Tahran'la yeni yol haritası

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Yukiya Amano, İran'ın tartışmalı nükleer programıyla ilgili istişarelerde bulunmak üzere Tahran'a gitti. Ziyaretinin ilk gününde de Amano ile İran Nükleer Enerji Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi arasında, planlanan işbirliğinin yol haritasını belirleyen ve bazı nükleer tesislerde inceleme yapılmasını kolaylaştırmayı amaçlayan bir anlaşma imzalandı. Anlaşma, işbirliğinin teknik ayrıntılarını içeriyor.

İran yönetimi ekim ayında ‘işbirliği ve diyalogun artırılması için pratik önlemler' alınmasını önermişti. Düzenli olarak İran'da incelemeler yapan UAEA, aslında öncelikle Tahran'ın güneydoğusundaki Parşin askeri tesislerinde inceleme yapabilmek için geniş yetki verilmesini istiyordu. Ancak Tahran'da imzalanan işbirliği sözleşmesinde, UAEA uzmanlarına Parşin'deki tesislere giriş izni verilmediği belirtiliyor. Uzmanlar, Arak Araştırma Reaktörü ile uranyum madenlerinde inceleme yapabilecek.

Amano umutlu

Amano, İran Nükleer enerji Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi ile buluşmasından önce verdiği demeçte, görüşmelerden umutlu olduğunu ifade ederek bütün tartışmalı konulara açıklık getirip özellikle de İran'ın nükleer programının sivil amaçlara hizmet etmesini teminat altına almakta kararlı olduklarını belirtti.

İran, 2003 yılına kadar ve daha sonra gizlice nükleer silah geliştirmeye çalışmakla itham ediliyor. Tahran yönetimi bu suçlamaları kesinlikle reddediyor. Nükleer enerjiden barışçıl amaçlarla yararlanma hakkının kabul edilmesini isteyen İran, ekonomik yaptırımlar kaldırılmadan Parşin'i denetime açmayacağını duyurmuştu. İran'ın bu talepleri şimdiye kadar uluslararası toplum tarafından yerine getirilmedi.

Uluslararası görüşmeler

Öte yandan BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ile Almanya'nın yer aldığı 5+1 Grubu'nun Cenevre'de sürdürdüğü görüşmeler 20 Kasım'a ertelendi. Taraflar, anlaşmaya varma yolundaki çabalarda ilerleme kaydedildiğini duyurmuştu. Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, bir radyoya verdiği demeçte, 5+1 Grubu ile İran arasında yakın zamanda anlaşmaya varılmasının mümkün olduğunu söyledi.

© Deutsche Welle Türkçe

DW, AFP, dpa / AG, HS