Rusya'da özgürlüklere darbe

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in partisi Birleşik Rusya'nın girişimi ile parlamentonun alt kanadı Duma'da yaz tatili öncesi iki tartışmalı yasanın daha sertleştirilmesi kabul edildi. Bunlardan biri olan iftira ve karalamanın yeniden ceza yasası kapsamına alınması ve 12 bin 500 euroya kadar para cezasına çarptırılması oy birliğiyle kabul edildi. Eskiden bu ceza yaklaşık 75 euro civarındaydı.

Rus gazeteci Matvey Ganapoliski’ye göre parlamentonun bu yasa tasarısını kabul etmesi gazetecilik mesleğinin ortadan kaldırılması anlamına geliyor. Ganapoliski böylece tüm tahmin, analiz ve değerlendirmelerin cezaî takibe alınacağını düşünüyor.

Rus gazeteci Moskovski Komsomolez gazetesindeki yorumunda şunları kaydediyor: “13 Temmuz’da büyük bir vatan hainliği yapılmıştır. Zira görünüşe göre bizim yasalarımız yoluyla, rahatsızlıklarını dile getiren insanların çenelerini kapatmak için tüm meslekler ve kuruluşlar tahrip ediliyor.”

"Ajan yasası"

Duma, 13 Temmuz’da tartışmalı bir başka yasa tasarısını daha kabul etti. "Ajan yasası" olarak adlandırılan bu yasaya göre Batılı devletlerin finansmanına katkıda bulunduğu tüm sivil toplum örgütleri artık “yabancı ajan” olarak nitelenecek.

İnsan hakları savunucusu Ludmilla Alekseyeva’ya göre, söz konusu yasa ile bu örgütlerden bir kişiden rahatsızlık duyulması halinde, o kişi halkın gözünde kolayca “vatan haini, dışarıdan yönlendirilen bir düşman ya da ajan” olarak suçlanabilecek.

Vatandaş hakları örgütleri ve muhalefete göre bu değişikliklerle hedeflenen amaç, Devlet Başkanı Vladimir Putin karşıtları üzerindeki baskıyı artırmak.

Ruslar, tartışmalı toplanma ve gösteri yürüyüşleriyle ilgili yasayı ihlâl etmeleri halinde artık çok yüksek bir para cezası ile karşı karşıya. Yasanın nasıl ihlal edileceğine dair ise çimlere veya çiçeklere zarar vermek gibi yetkililerin keyfi kararlar almasına imkan veren ifadeler bulunuyor.

Devlet başkanlığı yarışında Putin’in eski rakiplerinden Mihail Prokhorov, bu durumu şöyle değerlendiriyor: “Yasada açıkça belirtilmiş kriterler yok. Bu da her zaman çok tehlikelidir. Çünkü eğer bir tutuklamanın yapılıp yapılmayacağına karar verme yetkisi memurlara bırakılırsa, bu alışık olduğu üzere bizim ülkemizde her zaman tutuklama ile sonuçlanır.”

"İnternete sansür"

Sertleştirilen bir diğer yasa da internet özgürlüğü konusunda. Duma, 12 Temmuz'da da tüm uluslararası protestolara rağmen internet kullanımına kısıtlamalar getiren yasa tasarısını kabul etmişti.

Yasaya göre çocuk pornosu ve uyuşturucu reklamı içerikli ya da intihar etme yöntemlerinin açıklandığı internet yayınları, hiçbir hukukî soruşturmaya gerek duyulmadan kapatılabilir.

İnternet ansiklopedisi Vikipedi’nin Rusya Başkanı Stanislav Koslovski, asıl amacın internet sitelerine sansür getirmek olduğunu kaydediyor ve “Bir dizi muğlak ifade kullanılıyor. Örneğin yasaya göre uyuşturucu yapımında kullanılabilecek potasyum permanganat, aseton ve sirke asidi gibi maddelerin hiçbir maddenin tanımı yapılamaz. Bizim sayfamızda intihar yöntemleri ile ilgi bir makale var ama bu yeni yasaya göre artık yasak. Peki sansür nedir? Eğer halkın neyi bilip neyi bilmemesi gerektiğine devlet karar veriyorsa işte bu sansürdür” diye konuşuyor.

Devlet Başkanı Putin bu yasa değişikliklerini imzalar imzalamaz yasalar yürürlüğe girecek.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Demir

Editör: Ecan Coşkun