Büyükelçilik personeli görevine devam ediyor 

Rusya haber ajansı Tass ise, Taliban’ın Kabil’deki Rus Büyükelçiliği’nin güvenliğini sağlama konusunda Moskova’ya garanti verdiğini duyurdu. Ajans, Taliban sözcüsünün "örgütün Rusya’yla iyi ilişkiler içinde olduğu’’ ve ‘’genel anlamda Rusya büyükelçiliğinin ve diğer elçiliklerin faaliyetlerini sürdürebilmeleri için güvenli koşulları sağlama yönünde bir politikaları olduğu’’ yönündeki sözlerine yer verdi. Kremlin’in Afganistan Özel Temsilcisi Zamir Kabulov, Interfax haber ajansına yaptığı açıklamada, şu an için personeli tahliye etme planlarının bulunmadığını, büyükelçinin ve diğer elçilik çalışanlarının soğukkanlı bir biçimde görevlerine devam ettikleri belirtildi. 

ABD'li diplomatlar havaalanına götürülüyor

Diğer yandan Amerikalı bir yetkili, Taliban’ın ulaştığı başkent Kabil’deki ABD’li diplomatların havaalanına götürüldüğünü aktardı. 

DW,AP,Reuters,dpa/SÖ,BÖ

© Deutsche Welle Türkçe