Rusya'da kutlama, Çeçenistan'da acı anılar

Çeçenistan’ın eski Devlet Başkanı Aslan Mashadov, Şubat ayında tek taraflı ateşkes ilan etmişti. Mashadov’un “iyi niyet gösterisi” olarak nitelediği bu ateşkes hem Çeçenistan sınırları içinde hem de dışında geçerli olacaktı. Beslan’daki kanlı saldırının sorumlusu Şamil Başayev de bu ateşkese uyacağını açıklamıştı. Ama sadece 22 Şubat’a kadar. Gözlemciler bunu 23 Şubat’tan itibaren Başayev’in saldıracağının bir işareti olarak kabul ediyor. Yani, hem Rusya’da “Anavatan Savaşı Günü”, hem de 1944’te Çeçenler’in Kafkasya’dan zorunlu göçe tabi tutulmalarının yıldönümünde.

23 Şubat Rusya’da kutlanan bir gün iken, Çeçenistan’da ise acı anılar tazeleniyor. Rusya, 1918 yılından bu yana vatanı savunan kahramanlarını; eski, yeni ve gelecekteki kahramanlarını, kısacası tüm erkek nüfusu saygıyla anıyor. Çeçenistan’da, 23 Şubat’ta, bir kez daha 1944 yılında zorunlu göçe tabi tutulan Çeçenlerin verdiği ağır kayıplar ve orada can verenler acıyla anılıyor.

O tarihte diktatör Stalin, Alman ordusuyla işbirliği yaptığından kuşkulandığı bu küçük halkı, Orta Asya bozkırlarına sürgüne göndermişti. Çeçen gerillalar, Şubat başında ilan ettikleri tek taraflı ateşkesi bitirmek için büyük sembolik anlamı olan bu günü seçti.

“Güvenlik önlemleri aldık“

Moskova’nın duruma resmi bakışı tedbirli, fakat sakin. Meclis Güvenlik Komisyonu üyesi Arkadi Bassayev bu konuda, “Paniğe kapılmamıza gerek olmadığını düşünüyorum. 23 Şubat’ta dünya savaşı çıkacağı bize çok söylendi. Terör saldırısı denemeleri kuşkusuz olabilir. Fakat son zamanlarda güvenlik kuvvetlerimizin yaptığı operasyonlar bunu olanaksız kılıyor” diye konuşuyor.

Gerçekten Rus özel timleri, geçtiğimiz haftalarda teröre karşı mücadelede bazı başarılar elde etti. Son olarak, geçen hafta Kuzey Kafkasya’daki Kabartay-Balkar bölgesinde bir hücre ele geçirildi. Operasyonda terörist olduğundan kuşkulanılan iki kişi vuruldu. Bunu izleyen kabine toplantısında Devlet Başkanı Putin, sorumlu İçişleri Bakanı Nurgaliyev’i “Böyle çalışmaya devam edin ve haydutlara karşı daha sert olun, daha sert!“ diye konuştu.

Başayev yeni saldırı hazırlığında

Yeraltında faaliyetini sürdüren Çeçenistan eski Devlet Başkanı ve ayrılıkçıların lideri Aslan Mashadov ise, Şubat’taki bu ateşkes boyunca kendisinin yaptığı barış görüşmesi önerilerine Rusya’dan gelebilecek olumlu sinyallerini nafile bekledi. Bu sinyaller yerine Kremlin’e sadık Çeçen Devlet Başkanı Alu Alhanov, “Bence bu Batı medyasını etkileme girişimi. Yani, size barış görüşmeleri önerdik, artık terör saldırıları yapmaya hakkımız var, demeye getiriyorlar” yorumunda bulunuyor.

Gerçekten de, uzmanların kanısına göre artık Mashadov’un denetiminden çıkmış olan terörist Şamil Başayev, ateşkesin bitiminden sonra yeni hunhar saldırılar düzenlemek istiyor. Bunu Şubat başında bir İngiliz televizyon kurumuna verdiği demeçte kendi söyledi. Bu nedenle Rusya dünden beri yine korkulu bir bekleyiş içine girdi.