Nükleer pokerde uzlaşma umutları

İsviçre'nin Cenevre kentinde başlayan İran'ın nükleer programıyla ilgili görüşmelerde, 5+1 Grubu ile İran heyeti bir araya geldi. Görüşmelerde İran'ın nükleer programına ilişkin bir ön anlaşma üzerinde uzlaşmaya çalışılıyor.

Ön anlaşma sağlanabilmesi için İran'ın nükleer programının bir bölümünü durdurması, ülkedeki nükleer santralleri uluslararası denetçilere açması ve uranyumun zenginleştirmesini yüzde 20 ile sınırlandırması talep ediliyor. İran'ın ön anlaşma şartlarını kabul etmemesi durumunda ülkeye uygulanan ekonomik yaptırımların arttırılabileceği belirtiliyor.

Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, İran ile önemli ve güvenilir adımların atılacağı bir döneme girildiğini kaydetti. Westerwelle, İran'ın nükleer programını askeri amaçlarla kullanmadığına dair uluslararası topluma kesin kanıtlar sunmasını beklediğini belirtti. Almanya Dışişleri Bakanlığı, Westerwelle İran ile yapılan son görüşmelerin bu krizin diplomatik yollarla aşılabileceğini gösterdiğini ifade etti .

İran, Batılı devletlerin nükleer silah üretildiğine dair iddiasını kabul etmiyor. İranlı yetkililer her fırsatta, nükleer programın münhasıran sivil amaçlara hizmet ettiğini vurguluyorlar. İran'ın ruhanî lideri Ayetullah Ali Hamaney ülkesinin müzakere ekibine destek veren bir konuşma yaptı. Hamaney, İran'ın müzakerelerde makul ölçüde esneklik gösterilebileceğini ancak "kırmızı çizgilerin" aşılmaması gerektiğini belirtti.

Obama temkinli

ABD Başkanı Barack Obama ise İran ile hemen uzlaşma sağlanabilmesi konusunda aşırı iyimserliğe kapılınmamasını istedi. Obama, Cumhuriyetçilerin İran’a yeni yaptırımlar uygulanması şeklindeki taleplerini ise doğru bulmadığını belirtti. Amerikan Başkanı Obama, Tahran yönetimine uygulanan yaptırımların esnetilmesi hususunda ise sınırlı davranılacağını kaydetti. Obama, en önemli sektörler olan petrol ve bankacılıkta İran'a uygulanan yaptırımların hiç bir surette yumuşatılmayacağını da sözlerine ekledi. Başkan Obama, İran'ın, yurtdışında dondurulan 100 milyar dolarlık servetinin sadece küçük bir bölümünü kullanmasına izin verileceğini duyurdu.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani göreve geldiğinden bu yana taraflar, İran'ın nükleer programını görüşmek üzere üçüncü kez bir araya geldi. Görüşmelerde İran'ın karşısında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin veto yetkisine sahip beş daimi üyesi olan ABD, Çin, Rusya, Fransa, İngiltere ve ayrıca Almanya yer alıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/AFPD, GA/AG