1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Seçimlere doğru: HDP'de "B planı" hazırlığı

Kıvanç El
15 Mart 2023

HDP, seçimlere kendi adıyla değil Yeşil Sol Parti adıyla girmeye hazırlanıyor. Olası formüller HDP'nin MYK toplantısında ele alındı. Peki HDP, B planını nasıl uygulayacak?

https://p.dw.com/p/4OilH
Fotoğraf: Tolga Ildun/Zumapress/picture alliance

Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) Anayasa Mahkemesi'nden (AYM) çıkabilecek olası bir kapatma kararına karşı uygulamaya koyacağı B planını netleşiyor. Bu çerçevede HDP'nin  seçimlere "Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi" adı ile girmesi planlanıyor. Ancak bu planın uygulanması için öncelikle AYM'ye yapılan yeni başvurunun sonucu beklenecek.

Hakkında kapatma davası AYM'de görülmeye devam eden ve 11 Nisan'da sözlü savunmasını yapması için gün verilen HDP bugün Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısında kapatma kararına karşı formülleri görüştü. Aynı zamanda B planı devreye alınmadan önce AYM'de de yeni bir süreç başlatıldı.

HDP Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu, kapatma davası sürecinin 14 Mayıs seçimlerinden sonraki bir tarihe bırakılması için bir kez daha yüksek mahkemeye başvuruda bulundu. Dilekçede, sözlü savunma için verilen 11 Nisan tarihinin seçim çalışmaları açısından en kritik tarihlerden biri olduğu belirtilerek "seçim gündeminden alıkonarak savunmaya odaklanılması parti aleyhine sonuç doğuracağı" savunuldu. 

Anayasa Mahkemesi
Anayasa Mahkemesi Fotoğraf: Tuncay Yıldırım/DW

Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) açıkladığı seçim takvimi uyarınca aday listelerinin YSK'ya sunulma tarihinin 9 Nisan, listelerin kesinleşme tarihinin de 19 Nisan olduğu hatırlatılan dilekçede "Listeler kesinleştikten sonra muhtemel bir kapatma kararı verilmesi halinde parti bir bütün olarak seçimlere girmekten men edilmiş, bir bütün olarak milletvekili adaylarının seçilme hakkı ellerinden alınmış olacaktır. Böylesi ağır tablo sadece parti için değil, aynı zamanda milyonlarca yurttaşın iradesinin parlamentoya yansımaması gibi demokrasi için ağır sonuçlara da yol açacaktır. HDP'yi 'kırk katır mı, kırk satır mı' şeklinde formüle edilebilecek ikilemde tercih yapmaya zorlamak hukuki güvenlik ve serbest ve yarışmacı seçim ilkelerini de ortadan kaldıracaktır" ifadelerine yer verildi.

HDP tarafından yapılan başvuruda bu gerekçeler öne sürülerek sözlü savunmanın 11 Nisan yerine 14 Mayıs seçimlerinden sonraki haftalara ertelenmesi istendi.

HDP seçimlerde yer almayabilir

HDP, AYM'den bu başvurusu üzerine bir haftalık bir sürede yanıt beklerken bu talebin reddedilmesi ihtimaline karşın da alternatif seçenekleri MYK toplantısında ele aldı. HDP'nin MYK toplantısında görüşülen ancak karara bağlanmayan plana göre AYM bu talebi reddederse seçimlere kısa adı "Yeşil Sol Parti", tam adı "Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi" olan parti ile girilecek. HDP ise seçimlerde yer almayacak. 

HDP MYK üyesi ve Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki, söz konusu planla ilgili "Henüz bir karar alınmadı süreç değerlendiriliyor" açıklamasını yaptı. Seçimlere Yeşil Sol Parti adı altında girilmesi durumunda HDP'ye verilen Hazine yardımı da seçim sürecinde HDP tarafından kullanılabilecek. HDP kurmayları kaynak konusunda bir sıkıntı yaşanmayacağına dikkat çekiyor. 

Yeşil Sol Parti, 2010 yılında Eşitlik ve Demokrasi Partisi ile Yeşiller Partisi'nin birleşme kararı alması sonucu kurulmuştu. 25 Kasım 2012'de Ankara'da gerçekleştirilen Kuruluş Kongresi'nde Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi adını aldı. Programında, "demokratik, ekolojist, eşitlikçi ve özgürlükçü bir değişimi dile getirecek bir muhalefet hattını inşa etmeyi hedefleyen" bir siyasi parti olarak tanımlanıyor.

