Rusya ve Ukrayna doğalgaz anlaşmasını imzaladı

Rusya ve Ukrayna’nın devlete ait enerji şirketleri Gazprom ve Naftogaz, doğalgaz krizini sona erdirmeyi öngören anlaşmaya Moskova’da imza attı. Rusya Başbakanı Vladimir Putin, imza töreninin ardından kısa süre içinde Avrupa’ya gaz akışının yeniden başlayacağını söyledi ve anlaşmanın 10 yıl geçerli olduğuna dikkat çekti. Putin, “En önemlisi şu: Rusya ve Ukrayna, 1 Ocak 2009’dan itibaren Avrupa’nın fiyat belirleme sistemine geçiş yaptı. Bu anlaşmanın uzun vadeli olduğunu da vurgulamak istiyorum. Anlaşma 10 yıl süreli olacaktır“ diye konuştu.

Moskova’daki imza töreninde hazır bulunan Rusya ve Ukrayna’nın başbakanları Putin ve Yulya Timoşenko, iki ülke arasındaki ilk uzun vadeli bu anlaşma ile tartışmaların sona ermesini dilediklerini de ifade ettiler. Ukrayna Başbakanı Yulya Timoşenko da Rusya doğal gazının Ukrayna gaz sistemine ulaşır ulaşmaz Avrupa'ya doğal gaz sevkiyatına yeniden başlayacaklarını söyledi. Yeni ödeme koşulları için yapılan görüşmelerde, 31 Aralık'ta anlaşma sağlanamayınca Rusya Ukrayna'ya doğalgazı kesmişti.

Geçiş ücretine zam yok

Uzun tartışmalar sonrası üzerinde uzlaşılan anlaşmaya göre, Ukrayna 2010 yılından itibaren doğalgaz için Avrupa standartlarına göre Rusya’ya ödeme yapacak. Bu da Ukrayna’nın geçen yıla oranla yüzde 30’luk fiyat artışını kabul ettiği anlamına geliyor. 2009’da ise Ukrayna’ya doğalgazda yüzde 20’lik indirim uygulanacak. Ancak bunun karşılığında 2009’da Rusya için geçiş ücretine zam yapılmayacak. Bu koşullarda şimdiki değerlere göre Ukrayna, 1000 metreküp doğalgaza 2009’da 230 – 250 dolar fiyat aralığında, 2010 yılından itibaren de 360 dolar ödeyecek.

Ancak geçiş ücretine zam yapılmaması Ukrayna siyasetinde tartışmalara neden oldu. Bu yöndeki eleştilere Moskova’dan yanıt veren Ukrayna Başbakanı Timoşenko, Rusya’dan alınacak geçiş ücretinin daha fazla olması yönündeki taleplere de son noktayı koydu. Timoşenko, “Avrupalılardan daha az doğalgaz ödemesi yapacağımızdan, Rusya için sabit kalan geçiş ücreti, bizim açımızdan karlıdır” dedi.

Doğalgaz savaşı

Moskova’da imzalanan bu anlaşma, Avrupa Birliği’ne de rahat bir nefes aldırdı. Zira iki ülke arasındaki doğalgaz krizi nedeniyle Avrupa’ya gaz taşılan vanalar kapatılmıştı. Doğalgaz sevkiyatının güvence altına alınmasını isteyen Avrupa ülkeleri, anlaşmaya varmaları için son günlerde baskıyı da artırmıştı. Vanaların kapanmasından en çok etkilenen ülkeler ise tamamen Rus doğalgazına bağlı olan Bulgaristan ve Slovakya idi.

Ukrayna'ya Avrupa fiyatından yüzde 20 düşük fiyata gaz verilmesi anlaşmaya, Rusya ve Ukrayna başbakanlarının hafta sonunda yaptıkları görüşmede varılmıştı. Rusya, Avrupa'ya 1000 metreküp gazı ortalama 450 dolardan satıyor.