Nükleer santraller felaketlere hazır değil

Almanya’da özellikle Fukuşima’daki nükleer felaket sonrası, nükleer santrallerin güvenliği konusunda hararetli tartışmalar yaşanıyor. Reaktörlerin risklere karşı güvenliğini denetlemek üzere oluşturulan komisyon, altı haftalık bir incelemenin ardından sonuçları kamuoyuna duyurdu. Nükleer Güvenlik Komisyonu'nun raporunda, Alman santrallerinin kapatılmasına yönelik açık bir tavsiye ya da değerlendirme yer almadı. Raporda, santrallerin genel olarak nispeten güvenli olduğu belirtilse de hiçbirinin en yüksek güvenlik standartlarını içermediği ifadesine yer verildi. Olası terör saldırıları, nükleer karşıtlarının en önemli tezlerinden birini oluşturuyordu.

Komisyonun başkanlığını yürüten Teknik Denetim Kurumu'ndan Rudolf Wieland, Japonya'da ağır hasar gören santrallerdeki noksanlara Almanya'daki santrallerde rastlanmadığını belirterek, Alman santrallerinde elektrik kesintileri karşısında devreye giren elektrik ve soğutma sistemlerinin Japonya'dakilere kıyasla iyi durumda olduğunu kaydetti. Wieland, ancak hiçbir santralin, başta terör saldırıları ya da uçak kazaları olmak üzere en üst güvenlik standartlarına uyan bir korumaya sahip olmadığını da sözlerine ekledi: “Almanya'nın nükleer santrallerinde, bağımsız olarak çalışan acil güvenlik sistemleri eksikliği söz konusu değil. Örneğin ülkenin en eski santrallerinde bile alternatif soğutma suyu ikmali ve kaynağı mevcut. Ancak hafif uçaklar da dâhil çarpmalara karşı farklı koruma seviyeleri bulunuyor. Ve bu santrallerin hiçbiri büyük yolcu uçakları gibi gerçekten ağır uçaklara karşı korunmuyor. Sonuçlarımızı yorumlamak ve gerekli sonuçları çıkarmak politikacıların işi.”

Rapora siyasetin tepkisi gecikmedi

Raporun ardından, ülkenin en eski nükleer santrallerinin üç aylık moratoryum süresinin ardından kapatılacağı olasılığı ağır basıyor. Almanya Çevre Bakanı Norbert Röttgen, özellikle uçak çarpmalarına karşı yetersiz koruma nedeniyle en az dört eski reaktörün kapatılabileceğini ima etti. Röttgen, raporu, "Bana göre sonuçların daha değerlendirilmesi gerekiyor. Ama genel olarak rapordaki özet, nüansları dikkate alan, belirgin bir sonuç içeriyor. Belirli bir santrale yönelik belirgin bir sonuç yok. Daha ziyade, ele alınan değişik konu başlıkları ve farklı açılardan net bir tablo ortaya koyuyor. Bir yanda belirli güvenlik aşamalarının yerine getirildiği tasdik edilirken, diğer yanda diğer konu başlıklarında bunun tasdik edilmediği, bazılarında ise daha üzerinde durulması gereken noktalar olduğu görülüyor" sözleriyle değerlendirdi.

Almanya Çevre Bakanı, en azından uçak kazaları ya da olası terör saldırılarına karşı güvenlik derecesi son derece düşük olan en eski santrallerin kapatılacağını ima etti. Rapordan, nükleer enerjiden derhal tamamen çekilinmesi gibi bir sonuç çıkarılamayacağını belirten Röttgen, "Ancak büyük uçakların düşmesi, hatta eski santrallerde küçük uçak kazalarına karşı güvenlik bulunmamaktadır. Ortada gözardı edilemeyecek riskler vardır" diye konuştu. Koalisyon hükümetinin küçük ortağı Hür Demokrat Parti'nin çevre politikaları sözcüsü Horst Meierhofer ise şu an kapalı durumdaki sekiz santralin bir daha açılmaması için elde yeterli veri bulunduğunu belirtti.

Karar önümüzdeki haftalarda verilecek

Merkel hükümeti, Fukuşima’daki nükleer felaket sonrası yaşanan tartışmaların ardından nükleer enerji santrallerinin işletim sürelerini 12 yıl daha uzatma kararını askıya almıştı. Daha sonra ülke genelindeki yedi eski reaktörün geçici olarak kapatıldığı ve üç aylık moratoryum süresi içinde güvenlik testlerinin yapılacağı açıklanmıştı. Alman hükümeti, nihai kararını önümüzdeki haftalarda dayanıklılık testlerinin sonucunu değerlendirdikten sonra verecek.

Nükleer Güvenlik Komisyonu'nun raporu, Berlin'de nükleer enerji yanlısı bir lobi kuruluşu olan Nükleer Forum’da da ele alındı. Forum katılımcılarının açıklamalarında nükleer enerjinin avantajlarına yönelik övgüler dikkat çekti. Bir katılımcı, “Nükleer enerjiye ihtiyacımız var çünkü ikmal güvenliği sorunu söz konusu. Bir süre önce doğalgaz kavgalarına tanık olduk. Ayrıca çevre koruma konusu da var" şeklinde konuştu.

Berlin'de protesto

Ancak Nükleer Forum’un yıllık toplantısı, yaklaşık bin kişilik bir grup tarafından Berlin'de protesto edildi. Protestoculardan biri, “İnsanları, onların bu toplantıları konusunda, sahip oldukları muazzam güç konusunda bilinçlendirmek için buradayız. Yine kamuoyundaki görüşü değiştirmeye çalışıyorlar" derken, bir diğeri ise “Bu, bilim adamları, politikacı ve lobicilerin bir buluşmasıdır ve kararları onlar alıyor. İş işten geçtikten, engel olma şansı kalmadıktan sonra kararları kamuoyuna açıklıyorlar. Bu hiç de demokratik değil" şeklinde konuştu.

© Deutsche Welle Türkçe

ots/dapd/Reuters/DW, BS/BK