Parti 2014, 2018 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Selahattin Demirtaş'ı, 2015 ve 2018 seçimlerinde de HDP' yi destekledi. Partinin eş sözcülüğünü Çiğdem Kılıçgün Uçar ve İbrahim Akın yapıyor.

Siyasi yasak istenen HDP'liler ne olacak? 

AYM'de devam eden davada 451 HDP'liye siyasi yasak isteniyor. Eğer bu isimlere seçimden önce karar alınır ve yasak konulursa ve adları da Yeşil Sol Parti listesinde varsa listeden düşecek. Listeden düşen isim yerine bir sonraki isim aday olarak kabul edilecek. Eğer seçim sonrası siyasi yasak konulursa bu isimler milletvekili olacak, ancak herhangi bir siyasi partiye üye olamayacak. 

HDP'de tüm bu süreçlerin hesabı da yapılıyor. Bu nedenle milletvekili listelerinde olası siyasi yasak istenen aday ismi sayısına az yer verileceği belirtiliyor. Listelerde yer alacak isimlerle grup kurulmasında bir problem olmayacağı ve buna göre hareket edildiği de vurgulanıyor.

HDP ve TİP arasındaki anlaşmazlık 

Öte yandan Emek ve Özgürlük İttifakı'nda milletvekili aday listeleri öncesi HDP ile Türkiye İşçi Partisi (TİP) arasında da yeni bir kriz yaşanıyor. HDP, TİP'in seçimlere HDP'nin kendi listelerinden girmesini isterken TİP ise kendi logosu ile seçimlere girmeyi hedefliyor. 

TİP İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil Sütlü, TİP'in 81 ilin 81'inde de HDP ile rekabet halinde seçime girmesinin felaket sonucu doğuracağını belirterek "Bir partinin seçime girmiş sayılması için 81 ilin 41'inde seçime girmiş olması gerekir. Mesela Bayburt, Gümüşhane, Aksaray, 52 tane bu şekilde HDP'nin zinhar, TİP'in de vekil çıkartamayacağı iller var. Bu illerde TİP olarak bizim seçime girmemizin HDP'ye bir sandalye bile kaybı dokunmayacak. Biz şunu öneriyoruz; örneğin Muğla... HDP'nin bir milletvekili var mı? Yok. Ama HDP'nin oyu var mesela, 40 bin oyu var. Böyle yerlerde tespit edelim ve bazılarında en işimize gelecek şekilde gerekirse TİP listesinden girelim. TİP'in bir karşılığı var. TİP bu karşılığı HDP tabanından almıyor, seçmenimizle HDP'nin tabanı bir değil" dedi. Kadıgil, örneğin İstanbul'de hem HDP hem de TİP'in aday çıkarıp yarışması önerisini de gündeme taşıdı.

HDP'de kurmaylar ise bu önerilere tepkili. "Zaten kritik olan bir seçimde ayrışmaya, oyların bölünmesine gerek yok" yorumları yapılıyor. 16 Mart ve önümüzdeki hafta yapılacak ittifak toplantısının kritik olduğu burada da bu önerlerle birlikte ortak liste konusunda değerlendirmelerin detaylı yapılacağı kaydediliyor.

Millet İttifakı'nın adayı Kılıçdaroğlu Cumartesi günü HDP'yi ziyaret edecek
Millet İttifakı'nın adayı Kılıçdaroğlu Cumartesi günü HDP'yi ziyaret edecek Fotoğraf: Evrim Aydin/AA/picture alliance

Kılıçdaroğlu'na destek verilmesi bekleniyor

HDP'de beklenen kritik ziyaretin de Cumartesi günü gerçekleşeceği ifade edildi. Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu saat 13:00'te HDP Genel Merkezi'ne giderek eş genel başkanlar Mithat Sancar ve Pervin Buldan ile görüşecek. Bu görüşmede HDP, Kılıçdaroğlu'na beklentilerini iletecek. HDP'nin temel beklentileri ise 2021 yılında açıklanan 11 maddelik tutum belgesi. Söz konusu belgede Kürt sorununda demokratik çözüm, kayyumların sona erdirilmesi, tarafsız yargı, kamuda liyakatlı atamalar, gibi başlıklar bulunuyor.

Kılıçdaroğlu görüşmesi sonrası HDP'nin aday çıkarıp çıkarmama konusunu da yine önümüzdeki hafta ittifak toplantısında ele alacağı kaydedildi. HDP'de şu aşamada genel eğilim ise Kemal Kılıçdaroğlu'nun adaylığının desteklenmesi yönünde.