Moskova'da gündem nükleer silah anlaşması
22 Ekim 2018Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, ABD'nin Rusya ile taraf olduğu Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) çekileceğini açıklamasının ardından Moskova'yı ziyaret etti. Bulton iki gün sürecek temaslarda bulunacak.
ABD Başkanı Donald Trump Cumartesi günü, Rusya'nın INF'nin şartlarına uymadığını öne sürerek anlaşmadan çekileceklerini açıklamıştı. Trump'ın bu açıklamasından daha önce planlanan Moskova ziyaretinde Bolton, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve UIusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolay Patrusev ile görüşecek. Kremlin’den verilen bilgiye göre Bolton'un, anlaşmaya dair ABD'nin niyetini açıkça öğrenmek isteyen Devlet Başkanı Vladimir Putin'le de görüşme ihtimali var.
Lavrov: ABD'den resmi açıklama bekliyoruz
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Pazartesi günü ABD'den, anlaşmayı sonlandırmaya dair planlarını resmen açıklamalarını beklediklerini söyledi.
ABD ile eski Sovyetler Birliği arasında 1987 yılında imzalanan anlaşma, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan karadan havaya atılan nükleer başlıklı seyir füzelerinin yasaklanmasını öngörüyor.
Trump'ın anlaşmadan çekilecekleri açıklamasına tepki gösteren Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Riyabkov da Pazar günü yaptığı açıklamada, ABD'nin adımının çok tehlikeli olacağını söylemişti. Bu şekilde Rusya'dan taviz istendiğini belirten Riyabkov, "Bizimle makul bir temel üzerinde müzakere etme konusundaki yetersizlik ve isteksizlik, Washington'ı bu tür adımlar atmaya zorluyor" ifdesini kullanmıştı.
"Anlaşmadan çıkmak isteyen kişi Bolton"
İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre anlaşmadan çekilmesi için Trump'a baskı yapan Bolton’un kendisi. Bolton'un ayrıca süresi 2020'de dolacak olan nükleer silahların karşılıklı olarak azaltılmasını öngören yeni START anlaşmasının uzatılmasına dair görüşmleri de tıkadığı iddia ediliyor.
ABD, NATO tarafından SS-C-8 olarak adlandırılan 2 bin 600 kilometre menzilli seyir füzesi 9M729 ile Rusya'nın anlaşmayı ihlal ettiğini savunuyor. NATO üyeleri, Moskova'ya baskı yaparak, Putin hükümetinden bu füze sistemine ilişkin inandırıcı bilgiler vermesini talep ediyor. Ancak Rusya, bu füze sistemi ile anlaşmayı ihlal etmediğini savunuyor.
Silahsızlanma anlaşmaları ABD ve Rusya arasında uzun süredir tartışma yaratıyor. Nükleer silahların karşılıklı olarak azaltılmasını öngören ve 2010 yılında imzalanan yeni START anlaşmasının süresi 2020'de doluyor. Füze savunma sistemlerinin sınırlandırılmasına yönelik Antibalistik Füze Anlaşması'ndan (ABM) ise ABD 2002 yılında çekilmişti.
AFP,rtr/GY,GA
© Deutsche Welle Türkçe