Pakistan’dan Çin’e satılan bir gelinin öyküsü

Beşir Ahmet, kızları için en iyisini istemişti. Pakistan'ın doğusundaki Lahore kentinde yaşayan Ahmet, orta halli bir aileye mensup. 60 yaşındaki Ahmet, bir engelli ve kızının düğün masraflarını karşılayıp karşılamayacağını bilmiyor.

DW'ye konuşan Kuran kursu öğretmeni ve dört çocuk babası Ahmet, "Bu zor bir işti" diyor. Kızı için çaresizce münasip bir damat arayışına girişmiş. Daha sonra evlilik arabuluculuğu kurumundan temsilciler gelerek ona bir teklif sunmuşlar. "Gelip 24 yaşındaki kızım Yamna Bibi'ye Çan Yen Ming isimli bir Çinli'nin evlenme teklif ettiğini söylediler. Kendisi kısa süre önce Müslüman olmuş. Çan'ın, tüm düğün masraflarını karşılamak istediğini ve kızımın Çin'de çalışmasına izin vereceğini aktardılar."

Bibi ve Çan, 4 Ocak tarihinde evlenmişler. Ahmet, "Bu benim için büyük bir rahatlama oldu. Düğünden sonra kızım, pasaportu ve vizesi hazır olana kadar bir buçuk ay kadar İslamabad'da kaldı. Çin'e gidene kadar sürekli olarak iletişim halindeydik" diye anlatıyor.

Evlilik kabus oldu

Ahmet, kızının Çin'de bir iş bulacağını ve maaşıyla Pakistan'daki ailesine para desteği göndereceğini umuyordu. Ancak bu gerçekleşmedi. Bibi onu bir gün aradı ve telefonda ağlamaya başladı. Ahmet, duyduklarını "Kızım bana dolandırıldığımızı söyledi. Çan, ajansın iddia ettiği üzere bir iş insanı değilmiş. Kızımı fuhuş yapmaya zorlamış. Bibi direndiğinde de onu dövmüş" sözleriyle anlatıyor.

"Evlilik arabulucularını aradım. Patronları kendini David olarak tanıtıyor ama gerçekteki adı Wei Lin Ping. Kendisini durumla ilgili olarak bilgilendirdim. Ama yanıtı beni şoke etti. Kendisi, Çan'ın Bibi için 12 bin eurodan fazla bedel ödediğini ve kızımı geri istiyorsam bu meblayı kendilerine vermem gerektiğini söyledi."

Ahmet yaşadıklarını şu sözlerle anlatıyor: "Daha sonra bunların, sahte evlilikleri insan ve organ ticareti için kullanan bir suçlu çetesi olduğunu öğrendim. Ancak umudumu kaybetmedim ve Çin'deki Pakistan Büyükelçiliği çalışanlarıyla iletişime geçtim. Kızımı onlar kurtardı ve eve güvenli bir biçimde dönmelerini sağladılar. Bibi 3 Mayıs'ta Pakistan'a geri döndü."

Yamna Bibi, yaşadıklarını anlatırken babasının yanında oturuyor. Bibi, yaşadıklarının hayatını mahvettiğini söylüyor. Bibi ve babasının ricası üzerine haberimizde isimlerini değiştirdik.

Organize suç

İnsan ticareti ve sahte evlilik dolandırıcılığı, elbette Bibi'nin yaşadıklarından ibaret değil. Son haftalarda Bibi'ninkine benzer birçok olay ortaya çıktı. Bunların çoğunda Çinli erkekler ile Pakistanlı veya Çinli işbirlikçileri genç Pakistanlı kadınları kandırarak evliliğe zorluyor.

Alt ve orta sınıfa mensup birçok Pakistanlı, daha iyi yaşam şartlarına kavuşmak için ülkeyi terk etmek istiyor. Çin ilk tercihleri değil ancak kıt kanaat geçinenler için çekici bir seçenek.

