Nürnberg’de ASEAN-AB toplantısı

Güney Doğu Aysa Ülkeleri Birliği (ASEAN) ve Avrupa Birliği’nin dışişleri bakanlarının toplantısı iki yılda bir düzenleniyor. Bir Asya ya da Avrupa ülkesinde bir araya gelen 37 ülkenin dışişleri bakanları 16. buluşmalarını Almanya’nın Nürnberg kentinde gerçekleştiriyor.

Gündemde iklim korumadan Ortadoğu sorununa kadar farklı uluslararası ilişkiler, ama aynı zamanda politik ve ekonomik işbirliğinin geliştirilmesini hedefleyen ikili ilişkiler var. Nürnberg buluşmasının sonunda Asya ve Avrupa’nın gelişmesine dair ortak vizyonun açıklanacak.

Nürnberg’deki toplantıyı protesto eden insan hakları örgütleri, Myanmar gibi askeri diktatörlüklerin ASEAN üyeliği aracılığıyla dünya platformuna katılımının sağlanmasını eleştiriyorlar. AB ise bu yüzden ASEAN ile ilişkiyi koparmaya yanaşmıyor. Brüksel’deki diplomatlar, Güney Doğu Asya ülkeleri ile ilişkinin Myanmar sorununa feda edilemeyecvek kadar önemli olduğu görüşünde.

Önemli siyasi kurum

Bundan 40 yıl önce Tayland, Endonezya, Malezya, Filipinler ve Singapur tarafından kurulan Güney Doğu Asya Ülkeleri Birliği’ne daha sonraki yıllarda Bruney Sultanlığı, Vietnam, Laos, Myanmar ve Kamboçya üye oldur. Merkezi Endonezya'nın başkenti Cakarta’da olan ASEAN’ı bir genel sekreter temsil ediyor ve bu görevi şu anda Ong Keng Yong yürütüyor.

2003 yılında beş yıllığına seçilen Ong, aynı zamanda Singapur Başbakanı’nın basın sözcüsü. Kuruluşunda, görüş alış verişi düzeyinde planlanan ASEAN, şimdi dünya politikasının önemli kurumlarından biri haline geldi.

ASEAN üyesi ülkelerdeki yönetimler askeri diktatörlükten demokrasiye kadar değişiyor. Üyelerin ekonomik durumlarını da farklılık gösteriyor: Hızla gelişen Asya Kaplanları'nın yanı sıra, çok yoksul ve kalkınmakta olan ülkeler de var. Üyelik için AB’de olduğu gibi zorlu bir süreçten geçmek gerekmiyor.

ASEAN ülkeleri aslında bölgenin büyük gücü Çin’e karşı güçlü bir grup olmayı hedefliyor, bunun dışında çok farklı çıkarları izliyorlar. Ekonomik açıdan ise herkese aynı mesafedeler. Çin, Japonya ya da Güney Kore gibi ülkelerde sıkı ekonomik ilişkiyi sürdürüyorlar.

AB modeli yapılanma

Avrupa Birliği’nin gelişmesini ilgi ile izleyen ASEAN ülkeleri, bu modeli kendi içlerinde de gerçekleştirmeyi planlıyor. Bu sürecin 2020 yılına kadar tamamlanması öngörülüyor. AB Komisyonu’nun dışişlerinden sorumlu üyesi Benita Ferrero-Waldner, Brüksel’in ASEAN’ın gerçek bir politik birlik haline gelmesi için yardımcı olacaklarını söyledi. AB’nin aksine ASEAN ülkeleri hiçbir alanda ortak politika izlemiyor.

Ekonomik açıdan da ASEAN ile Avrupa Birliği’ni karşılaştırmak mümkün değil. Her iki birlik de yaklaşık 500 milyon kişiyi temsil etmesine rağmen ASEAN’ın ekonomik gücü AB’nin onikide biri kadar. AB, Güney Doğu Asya Birliği üyesi ülkelerin ticaretinde de ABD ve Japonya’dan sonra üçüncü sırada yer alıyor.

İlk kez 2005 yılında bölgesel bir ekonomik ortaklık için adım atan ASEAN ülkeleri, Çin, Japonya, Güney Kore, Hindistan ve Avustralya ile birlikte bir Güney Asya zirvesi yaptılar. Bu zirvede uzun vadede ABD ve Avrupa Birliği ile redaket edebilecek güçte bir ekonomik birlik oluşturma kararı alındı.