Seçim güvenliği endişeleri muhalefeti birleştirdi

AKP ile MHP’nin ortaklaşa hazırladığı ve kamuoyuna ‘ittifak yasası’ olarak yansıyan kanun teklifinin Türkiye’de seçim güvenliğini tamamen bozduğu iddiasındaki CHP’nin, muhalefet partileri ile bu konudaki görüşmeleri sürüyor. Muhalefet partileri hükümetin yasal düzenlemeyi meclis gündeminden kaldırmasında ısrarlı. 

Muhalefet AKP ile MHP’nin de kapısını çalıp, teklif üzerinde değişiklikler yapılmasını, teklifin meclis gündeminden düşürülmesini isteyecek. AKP ise CHP'nin seçimlerle ilgili bir ‘meşruiyet krizi’ yaratmaya çalıştığını ve teklifi gündemden düşürmeyeceğini açıkladı.

Teklifte yer alan ve sandık bölgelerinin birleştirilmesi, taşınması ve karma seçmen listelerinin hazırlanmasına yönelik yeni düzenlemeler muhalefetin seçim güvenliği konusunda gündeme getirdiği temel değişiklikler. Düzenlemeye göre, vali veya il seçim kurulunun talebi üzerine YSK’ya sandık bölgelerinin birleştirilmesi, taşınması, karma seçmen listelerinin hazırlanması yetkileri ile hasta ve engelli bireyler için seyyar sandık uygulaması öngörülüyor.

Tarafsızlığa gölge düşme endişesi

Düzenleme kapsamında mülki idare amirlerinin seçim süreçlerine doğrudan dahil olmasının önü açılırken, CHP başta olmak üzere tüm muhalefet partileri bu değişiklikle ‘seçimlerin tarafsızlığına gölge düşürüleceği' uyarısında bulunuyor.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Öztürk Yılmaz bu konuda DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada “Son yıllarda özellikle bölge kentlerinde başvurulan bu yöntemin amacı, seçmen kaydırmaya ve seçmen denetimini ortadan kaldırmaya dönük zemin hazırlamak” dedi.

Yılmaz yeni düzenleme çerçevesinde “Sandık başkanlarının kamu görevlileri arasından seçilmesi, özellikle OHAL sürecinde kamudan toplu ihraçların yaşanmış olmasından dolayı sandık üzerinde siyasi iktidarın doğrudan ağırlığı olmasının yolunu açacak” dedi. 

Seçime hile karışabilir uyarısı

Düzenlemede tartışma yaratan başka maddeler de var. Seçmene ‘ihbar’ ile sandık çevresine kolluk gücü çağırma yetkisinin verilmesinin doğrudan seçime hile karıştırabileceği konusunda muhalefetten ortak ses çıkıyor.

CHP’li Öztürk Yılmaz mevcut durumda seçmenin sandık kurullarına şikayet hakkı bulunduğunu ancak yeni düzenleme ile her sandığa sandık kurulu üyesi ve müşahit dışında bir de kolluk gücünün gelmesinin ve özellikle Doğu ve Güneydoğu illerinde her seçim döneminde gündeme gelen korucuların silahlarıyla sandık alanlarına girmesinin de böylece yolunun açılacağını söylüyor.

Yılmaz, “AKP, bu yeni yasal düzenlemeyi hiçbir şekilde muhalefet partileriyle görüşmeden meclis gündemine getirmiş, Türkiye’ye dayatmada bulunmuştur. Bu düzenlemenin meclis gündeminden bir an önce düşürülmesi gerekir aksi durumda Türkiye’de seçim güvenliğinin olmadığı konusunda sadece muhalefet değil tüm dünya birleşecektir” uyarısında bulunuyor.

İyi Parti: Tüm şaibeyi halka anlatacağız

MHP’li muhaliflerin toplandığı ve Cumhurbaşkanlığı seçimine Meral Akşener’le katılmaya hazırlanan İyi Parti, CHP’nin seçim güvenliği endişelerine bütünüyle destek veriyor.

İyi Parti’nin önde gelen isimlerinden Yusuf Halaçoğlu DW Türkçe’ye seçim güvenliği ile ilgili endişelerini “AKP ile MHP kendilerine güvenmediği için seçim ittifakını ortaya çıkardılar. Ama muhalefet gerçekler peşinde. O gerçekler de bugün Türkiye’de seçim güvenliğinin olmadığı ve şaibenin tescillenmeye çalışıldığıdır” şeklinde ifade etti.

Halaçoğlu “Mühürsüz oy pusulalarının geçerli sayılabilmesinin yolunun açılması ne demektir, hangi akıl bunu kabul eder” şeklinde konuştu. İyi Partili Halaçoğlu, 16 Nisan 2017’de yapılan anayasa değişikliği referandumunda gündeme gelen mühürsüz oy pusulası iddialarının bugün iktidar tarafından açıkça kabul edildiğini düşünüyor.

Seçim ittifakı düzenlemesiyle ilgili bir önerileri olduğunu söyleyen Halaçoğlu “Buyursunlar her sandıktaki oy pusulasına seri numarası versinler. O seri numaraları oyların nerde ve kimler tarafından kullanılıp, kullanılmadığının garantisi olsun. Ama bu önerimizi de dikkate almayacaklarını herkes biliyor. Çünkü iktidar kimseyi dinlemiyor” dedi.

HDP: Seçim hukuku rafa kaldırılıyor

HDP cephesi de CHP’nin gündemde tutmaya kararlı olduğu seçim güvenliği konusunda muhalefetin birleştiğini söylüyor. HDP’li Meral Danış Beştaş DW Türkçe’ye AKP ile MHP’nin gündeme getirdiği seçim ittifakı düzenlemesini ‘vahim’ olarak nitelerken, bu düzenlemeyle tüm demokratik seçim güvenliği prensiplerinin ihlal edildiğini belirtti.

Beştaş, “Normalde tüm modern dünyada gizli oy, açık sayım ilkesi varken, AKP ile MHP bu düzenlemeyle açık oy, gizli sayım kuralı gibi asla demokratik olamayacak bir durumu ortaya koyuyor. Sandıkların taşınması, birleştirilmesi, sandık başlarına kolluk güçlerinin çağırılacak olması, mühürsüz oyların geçerli sayılması dahil tüm maddeler üzerinde titizlikle düşünüldüğünü ve –nasıl yüzde 51’i alırız- hesabının yapıldığını görüyoruz. Türkiye’ye seçim hukuku rafa kaldırılıyor” dedi.

İyi Parti ile HDP’nin yanısıra Saadet Partisi ve DSP de seçim güvenliği konusunda muhalefet partilerine tam destek veriyor.

Hilal Köylü / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe