Moskova ile Ankara arasında anlaşmazlık iddiası
14 Eylül 2023
Rusya'nın Türkiye'de kurmak istediği doğal gaz merkezinin, buradaki sorumluluğun hangi ülkede olacağına dair görüş ayrılıkları nedeniyle geciktiği öne sürüldü. Reuters haber ajansına konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen projeye yakın iki kaynak, Moskova ile Ankara'nın kurulacak merkezin kontrolünün kimde olacağı konusunda henüz anlaşamadıklarını belirtti. Medyaya konuşma yetkisi olmadığı için adını vermeyen kaynaklardan biri, "Yönetim ile ilgili sorunlar var. Merkezin kimin idaresi altında olacağını tartışıyorlar" dedi.
Rus enerji devi Gazprom'dan bir kaynak da, yapılması planlanan merkezin idaresi ile ilgili "problemler" olduğunu doğruladı. Reuters'in konuyla ilgili olarak bilgi almak istediği Gazprom ve Türkiye Enerji Bakanlığı, herhangi bir açıklama yapmadı.
Vladimir Putin'in bir yıl önce dile getirdiği fikir
Rus doğal gazını Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya ve oradan Avrupa'nın diğer ülkelerine taşıması öngörülen Kuzey Akım (Nord Stream) boru hatlarına, kimin tarafından yapıldığı hala belli olmayan saldırının ardından, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geçen yıl Ekim ayında, Türkiye'de bir doğal gaz depolama ve dağıtım merkezi kurulması fikrini gündeme getirmişti.
Moskova, Avrupa ülkelerine yaptığı doğal gaz satışı çok büyük oranda azaldığı için, Türkiye'de oluşturulacak bir depolama ve dağıtım merkezinin, doğal gaz ihracatını farklı bir yoldan gerçekleştirmeyi mümkün kılacağını düşünüyor. Böylece doğrudan Rusya'dan doğal gaz almak istemeyen Avrupa ülkelerinin Türkiye'deki merkezden ithalat yapabilmesi öngörülüyor.
Türkiye'ye halihazırda Mavi Akım ve TürkAkım boru hatları üzerinden Rus doğal gazı geliyor. TürkAkım Boru Hattı, aynı zamanda Macaristan, Yunanistan, Bosna Hersek, Romanya ve Sırbistan gibi Avrupa'nın güneydoğusundaki ülkelerin doğal gaz ihtiyacını karşılamak için de kullanılabiliyor.
Batı ülkeleri projeye soğuk bakıyor
Bazı Batı başkentleri, Türkiye'de inşa edilecek ve Rus doğal gazının da depolanmasını sağlayacak olası bir merkeze, Ukrayna Savaşı nedeniyle Rusya'ya uygulanan yaptırımları delebileceği endişesiyle sıcak bakmıyor.
Kendi ihtiyacı olan doğal gazın neredeyse tamamını ithal eden Türkiye, gerek doğal gaz, gerek ise likit doğal gaz (LNG) için kapsamlı bir altyapıya sahip. Ankara, hem bu hatlar hem de yürüttüğü ticari ilişkiler sebebiyle, büyük bir doğal gaz depolama ve dağıtım merkezinin topraklarında kurulmasının faydalı olacağını düşünüyor.
Vladimir Putin, geçen Temmuz ayında yaptığı bir açıklamada, söz konusu merkezin hala gündemde olduğunu ve ülkesinin Türkiye'de bunu inşa etmek istediğini dile getirmiş; 4 Eylül'de Soçi'de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesi esnasında da, Gazprom'un süreçle ilgili olarak Türk enerji şirketi BOTAŞ'la iletişim halinde olduğunu ifade etmişti.
Reuters / ET,BK