Putin'den Ukrayna ile müzakereler için İstanbul'a gönderme
17 Mayıs 2024
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, resmi ziyaret için bulunduğu Çin'de, beraberindeki Rus gazetecilere Ukrayna Savaşı ve Batı ile yaşanan gerginlik konusunda önemli açıklamalarda bulundu.
Türkiye'nin arabuluculuğunda Mart 2022'de İstanbul'da gerçekleştirilen görüşmeler sonrasında varılan uzlaşma mutabakat taslağına atıfta bulunan Putin, "Rus birlikleri Kiev'den çekilir çekilmez Kiev'deki siyasiler müzakere sürecinden çekildi. Bir kez daha aldatıldık" dedi.
Ukrayna ile müzakereler için İstanbul mutabakat taslağının bir temel oluşturabileceğini belirten Putin, Ukrayna'dan farklı olarak Rusya'nın hiçbir zaman müzakereyi reddetmediğini belirterek, "Ancak şu an kimle nasıl masaya oturabileceğimizi, kime ne ölçüde güvenebileceğimizi anlamamız gerekiyor" ifadelerini kullandı.
İstanbul sürecinde ne olmuştu?
İstanbul'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde Dolmabahçe'deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi'nde gerçekleştirilen görüşmelerde, Ukrayna'nın askeri tarafsızlığı kabul ettiği ve aralarında Türkiye ile ABD'nin de bulunduğu bazı ülkelerin garantörlüğünü istediği kamuoyuna yansımıştı.
İstanbul'daki görüşmelerde Ukrayna heyetine başkanlık eden David Arahamiya, Kasım ayında verdiği bir röportajda Rusya'nın Ukrayna'nın askeri tarafsızlığı kabul etmesi ve NATO üyeliğinden vazgeçmesi durumunda savaşı bitirmeye hazır olduğunu, Rusya'nın en önemli talebinin bu olduğunu söylemiş, İstanbul'da müzakere süreci devam ederken dönemin İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın 9 Nisan'da Kiev'e sürpriz bir ziyarette bulunarak hiçbir şey imzalanmamasını, savaşa devam edilmesini istediğini açıklamıştı.
Putin ile yakın ilişkileriyle bilinen Almanya'nın eski başbakanlarından Gerhard Schröder de geçen yıl bir Alman gazetesine verdiği demeçte, Ukrayna'nın o dönem bir anlaşma imzalamaya ikna olduğunu ancak ABD'nin buna izin vermediğini kaydetmişti.
Zelenskiy ile ilgili "siyasî meşruiyet" sorusu
Putin, Çin'de Rus gazetecilere yaptığı açıklamalar sırasında müzakerelere hazır olmakla birlikte muhatabın meşruiyetinin de önem taşıdığı mesajı verdi. Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'ya saldırmasının ardından Ukrayna'da olağanüstü hal ilan edilmişti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin görev süresi 20 Mayıs'ta dolmasına rağmen OHAL nedeniyle seçimler yapılmayacak.
Rus gazetecilerin Zelenskiy'nin siyasi meşruiyeti konusunun olası müzakerelerde bir sorun oluşturup oluşturmadığı şeklindeki sorusunu yanıtlayan Putin, bunun Ukrayna anayasa mahkemesinin ve siyasal sisteminin karar vereceği bir konu olduğunu belirterek, "Ancak konu Rusya'yı da ilgilendiriyor. Çünkü gelecekte Ukrayna ile savaş konusunda bir nevi anlaşma imzalanacak olursa doğru kişiyle imzalandığından emin olunması gerekir. İş imza aşamasına gelirse bu kadar hayatî bir alanda belgeleri meşru yetkililerle imzalamalıyız" diye konuştu.
DW,rtr / BK,ET