Sullivan'dan Türkiye'ye F-16 satışı açıklaması
11 Temmuz 2023
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Türkiye'nin İsveç'in NATO'ya kabulüne yeşil ışık yakmasını memnuniyetle karşıladıklarını ve İsveç'i bir an önce NATO üyesi olarak görmek istediklerini dile getirdi.
NATO Zirvesi kapsamında Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta bulunan ve burada gazetecilerin sorularını yanıtlayan Sullivan, Türkiye'nin ABD'den F-16 talebine Başkan Joe Biden'ın olumlu baktığını ve bu satışı desteklediğini belirtti. Böylesi bir satışın ABD'nin çıkarları ile de uyumlu olduğunu vurgulayan Jake Sullivan, "Biden bu süreci, Kongre ile istişare halinde ilerletmek istiyor" dedi. Sullivan, bir gazetecinin, Kongre'nin Türkiye'ye F-16 satışını ne zaman onaylayacağı yönündeki sorusuna ise, "Bu konuda net bir tarih veremem ancak Kongre üyeleri ile temastayız" yanıtını verdi. ABD Başkanı Biden ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın gün içinde bir araya geleceğini de hatırlatan Sullivan, iki liderin ikili ve bölgesel, pek çok konuyu ele alacağını aktardı.
Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyeliğini ülkesi ABD'nin desteklediğini ifade eden Sullivan, diğer yandan "NATO'nun NATO, AB'nin ise AB olduğunu" ve "Bu iki konunun birbiriyle ilişkili olduğunu düşünmediklerini" dile getirdi.
Ukrayna'nın NATO üyeliği
NATO Zirvesi'nin ana gündem maddelerinden biri olarak öne çıkan, Ukrayna'nın olası İttifak üyeliğine dair soruları da yanıtlayan Jake Sullivan, NATO'nun, Ukrayna için üyeliğe yönelik bir "reform süreci" hazırladığını dile getirdi. Ukrayna'nın olası NATO üyeliği ile ilgili olarak ise bir takvim veremeyeceğini belirten Sullivan, NATO'yu Rusya ile bir savaşın içine çekeceği için, Ukrayna'nın NATO bünyesine hemen dahil edilmesinin söz konusu olmadığını vurguladı. Sullivan ABD Başkanı Biden ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin Çarşamba günü Vilnius'ta görüşecekleri bilgisini paylaştı.
Stoltenberg: Türkiye'nin onayı ile NATO daha da güçlendi
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye'nin, İsveç'in NATO üyeliğine yönelik vetosunu kaldırmasının İttifak'ı daha da güçlendirdiğini belirtti. Pazartesi akşam saatlerinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile varılan anlaşmanın İttifak'ın savunma gücünü önemli derecede arttırdığını ifade eden Stoltenberg, İsveç'in NATO üyesi olmasının Türkiye'nin de çıkarına olduğunu vurguladı.
Ankara ile Stockholm'ün son bir yıldır terörle mücadele konusunda iş birliği içinde olduğunu dile getiren NATO Genel Sekreteri, bu ortaklığın bundan sonra da kalıcı bir şekilde devam edeceğini aktardı. İsveç'in üyelik protokolünün, Türkiye'de Meclis tarafından da hızlı bir şekilde onaylanacağına "tamamen inandığını" belirten Stoltenberg, ana sorunun çözüldüğünü ve Vilnius'taki zirvenin, "Henüz başlamadan tarihi bir nitelik kazandığını" ifade etti.
Ukrayna'ya da bu zirvede, NATO'ya dahil olacağına dair güçlü bir mesaj verilmesi gerektiğini savunan Stoltenberg, "Ukrayna'nın uzun bir yolu ardında bıraktığını" ve İttifak'ın normalde aday ülkelere uygulanan ve söz konusu ülkenin NATO standartlarına uygun hale getirilmesini öngören Üyelik Aksiyon Planı'nı (MAP) Kiev için devreye sokmaması gerektiğini belirtti. Ukrayna'nın NATO'ya çok yakın olduğunu dile getiren Stoltenberg, "Bu durumun NATO'nun alacağı kararlara da yansıması gerektiği" görüşünü paylaştı.
Macaristan da İsveç'in üyeliğini kabul ediyor
Türkiye ile birlikte İsveç'in NATO üyeliğini henüz onaylamamış iki ülkeden biri olan Macaristan da, vetosunu kaldıracağının sinyalini verdi. Zirve için Vilinus'a giden Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, ülkesinin İsveç'in üyeliğini kabul etmesinin artık "teknik bir meseleden ibaret olduğunu" dile getirdi.
NATO Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yapan Litvanya'nın Genelkurmay Başkanı Valdemar Rupsys de, Ankara'nın İsveç'e yeşil ışık yakmasından memnuniyet duyduğunu belirterek, "Siyasi anlamda bu önemli bir adımdı. Askeri olarak ise Rusya'yı bir ikilem içine soktuğunu söylemek zorundayım. (Moskova) Bu ikilemle muhtemelen sadece tehditler savurarak değil, NATO ile görüşerek başa çıkmak zorunda" ifadelerini kullandı.
Litvanya Savunma Bakanı Arvydas Anusauskas da, Türkiye ile varılan anlaşmayı "Baltık Denizi bölgesindeki jeopolitik durumu temelden değiştirecek, çok memnuniyet verici bir yön değişikliği" olarak değerlendirdi.
AFP,DW,Reuters,dpa / ET,HT