1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Türkiye'den ABD Senatosu'nun F-35 kararına tepki

19 Haziran 2018

Başbakan Binali Yıldırım ABD Senatosu’nun Türkiye’ye F-35 satışını bloke eden karar tasarısını onaylamasını, "Esef verici" diye yorumladı.

https://p.dw.com/p/2zp4A
Türkei Premierminister Binali Yildirim Ankara Rede Parlament
Fotoğraf: picture alliance/dpa/U.Ucrak

ABD Senatosu'nun Türkiye'ye savaş uçağı satışını bloke eden karar tasarısını onaylamasına Türkiye'den tepki geldi. Başbakan Binali Yıldırım İzmir'de medya temsilcileriyle yaptığı bir toplantıda "Esef verici. Stratejik müttefiklik ruhuna aykırı" diye konuştu. 

Yıldırım daha sonra katıldığı bir televizyon programında kararla ilgili daha detaylı açıklamalarda bulundu. Yıldırım "O, Temsilciler Meclisi kongrede alınan bu karar nihai karar değil. Daha sonra bu iki karar birleştirilecek, tekrar görüşülecek, bir süreç gerektiren bir çalışma. Bu bir tavsiye kararı. Bu karar belki biraz zaman alacak ama yaklaşımı çok doğru bulmuyoruz, fevkalade yanlış bir yaklaşım" dedi. 

"Türkiye'ye karşı savunma konularında Temsilciler Meclisinin böyle bir bakış içinde olması dostluğumuza zarar verecek bir girişim olarak görüyoruz" diyen Yıldırım, "Bu Amerikan yönetimine gidecek, uygulayacak veya uygulamayacak, o ayrı bir konu. Şu anda o safha yapılmış değildir. Yani yönetim, kongreye bir rapor verecek, diyecek ki 'Siz böyle bir karar aldınız ama bu uygun bir karardır veya değildir' şeklinde yönetimin de bir cevap verme hakkı var. Bu süreçler biraz daha devam edecek. Bunların F-35'lerin teslimini etkilemesi söz konusu değil" diye konuştu.

"F-35 tek başına bir Amerikan ürünü değildir. Buna biz de ortağız. Bu bir ortak projedir" diyen Yıldırım, "Biz F35'in bazı parçalarını Türkiye'de TAİ'de, Aselsan'da üretiyoruz, gönderiyoruz. O yüzden de F35'lerin durdurulması konusu vahim bir yanlış olur. Böyle bir şeye teşebbüs edeceklerini şu aşamada düşünmüyoruz" dedi.

Senatodaki karar 

ABD Senatosu Savunma Bakanlığı'na 2019 yılında 716 milyar dolarlık bütçe ayrılmasını öngören yasa tasarısını dün kabul etmişti. Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) olarak da bilinen Savunma Bakanlığı bütçesine ilişkin tasarının Türkiye bölümünde Türkiye'ye yüz adet F-35 savaş uçağı satılmasının bloke edilmesi gerektiğini öngören bir bölüm de yer alıyor. Tasarıda buna gerekçe olarak Türkiye'nin Rusya'dan S-400 savunma hava savunma sistemleri almasından duyulan endişe ile bazı Amerikan vatandaşlarının Türkiye'de tutuklanması gösterildi.

Taslak metin Demokrat Partili Senatör Jeanne Shaheen ve Cumhuriyetçi Senatör Thom Tillis tarafından hazırlanmıştı. Metinde 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye'de yargılaması devam eden ABD'li papaz Andrew Brunson'ın tutuklunun devam etmesi ile Ankara'nın Rusya'dan satın alacağı S-400 füzelerinin tansiyonu yükselttiği belirtilmiş ve Türkiye'ye silah satışının yasaklanması istenmişti.

Çavuşoğlu'nun açıklaması 

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Mayıs ayı başında yaptığı açıklamada, F-35 satışının iptal edilmesi durumunda Washington yönetimine karşılık verileceğini söyleyerek "Bir ülkenin başka ülkeyle ilişkileri üçüncü bir ülke tarafından bu şekilde sorgulanmaz. Ben büyük ülkeyim, istediğimi yaparım' dersen bunun karşılığına da hazır olman gerekiyor. Artık tek kutuplu dünya bitti. ‘Ben süper gücüm, herkes benim kanunuma uyacak’ diye bir şey yok. BM var, uluslararası örgütler var. Oralardan bir karar çıkarsa herkes uyar. Ama bir ülkenin aldığı karara ben uymak zorunda değilim. Dolayısıyla ABD’nin bize yaptırım uygulaması mantıksız ve yanlış" diye konuşmuştu.

Anadolu Ajansı'nın haberine göre bütçe tasarısında Türkiye'ye F-35 savaş uçaklarının yanı sıra, Patriot hava savunma sistemleri, Chinook tipi ağır nakliye helikopteri, AH-1 tipi Kobra, H-60 Black Hawk tipi helikopterleri ile F-16 uçaklarının da ye satışının bloke edilmesi gerektiği belirtildi. 

Senatonun öncesinde tasarı Temsilciler Meclisi’nde kabul edilmişti. Tasarının yasalaşması için ABD Başkanı Donald Trump tarafından da onaylanması gerekiyor.

rtr, dpa,DW/HT,BÖ, EC
© Deutsche Welle Türkçe