Mars'ta suyun izi bulundu
3 Mart 2004
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA’ya ait Opportunity yüzey sonda aracı, yaklaşık beş hafta önce "kızıl gezegen" Mars’a başarılı bir iniş gerçekleştirdi. Araç, daha sonra 500 milyon kilometre uzaklıkta bulunan dünyaya renkli ve siyah beyaz fotoğraflar geçti, kimyasal deneyler gerçekleştirdi.
Ancak araştırmacılar ısrarla ”Mars’ta su var mıydı” sorusuna yanıt arıyorlardı. Sonunda tüm parçalar birleştirildi ve sorunun karşılığı bulundu: Evet, uzun yıllardır yapılan tahminler doğru çıkmıştı. Yüzey sonda aracı Oppurtunity’nin yaptığı deneyler, tahminlerin doğruluğunu ortaya koymuştu.
Alman bilim adamları da payı var
Mars’ta yapılan bilimsel çalışmalarda Alman bilim adamlarının da payı vardı: Kılı kırk yaran bilimsel ölçümlerde, Alman laboratuvarlarında üretilen ölçüm cihazları kullanılmıştı. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’nin Mars araştırma ekibinden Steve Squyres:
”Mainz Üniversitesi’nden Gustav Klingelhofer ve Max Planck Enstitüsü’nden Ralf Gellert’in burada bizimle birlikte olmasından dolayı çok mutluyum. Çünkü onların imal ettikleri cihazlar sayesinde soruya tam anlamıyla yanıt verme imkanını bulduk.”
Yanıt bekleyen diğer sorular...
Araştırmacılara göre, bir zamanlar Mars’ta var olduğu anlaşılan suyun, kızıl gezegende yaşamı başlatmaya yetecek miktarda olduğu anlaşılıyor. Ancak son bulgular, sözkonusu suyun gezegende gerçekten yaşamı başlatıp başlatmadığı sorusuna net bir yanıt verebilmiş değil.
Opportunity, Mars’ın yüzeyinden aldığı çok sayıda taş örneğini çekiçler, matkaplar ve kameralar aracılığıyla inceledi, adeta bir jeolog gibi çalıştı. Araştırmacılar, taşlarda önemli oranlarda tuz ve mineral birikimleri saptandığını ve bu birikimin ancak tuzlu suyun buharlaşması durumunda meydana geldiğine dikkat çekiyor.
Araştırmacıların şimdiye kadar kesinleştirdikleri, Mars’ta bir zamanlar su o olduğu... Ancak henüz netleştirilemeyen ise "Mars’ta suyun ne zaman yok oldu?" sorusu. Bunun için Mars’ta toplanan taş örneklerinin dünyaya getirilmesi gerekiyor.
Bush’un Mars planları
ABD Başkanı George Bush’un uzaya ilişkin yeni planları, Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi araştırmacılarını, Mars’tan taş örnekleri toplayarak dünyaya geri getirecek yeni bir yüzey sonda aracı yapımı için harekete geçirdi. Araştırmacılar, yeni aracın fırlatılmaya hazır hale gelmesinin yıllar alabileceğini belirtiyor.