Nijerya'da idam cezalarında patlama
1 Nisan 2015Uluslararası Af Örgütü dünya çapında verilen idam cezalarıyla ilgili bir rapor açıkladı. Örgüt, ülkelerin terör tehdidine karşı caydırıcı önlem olarak ölüm cezasına giderek daha fazla sarıldığına dikkat çekiyor. Rapora göre geçen yıl verilen idam cezalarının sayısı 541 kişi artarak toplamda 2 bin 466’ya yükseldi. Verilen idam cezalarında en büyük artışın ise Mısır ve Nijerya’da kaydedildiğine dikkat çekiliyor.
Geçen yıl Nijerya’da mahkemelerden 659 idam cezası hükmü çıktı. Uluslararası Af Örgütü’nden Oluwatosin Popoola genel sayıdaki artışla ilgili şu rakamları veriyor: “Nijerya'da Sahra Altı Afrikasının toplamından daha fazla ölüm cezası kaydedildi. Sayı 2013’te en az 141 iken 2014’te 659'a yükseldi.”
'Terörle mücadeleye silah yok'
Popoola, ölüm cezasına çarptırılanlar arasında, ülkenin kuzeydoğusundaki Borno eyaletinde Boko Haram terör milislerine karşı savaşan Nijerya ordusu 7’nci Tümeninden askerlerin de bulunduğuna dikkat çekiyor:
“Duruşmada askerler verdikleri ifadelerde, üstlerine Boko Haram’a karşı görevi tamamlamak için yeterli silah ve mühimmata sahip olmadıkları şikayetinde bulunduklarını söylediler.”
DW Hausa Servisi’ne konuşan 7’nci Tümenden bir asker de Boko Haram’a karşı cepheye yetersiz silahlarla ve neredeyse cephanesiz bir şekilde gönderildiklerini doğruladı. Teröristlerin o dönem Borno eyaletindeki Maiduguri kentinde bulunduklarını belirten asker, pek çok askerin intihar anlamına gelecek bu çatışma görevini reddettiğini kaydetti.
'Kapalı kapılar ardında duruşma'
7'nci Tümenden 70 asker askeri mahkemelerdeki üç toplu duruşma sonucu ölüm cezasına mahkum edildi. Aynı konuda başka duruşmalar da sürüyor. Deutsche Welle’nin başkent Abuja’daki muhabiri Adrian Kriesch dava süreciyle ilgili şunları söylüyor:
“Duruşmalar büyük ölçüde kapalı kapılar ardında yürütülüyor ve gazeteciler genelde sadece duruşmanın başında ve sonuç açıklanırken davet ediliyor. Pek çok Nijeryalı bu vakaların siyasi kaynaklı olduğuna ve hakkında dava açılan askerlerin bir nevi piyon gibi kurban edildiğine inanıyor.”
'Şeffaflık artıyor'
Askerlere yönelik idam cezalarının infaz edilip edilmeyeceği ya da infazın ne zaman gerçekleşeceği meçhul. Uluslararası Af Örgütü raporuna göre 2014 yılında Nijerya’da hiçbir idam cezası infaz edilmedi. Raporda Nijeryalı yetkililerin idam cezaları konusunda gösterdiği şeffaflığın da arttığı belirtiliyor. Uluslararası Af Örgütü’nden Oluwatosin Popoola şunları söylüyor.
“İdam cezaları konusunda son birkaç yıldır sadece Nijerya ceza infaz kurumlarından değil, aynı zamanda ülkedeki insan hakları komisyonu ve federal adalet bakanlığından da bize bilgiler geliyor. Konu idam cezası olduğunda işbirliğinde oldukça iyiler. İnsan haklarının diğer alanlarında ise bu pek söz konusu değil.”
© Deutsche Welle Türkçe
Helle Jeppesen