‘Patriot caydırma amaçlı’

Türkiye'nin NATO'dan Patriot füze savunma sistemlerini talep etmesiyle, Suriye krizinde yeni bir aşamaya gelindi.

Güvenlik konularında uzman olan Prof. Mustafa Kibaroğlu, NATO'nun Patriot’ları Türkiye'de konuşlandırmasıyla güçlü bir siyasi mesaj vermiş olacağını, bunun her şeyden önce “caydırıcılık” açısından önem taşıdığını kaydetti.

Kibaroğlu, “Arkasında NATO olduğu, açık ve net şekilde ortada olan Türkiye’ye karşı, Suriye’den, İran’dan ya da başka bir ülkeden füze saldırısı olur mu? Bu ülkeler böyle bir riski göze alabilir mi? Tabii bu daha çok bu açıdan önem arz etmektedir” görüşünü dile getirdi.

Ankara, bir Türk savaş uçağının Haziran ayında Suriye tarafından düşürülmesi üzerine NATO'yu acil toplantıya çağırmış, NATO Kuzey Atlantik Konseyi, Türkiye ile dayanışma içerisinde olduğunu, Türkiye'nin güvenliği için gereken önlemlerin alınacağını bildirmişti.

Ankara'dan resmi talep

Son aylarda Suriye'den atılan ve Türkiye topraklarına düşen havan ve top mermileri, endişeleri daha da artırdı. Gelişmeler üzerine Ankara, bugün NATO'dan hava savunma sistemini güçlendirmek için resmen talepte bulundu.

Türkiye'nin talep ettiği Patriot'lar en gelişmiş füze savunma sistemlerinden biri olarak biliniyor. Ancak bu sistemlerin başarısı, karşı taraftan atılan füzelerin yetenekleri, mevsim koşulları gibi birçok etkene bağlı olarak değişebiliyor. Prof. Mustafa Kibaroğlu, hiçbir füze savunma sisteminin "yüzde yüz başarılı olamadığını" belirtirken, Patriot'ların konuşlandırılmasının ilk aşamada daha çok “caydırıcılık” işlevi göreceğini kaydetti.

NATO'dan güçlü destek

Türkiye, 9 yıl önce de, Irak savaşı öncesinde NATO'dan benzer bir talepte bulunmuş, ancak bazı müttefik ülkelerin çekinceleri İttifak bünyesinde tartışma yaratmıştı.

Prof. Mustafa Kibaroğlu, son gelişmelerin İttifak'ta önemli bir değişime işaret ettiğini kaydediyor:

“Avrupalı müttefiklerin, Ortadoğu'dan kaynaklanan tehditlere karşı Türkiye'nin yanında olma konusunda, İttifak'tan kaynaklanan sorumluluklarını yerine getirme konusunda ciddi çekinceleri hep olmuştu. Ama son dönemde Suriye ile yaşanan krizde NATO Genel Sekreteri sürekli olarak Türkiye'nin yanında olduklarını, Türkiye'yi korumak ve güvenliğini sağlamak için NATO ittifakının bütün çabayı sarf edeceğini açıkça söyledi. Geçmiş tutumlara baktığımız zaman, bunlar Türkiye adına ve NATO ittifakı ve NATO dayanışması adına oldukça önemli gelişmeler.”

Suriye konusunda yakın işbirliği

Suriye krizinde Türkiye'ye güçlü destek açıklayan NATO müttefikleri, Ankara'nın Suriye’nin tahriklerine karşı sağduyulu hareket etmesini övmüştü. Bazı Batılı siyasetçiler, Türkiye'nin savaşın içine çekilmek istendiği konusunda kaygılarını ifade ederken, kimi uzmanlar, NATO'nun Patriot'larla doğrudan devreye girmesinin, Batı için de önemli bir güvence olacağı görüşünde.

Prof. Kibaroğlu da bundan sonra Suriye politikası konusunda Türkiye ile NATO arasında daha yakın bir işbirliğinin beklenebileceğine işaret ediyor ve şunları dile getiriyor:

“Almanya veya NATO ittifakı, hem Türkiye ile dayanışmasını göstermek adına Patriotların Türkiye ile konuşlandırılması talebine sıcak bakıyor, hem de Türkiye ile Suriye arasındaki sürecin gelişmesi aşamasında, belki Türkiye'den de kaynaklanabilecek bazı çıkışlara, Suriye'nin kontrolsüz cevap vermesi ve bunun belki de istenmeyen bir tırmanmaya gitmesini caydırmak anlamında böyle yaklaşıyor. Tükiye ile de bu süreci birlikte değerlendirmek, NATO karar aşamalarında Türkiye'nin bir anlamda NATO'nun beklentilerine daha yakın davranmasını istemek ya da bunu umut etmek adına da buraya gelmek isteyebilirler.”

“Bölge ülkelerine de mesaj”

Türkiye'nin Patriot'lar konusunda NATO'ya yaptığı talebin, Ortadoğu'da krizin tırmandığı bir dönemde gelmesi de dikkat çekiyor.

Prof. Mustafa Kibaroğlu'na göre, NATO'nun Patriot'ları Türkiye'de konuşlandırmaya hazırlanmasının, Suriye krizinin yanı sıra, bölgedeki gelişmelerle de yakın bağlantısı bulunuyor:

“Çünkü bölgede, özellikle İsrail’in Gazze operasyonlarının ne yöne gideceği belli değil. Bu fotoğrafın daha da büyüyerek işin içine İran’ın katılıp katılmayacağı ve İran’la ilgili İsrail’in bazı girişimlerinin olup olmayacağına bağlı olarak, sadece Suriye’ye yönelik olarak değil, belki de muhtemel bir İsrail-İran sorununda da Türk hava sahasını olası gelişmelere karşı korumak adına da …sadece Suriye değil, belki İran’dan da kaynaklanabilecek bir tehdide karşı bir önlem olarak düşünülebilir.”

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Ayhan Şimşek

Editör: Ahmet Günaltay