Çin'in Güney Asya'ya yatırımları

Son birkaç yıldır Pakistan'a gelen Çinlilerin sayısı da artmış durumda. Bunun nedeni Çin'in Güney Asya ülkesine giderek daha fazla yatırım yapması. 2015 yılında Pekin, Pakistan'da 46 milyar dolar değerinde bir proje yürüteceklerini duyurdu. Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru (CPEC), Çin'in "yeni İpek Yolu" olarak  nitelendirilen altyapı girişimi "Bir Kuşak, Bir Yol" projesinin en önemli bileşenlerinden biri olarak görülüyor.

Böylece Pekin, Pakistan'daki etkisini genişletmek ve etki alanını Güney Asya'daki diğer ülkelere genişletmek ve böylece Hindistan ve ABD'nin bölgedeki etkisini zayıflatmayı hedefliyor. Bugün çok sayıda Pakistanlı, ülkelerinde yaygınlaşan Çinli firmalarda çalışabilmek için Çince öğreniyor.

İnsan ticareti ağıyla mücadele

Sahte evlilik haberleri ve fotoğrafları sosyal medyada hızlı bir biçimde yayılıyor. Bunun ardından devlet kurumları harekete geçiyor. Pakistan merkezli bir televizyon kanalı geçen ay, Lahore'deki bir evlilik ajansına sızarak çocuklarını para ve vize karşılığında Çinlilerle evlendiren yoksul aileler konusunda bilgi toplamayı başardı.

Pakistan'ın federal kriminal araştırma departmanı Perşembe günü, yerli kadınlarla evlenmek üzere Pakistan'a gelen Çinliler için bir otel olarak işlev gören bir binanın da aralarında bulunduğu bir dizi yerde arama yaptı. Polis, yaptığı baskınlar sonucunda birçok Çinli ve Pakistanlı'yı gözaltına aldı. Polis şimdi, sahte evlilik skandalı soruşturmasının kapsamını genişletmek istiyor. Alman haber ajansı dpa'ya konuşan bir polis temsilcisi, "Çinli çeteler müthiş organize bir biçimde çalışıyorlar" dedi.

Pekin ise durumu çok daha farklı görüyor. Çin Büyükelçisi, Pakistan merkezli gazete Dawn’a verdiği mülakatta, "Çin Kamu Güvenliği Bakanlığı'nın ilgili soruşturmasında, Çin'de yaşayan Çinlilerle evlenen Pakistanlı kadınlara ilişkin zorunlu fuhuş ya da organ ticareti tespit edilmediğini" aktardı. Büyükelçi, "Çin, yasa dışı evlilik arabuluculuğuna karşı Pakistanlı güvenlik makamlarıyla işbirliği yürütmektedir. Çin ve Pakistan vatandaşlarını uyanık olmaya ve dolandırılmaya müsaade etmemeye çağırıyoruz" şeklinde konuştu.

"Hükümetimiz hakları ihlallerine göz yumuyor"

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Pakistan makamlarının Pakistan'dan Çin'e insan ticareti haberlerine ilişkin "tetikte" olduğunu söylüyor. Örgüt, en az beş Asya ülkesinden Çin'e bu tür "gelin" ticareti vakalarının "rahatsızlık verici derecede benzer" olduğunu ifade ediyor.

Karaçi merkezli bir sivil toplum örgütü olan Pakistan İnsan Hakları Komisyonu'nun temsilcisi Asad But ise İslamabad hükümetinin Pakistan’da yaşayan Çin vatandaşları konusunda uyanık olmaları gerektiğini söylüyor. But, "İnsan ticareti büyük bir insan hakları ihlalidir. Hükümetimiz bir yandan Batılı sivil toplum örgütlerini kapanmaya zorluyor, diğer yandan insan ticaretine bulaşmış Çinlilere göz yumuyor" diyor.

Pakistan hükümetinin Çin vatandaşlarına vize vermemesi gerektiği görüşünü savunan But'a göre, Çin-Pakistan ilişkilerinin karşılıklı saygı çerçevesinde yürütülmesi gerekiyor ve ekliyor: "Pakistanlıların Çin vizesi alması çok zor. Ama her Çinli ayrıntılı bir inceleme yapılmaksızın Pakistan'a gelebiliyor."

S. Khan / İslamabad

© Deutsche Welle Türkçe