Petrol fiyatlarındaki düşüş Afrika'yı vurdu

Isaak Isuku, Nijerya'nın petrol kaynakları bakımından zengin olan Rivers eyaletinde hükümet adına enerji uzmanı olarak görev yapıyor. Isuku, son aylarda petrol fiyatlarında sürekli düşüş meydana geldiğini gözlemliyor. Haziran'da varili 105 dolardan satılan ham petrolün fiyatı şu sıralarda 80 dolara kadar düştü. Ancak Isuku bu durumdan rahatsızlık duymuyor. Çünkü petrol kaynaklarının keşfedilmesiyle sanayinin diğer dallarının ihmal edildiğini düşünen Isuku, "Petrol Nijerya'nın en büyük gelir kaynağı oldu. Petrolün ülke ekonomisine dahil olmasıyla birilkte diğer sanayi dalları ihmal edildi. Bu yüzden petrol fiyatlarının düşmesini Nijerya için bir şans olarak değerlendiriyorum. Böylece ülke kendini yeniden keşfedebilecektir. Nijerya'nın sadece petrole bağımlı olan ekonomisi diğer sektörlerle çeşitlendirilmelidir" diye konuşuyor.

Uzmanlar petrol fiyatlarındaki düşüşün ne kadar süreceğini ve alt sınırın ne olacağını kestiremiyorlar. Hamburg'da Afrika Araştırmalar Merkezi'nde görevli uzman Prof. Dr. Robert Kappel'e göre, şu ana kadar yaşanan düşüş bile hem Nijerya hem de diğer Afrika ülkelerini ekonomik açıdan zora sokmaya yetti.

Robert Kappel konu ile ilgili görüşlerini şu sözlerle açıklıyor:

"Afrika'da Sahra altı ülkelerde son 10-15 yılda yaşanan hızlı ekonomik büyümenin yaklaşık yüzde 70'i ham petrol satışına dayanıyordu. Şimdi bu düşüşün boyutuna göre büyüme hızı da azalacak."

"Ekonomik çeşitlilik şart"

Uluslararası ekonomi uzmanları da Afrika ülkelerinin petrole dayalı ekonomilerini değişik dallarda çeşitlendirmeleri gerektiğini belirtiyorlar. Robert Kappel, Afrika ülkelerinin ekonomik çeşitlendirmelerini petrol gelirlerinin yüksek olduğu dönemlerde yapmış olmaları gerektiğine işaret ederek O- "Petrol fiyatlarındaki ani dalgalanmalara rağmen ülkeler bunun tedbirini önceden almadılar. Arap ülkelerindekine benzer devlet fonları oluşturmadılar. Nijerya petrol gelirlerinden diğer sanayi dallarının gelişimine kaynak ayırmadı. Ayrıca ekonomide farklı sektörlerin oluşması için de çaba harcanmadı" diyor.

Petrol fiyatlarındaki düşüşün salt Nijerya için değil, ekonomileri ağırlıkı olarak petrole dayalı Gabun veya Ekvator Ginesi gibi ülkeleri de olumsuz etkilediğini belirten Almanya Dış Ticaret ve Yatırım Afrika Kuruluşu, (Germany Trade and Invest Afrika) Temsilcisi Carsten Ehlers, şöyle konuşuyor:

"Eğer Ekvator Ginesi'ne veya Gabun'a giderseniz başkentlerin ne denli modern inşa edildiğini görürsünüz. Ancak buralarda alt yapı şimdiye kadar yeterince kullanılmadı. Binalar genelde Dubai'de olduğu gibi imaj için yapılıyor. Devlet başkanı bu yolla yabancı yatırımcılara ülkeyi cazip göstermek istiyor."

Yoksul halk etkilenecek

Düşen petrol fiyatlarının etkisi özellikle Gana'da hissediliyor. Gana bir kaç yıldır petrol ihraç ediyor. Eskiden halkın gelir kaynağı altın madenleri ve kakao üretimindeydi. Ehlers, şu sıralarda petrol geliri nedeniyle altın madenlerinin kapatıldığını, buralarda çalışan çok sayıda insanın da işsiz kaldığını belirtiyor. Aynı şekilde kakao üretiminin de yeteri kadar desteklenmediğini ifade eden Ehlers, kakao fiyatlarında meydana gelecek bir düşüşün çiftçileri zorlayacağını, böylece devletin omzuna daha fazla yük bineceğini vurguluyor.

Uzmanlara göre petrol fiyatlarındaki düşüş büyük petrol şirketlerini etkilemeyecek. Çünkü bu şirketler yatırımlarını ona göre yapmışlar. Ekonomistler petrole dayalı ekonomisi olan ülkeler ve onların yoksul halkı için bu durumun geçerli olmadığının ise altını çiziyorlar.

©Deutsche Welle Türkçe

Max Borowski