Meclis başkanı için turlar sürüyor

Meclis başkanlığı seçiminin ilk turunda partilerin adaylarından hiçbiri ‘üçte iki oy çoğunluğunu’ sağlayamadı, yani 367 oy alamadı. 545 milletvekilinin oy kullandığı birinci turda AKP'nin adayı İsmet Yılmaz 256, CHP'nin adayı Deniz Baykal 126, MHP'nin adayı Ekmeleddin İhsanoğlu ve HDP'nin adayı Dengir Mir Mehmet Fırat 81’er oy aldı. Bu turda 2 oyun boş kullanıldığı gözlendi. İkinci tur oylamaya da 545 milletvekili katıldı. Bu turda da İsmet Yılmaz’ın oyu yine 256 oldu. Baykal’da 3 oyluk bir artış görüldü ve 128’e çıktı. İhsanoğlu ve Fırat’ın ise birer oy kaybederek oylarını 80’e düşürdükleri görüldü. Bu turda boş oy kullanılmadı, 1 oy geçersiz sayıldı.

Adaylardan birinin kazanması için seçimlerin ilk iki turunda 367 milletvekilinin oyunu almak gerekiyordu. Bu gerçekleşmediğinden 3. ve 4.tur oylamalar yapılacak. Üçüncü turda bir adayın kazanabilmesi için en az 276 oy alması gerekiyor. Seçim dördüncü tura kaldığında üçüncü turda en çok oy alan iki aday yarışıyor ve en fazla oyu alan meclis başkanı oluyor.

MHP ne yapıyor?

Peki, bundan sonra ne olacak? 7 Haziran seçiminde AKP 258, CHP 132, MHP ve HDP de 80 milletvekili çıkarabildi. Hiçbir partinin meclis başkanlığı seçimi için kendi adayını çıkarmasına izin vermeyen bu durumda, meclis başkanlığı ya tüm partilerin kendi adaylarında ısrar etmesiyle dördüncü tura kalacak ya da muhalefetin kendi arasında anlaşmasıyla 13 yılın ardından ilk kez meclis başkanının AKP’li olmamasını sağlayacak. Ancak bu formülün çerçevesi, Bahçeli'den gelen açıklamayla daraldı. Bahçeli, “Meclis başkanlığında HDP ile aynı yönde oy kullanmayacağız” açıklaması yaptı. Dolayısıyla MHP; ne HDP adayına ne de HDP’nin destekleyebileceği CHP adayına oy verecek gibi görünüyor.

Muhalefetin AKP'yi bertaraf edebilmesi için tek seçeneği, HDP ve CHP’nin MHP adayı İhsanoğlu’nu desteklemek. Nitekim HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’tan gelen “13 yıllık tek başına iktidardan sonra AKP, meclis başkanlığını yine ukdesine alırsa, muhalefet kendini sorgulamalıdır. Umarım, meclis başkanlığı parti olarak el değiştirir” açıklaması bu yönde bir adım olarak görüldü. Bu seçenek de MHP’nin kendi adayından vazgeçip, vazgeçmeyeceği tartışmalarını da beraberinde getirdi. Bu yüzden Bahçeli’nin ne yapmak istediği merak konusu oldu. Ankara kulislerinde muhalefetin hızlı hareket etmesinin bu formülün gerçekleşmesinin önkoşulu olduğu değerlendirmeleri yapılıyor.

Baykal’ın şansı var mı?

AKP, muhalefet partilerinin anlaşamaması olasılığından ötürü, kendi adayını son ana kadar desteklemekten yana eğilim gösteriyor. Bu da AKP’ye en fazla oy alan iki adayın yarışacağı dördüncü turda kendi adayını başkan yaptırmanın yolunu açıyor. Peki, Baykal’ın şansı var mı? HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, seçimin son tura kalması durumunda Baykal’a oy vereceklerini söylemese de, bu ihtimale karşılık Baykal ismini tercih edeceklerinin mesajını vermişti.

Ankara’da yapılan tüm siyasi değerlendirmelerde meclis başkanlığı seçiminin kilit partisinin MHP olduğuna dikkat çekiliyor. MHP’nin atacağı her adım seçimin kaderini de belirleyecek gibi görünüyor. Öyle ki MHP oylamaya katılmadığında, HDP’nin de Baykal’ı tercih ettiğinde Baykal’ın oyu 211 olacak. İsmet Yılmaz’ın ise oy sayısı 258 olarak hesaplanıyor. MHP, oylamaya katılıp, çekimser oy da kullanabilir. Bu yüzden “MHP ne yapmak istiyor” sorusunun cevabı Ankara’da önümüzdeki günlerin sıcak siyasetinin temel konusu olacak.

© Deutsche Welle Türkçe

Hilal Köylü