Türk Dışişleri: Müdahale rıza alınmadan gerçekleştirildi

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Doğu Akdeniz'de AB misyonu Irini bünyesinde görevli Alman fırkateyni Hamburg'un Türkiye bandıralı yük gemisi Roseline A'yı durdurup aramasına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Açıklamada, "Irini Harekâtı, AB tarafından yürütülen; ancak amacı ve faydası tartışmaya açık bir harekâttır. Bu harekât çerçevesinde dün (22 Kasım) “Hamburg” isimli Alman savaş gemisi, Ambarlı Limanından Misurata’ya boya, boya malzemesi ve insani yardım malzemesi taşımakta olan “MV Roseline A” adlı Türk bayraklı ticaret gemisini sabah saatlerinde ayrıntılı şekilde sorgulamıştır. Kaptan işbirliği göstererek geminin yükü ve seferi hakkında ayrıntılı bilgi paylaşmıştır. Buna rağmen saat 17:45’te Irini Harekâtı silahlı unsurları tarafından gemiye çıkılarak uzun saatler süren bir “denetleme” yapılmıştır. Tüm personelin, Kaptan dâhil, zorla üstleri aranmış, bütün personel bir yerde toplanarak alıkonulmuş, Kaptanın başına silahlı asker dikilerek, zor kullanmak suretiyle konteynerler aranmıştır" ifadeleri yer aldı.

Müdahelenin ne Türkiye'nin ne de gemi kaptanının rızası alınarak gerçekleştirildiğini açıklayan Bakanlık, "Kaptanın taşınan kargonun niteliğine dair beyanlarına rağmen, muğlak bir şüphe üzerine başlatılan ve geceyarısı sonrasına kadar devam eden bu müdahale, ancak ülkemizin ısrarlı itirazları üzerine sonlandırılmıştır. Silahlı personel sabaha kadar ticaret gemisinde beklemiş, sabah saat 09:38’de gemiyi terketmiştir" ifadelerine yer verdi.

"Protesto ediyoruz"

Dışişleri Bakanlığı, müdahale ile ilgili olarak "Silah ambargosunu ihlal etmediği görülen gemimizin ağır hava şartları altında saatlerce güzergâhından alıkonulmasını, ayrıca denetleme sırasında personele adeta suçlu muamelesi yapılmış olmasını esefle karşılıyoruz. Yetkisiz ve güç kullanılarak yapılan bu eylemi protesto ediyoruz. Bundan doğabilecek zarar ve kayıplara karşı ilgili gerçek ve tüzel kişilerin her türlü tazminat hakkı tabiatıyla saklı olacaktır" sözleriyle hukuki süreç başlatılabileceği mesajı verdi.

Açıklamada ayrıca, uluslararası sularda ticari gemilere müdahale edilebilmesi için bayrak devletinin rızasının alınması esas olduğu ve Libya silah ambargosuna dair BMGK kararları bu yükümlülüğü ortadan kaldırmadığı belirtildi.

Oktay Twitter'den tepki gösterdi 

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Twitter hesabından Alman fırkateyni tarafından Türkiye’nin yük gemisine karşı gerçekleştirilen müdahale ile ilgili açıklamada bulundu. Oktay, "AB’nin meşru Libya hükümeti, NATO ve ülkemizle istişare etmeden başlattığı Irini Harekâtı, son operasyonuyla taraflı olduğunu bir kez daha tescil etmiştir. Darbeci Hafter'e gelen silah desteğini denetlemeyen, aksine meşru Libya hükümetini cezalandırmayı hedefleyen bu tartışmalı harekât çerçevesinde bir Alman fırkateyni tarafından yük gemimize karşı gerçekleştirilen bu hukuksuz müdahaleyi şiddetle kınıyorum" ifadelerine yer verdi.

Almanya: Türkiye öngörülen süre içerisinde itiraz etmedi

Almanya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Christian Thielsde bugün başkent Berlin'de düzenlediği basın toplantısında Libya açıklarında AB misyonu Irini bünyesinde görevli Alman firkateyni tarafından durdurulan Türkiye bandıralı yük gemisi Rosaline-A hakkında bilgi verdi.

Geminin Libya'ya uygulanan silah ambargosunu delme şüphesiyle durdurulduğunu belirten Sözcü, aramanın yapılabilmesi için geminin bandırasını taşıdığı ülkenin onayının gerektiği, ancak dört saat boyunca ülkeden itiraz gelmemesi durumunda bunun onay olarak kabul edildiğini ifade etti. Roseline A gemisinde arama yapılmasına Türkiye'nin bu süre içerisinde itiraz etmediğini ifade eden Thiels, bu nedenle aramanın başlatıldığını söyledi. Türkiye'nin aramanın başlamasından sonra itiraz etmesi üzerine aramanın durdurulduğunu ifade eden Savunma Bakanlığı Sözcüsü, yapılan aramada ise gemide yasak malzeme tespit edilmediğini belirtti.

Birleşmiş Milletler tarafından 2016'dan bu yana Libya'ya uygulanan silah ambargosunu denetlemeyi ve ülkeden petrol kaçırılmasını önlemeyi amaçlayan AB'nin "Irini" adlı askeri misyonu 2020'nin Mart ayında başlamıştı. Misyon kapsamında "Hamburg" adlı gemide görev yapan 240 dolayında Alman askeri Ağustos ayından bu yana Akdeniz'de Libya'ya giden gemileri kontrol ediyor. Misyonun amaçları arasında, silah kaçakçılığını engellemenin yanı sıra iç savaşın sürdüğü Libya'da istikrarın sağlanması ve BM öncülüğünde siyasi barış sürecinin desteklenmesi de bulunuyor.

DW/BÖ,EC

©Deutsche Welle Türkçe