Parti, uyuşturucu ve seks turizmi: Amsterdam'ın imaj savaşı
22 Temmuz 2023
Her yıl dünyanın dört bir yanından milyonlarca kişinin parti, uyuşturucu ve seks turizmi için akın ettiği Amsterdam, imajını değiştirmek için kolları sıvadı. Turist sayısındaki artışa "dur" demek isteyen kent yönetimi, sokakları alkol tüketimi ya da sokağa tuvalet yapılmasına karşı yasak tabelalarıyla donattı. Seks turizminin kalbi olan ve Kırmızı Sokak diye bilinen Red Light District'teki işletmelerin kapanma saatini Şubat ayında iki saat öne çekti.
Amsterdam'a bu yıl yine pandemi öncesindeki gibi 20 milyon turist bekleniyor. Kent yönetimi 2021 yılında, turist sayısının daha da artmasını önlemek için yeni önlemler alınmasını kararlaştırmıştı.
Avrupalı ziyaretçilerde başı İngilizler çekiyor. Newcastle'dan gelen ve kanalda bekleyen "esrar teknesi"ne binmek için sıra bekleyen genç bir turist, Amsterdam'ı tercih etmesinin nedenini "tatil yapmak, biraz esrar çekmek ve eğlenmek" olarak dile getiriyor. Bu, içinde tamamen yasal bir şekilde esrar içilebilen, bir saat boyunca kanallarda şehri gezdiren ve her gün defalarca sefer yapan bir tekne.
Amsterdam'a bir fuar için geldiğini belirten bir başka İngiliz turist ise bir günü Kırmızı Sokak'ta geçirmek için izin aldığını anlatıyor. Elindeki esrarlı sigarayı soruyoruz. Yasak olduğunu bildiğini, ama hiçbir polisin gelip kendisine ceza yazacağına inanmadığını söylüyor.
Parti yapmak için gelen ve sokaklarda büyük gürültüye yol açan turistler de kent için başka bir sorun. Kent yönetimi, özellikle 18-35 yaş arasındaki İngilizleri hedef aldığı "Stay Away-Uzak Dur" kampanyasıyla "Belalı bir gece için Amsterdam'a gelme" mesajı veriyor. İnternet üzerinden yürütülen kampanya çerçevesinde yayınlanan video kliplerde, sonu polis karakolu ya da hastane olan örneklere yer veriliyor.
"Bu saçmalığa son verin"
Turizm çılgınlığından en çok etkilenenler, şüphesiz Amsterdam kent merkezinde yaşayanlar. Kent sakinleri, "Bu saçmalığa son verin" sloganıyla bir girişim başlatmış. Girişimin öncülerinden Els Iping, kentin tarihi merkezinde insanların ve çocuklu ailelerin de yaşadığının hatırlanması gerektiğini vurguluyor. Kendisi de 40 yıldır burada yaşayan Ipin, evlerin önündeki merdivenlerde kusmuk temizlemekten bıktıklarını belirtiyor.
"Pek çok turist, tarihi kent merkezinin güzelliklerini görmek için değil, fuhuş, esrar dükkanları ve sokaktaki uyuşturucu satıcıları için, içki içip esrar çekmek için geliyor" diyen Iping, esrara liberal yaklaşılması ve Kırmızı Sokak'ın Amsterdam'ı Amsterdam yapan özelliklerden olduğu görüşüne ise katılmıyor. Kırmızı Sokak'ta kadınların kendini vitrinlerde teşhir ettiği "vitrin genelevlerinin" 1960'lı yıllardan beri var olduğunu belirten Iping, "Ben buraya taşındığımda kıyıda köşede olan bir şeydi. Semtte çok sayıda başka tüccarlar ve iş yerleri de vardı. Şimdi ise her şey seks, uyuşturucu ve fast-food'a dönüştü" diye konuşuyor.
"Bu saçmalığa son verin" girişiminin üyesi kent sakinleri, Kırmızı Sokak bölgesinde bir süre bizzat devriye dolaşmış. Fosforlu sarı ikaz yelekleri giyerek gece gürültü yapanları uyarıp, buralarda gece sessizce uyumak isteyen normal insanların da yaşadığını hatırlatmışlar. Iping, uyardıkları insanların genelde anlayış gösterdiklerini ve özür dilediklerini belirtiyor. Ancak bir süre sonra bölgede seks, uyuşturucu ve alkolden para kazanan işletmecilerin hedefi haline gelmiş, tehdit ve sataşmalara maruz kalmışlar. Iping, işletmelerin, kapanma saatinin iki saat öne alınmasından ve yaşadıkları maddi kayıptan kendilerini sorumlu tuttuğunu anlatıyor.
Tüketim toplumu turizmi
Pazarlama şirketi Amsterdam&Partners'ın yöneticisi Geerte Udo, "Amsterdam o kadar tanınır hale geldi ki artık reklam yapmamız gerekmiyor" diyor. Ancak kitlesel turizmin olumsuz etkilerinin son yıllarda önemli bir sorun haline geldiğini kendisi de kabul ediyor.
"Her kentte yerel kültüre saygı gösterilmesi gerekir. Son 10-15 yılda biz bunu belki biraz gözardı ettik" diyen Udo, "Tüketim toplumlarında bazıları, parasını ödedikleri için her şeyi yapmaya hakları olduğunu düşünüyorlar" diyor.
Arz ve talep
Amsterdam kent yönetimi, parti turizminin önüne geçmek için yasaklar ve yeni kuralların yanı sıra arzda da değişikliklere gitmeyi hedefliyor. Turistler için esrar tüketiminin yasaklanması, fuhuşun kent merkezi dışına çıkarılması gibi öneriler yıllardır tartışılıyor. Yıl sonuna kadar seks işçileri için Amsterdam'ın dış bölgelerinde bir yer bulunması planlanıyor. Ancak seks işçileri ve bazı kent sakinleri, kent dışının güvenli olmadığı gerekçesiyle bu plana karşı çıkıyor.
Esrar dükkanları konusunda ise yasanın uygulanmasının yeterli olacağı vurgulanıyor. "Bu saçmalığa son verin" girişiminden Iping, yasalara göre aslında esrarın sadece Hollanda'da ikamet edenlere satılabileceğini, ancak Amsterdam'a istisna yapıldığını hatırlatıyor. Iping, Kırmızı Sokak'taki işletmelerin kapanma saatinin öne alınması uygulamasının ise etki gösterdiğini ve bölgenin özellikle geceleri daha sakin hale geldiğini belirtiyor.