Okyanusları da kirlettik

Okyanuslar, insanoğlu için vazgeçilmez yaşam kaynağı olmayı sürdürüyor. Ancak çevre kirliliği ve küresel ısınma, okyanusları ve deniz canlılarını tehdit ediyor.

BM Çevre Programı yetkililerinden Jacqueline Alder, 2000-2007 yılları arasında atmosferi kirleten gazların yüzde 25’inin, okyanuslar tarafından emildiğini söyledi. Alder, "Eğer okyanuslar olmazsa iklim de olmaz. Ancak bu bağlantı, iklim değişikliği tartışmalarında genellikle gözden kaçırılıyor" dedi.

Okyanuslar buharlaşma vasıtasıyla küresel su devridaiminde, dolayısıyla da iklimin oluşmasında önemli rol oynuyor. Atmosferdeki ısınma ise denizlerin çehresini değiştiriyor

Son 125 yılda 18 cm. yükselen deniz seviyesi artık çok daha hızlı artıyor.

Okyanusların hızla kirlenmesi ve doğal dengenin bozulması tehlikesine karşı, 70 ülke Endonezya’da düzenlenen konferansta bir araya geliyor. Cuma gününe kadar sürecek 5 günlük konferans sonunda, okyanusların önemine dikkat çeken ortak bir bildirinin imzalanması bekleniyor. Bu bildiriyle, yılsonunda Danimarka’da yapılacak Uluslararası İklim Konferansı’nda okyanusların durumunun da dikkate alınması hedefleniyor.

Canlı türleri tehdit altında

Yerkürenin %71’i denizlerle kaplı bulunuyor. Toplam 362 milyon kilometrekarelik yüzey sularlının %90’dan fazlasını Atlantik, Pasifik ve Hint Okyanusları oluşturuyor. Mavi gezegendeki toplam su miktarının %97’sini denizler barındırıyor. Canlı türlerinin %50’si deniz, göl ve nehirlerde yaşıyor. Amerikan Oşinografi Dairesi’nin verilerine göre, bu canlılar hayvani proteinlerin %20’sini, insan gıdasındaki proteinlerin ise %5’ini ihtiva ediyor.

Deniz sularında yükselme

Son 40 yılda deniz seviyesindeki yükselişin beşte ikisi buzların erimesinden kaynaklanıyor. Potsdam İklim Araştırmaları Enstitüsü uzmanlarından Stefan Rahmstorf son 40 yılda kaydedilen su seviyesi artışından, ısınma nedeniyle su hacminde kaydedilen gelişmenin beşte üç oranında sorumlu olduğu görüşünde.

Dünya İklim Konseyi 2100 yılına kadar denizlerin 18 ila 59 cm. daha yükseleceğini tahmin ediyor. Birçok uzman ise bu rakamın 110 cm.yi bulabileceğini çünkü İklim Konseyi’nin, genel ısınma nedeniyle kopup denizlere karışan Grönland ve Antarktika buzullarını hesaplarına dahil etmediğini söylüyor.

BM’nin tahminlerine göre, deniz seviyesinin bir metre yükselmesi durumunda sular altına kalacak olan kıyı şeridinde halen 150 milyon kişi yaşıyor.

AŞ/AG dpa/AFP/DW