Macron Cezayir’den af ve özür dilemiyor
20 Ocak 2021
Fransa, sömürge dönemi uygulamalarından dolayı Cezayir'den özür dilenmeyeceğini açıkladı. Elysee Sarayı'ndan bugün yapılan açıklamada, Fransız Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un, ülkesinin sömürge geçmişiyle ve yapılan yanlışlarla yüzleşmesi gerektiğini savunduğu, ancak Cezayir'den bir özür ya da af dilemenin söz konusu olmayacağı belirtildi.
Fransa Cumhurbaşkanlığı, Macron'un Cezayir'de yapılanlardan pişmanlık duyulduğuna dair de bir mesaj vermeyeceğine dikkat çekmekle birlikte bunun yerine "sömürge geçmişinin ağır gerçekliklerini kabul eden sembolik adımların" atılacağını aktardı.
Bu kapsamda Macron'un önümüzdeki sene, Cezayir ile savaşın sona ermesinin 60'ıncı yıldönümünde, üç farklı anma törenine katılacağı bilgisini veren Elysee Sarayı, ayrıca Fransa'nın savaşla ilgili arşivlerini, gizli belgelerini açma çalışmalarını genişleteceğine işaret etti.
Bu açıklama, Macron'un Fransa'nın geçmişiyle yüzleşmekte katettiği yolun tespiti ve Cezayir ile ilişkilerin düzeltilmesi için öneri hazırlamakla görevlendirdiği tarihçi Benjamin Stora'nın, sömürge geçmişi ve Cezayir Savaşı’nı mercek altına aldığı kapsamlı raporunu bugün cumhurbaşkanlığına sunması vesilesiyle yapıldı.
Tarihçi raporunda, "Gerçekler Komisyonu" kurulması ve bu komisyonun Fransa'nın, Cezayir'de 132 yıl süren sömürge dönemi ve sömürge dönemini sonlandıran sekiz yıl süren savaşta yaşananlara ışık tutmasını önerdi. Stora ayrıca, geçmişte yapılan yanlışların kabulünün, dilenecek bir özürden daha önemli olduğuna da dikkat çekti.
"İnsanlığa karşı işlenmiş suç" açıklaması tepkiye yol açmıştı
Emmanuel Macron, Cezayir ile ilişkilerinde yeni bir sayfa açma sözü vermiş bunu yaparken de, iki ülkenin "acılarla dolu tarihi ile yüzleşileceğini" söylemişti.
Fransız lider ayrıca Cezayir'de 1957 yılında muhaliflerin ölümünde Fransız devletinin sorumluluk taşıdığını kaydetmiş, Fransız askerlerinin savaş sırasında sistematik olarak işkence yaptığını da kabul etmişti.
Bu arada Macron'un, 2017 yılında, cumhurbaşkanlığı adaylığı sırasında ülkesinin Cezayir'i sömürgeleştirmesini, "insanlığa karşı işlenen suç" olarak nitelendirmesi, Fransa'da özellikle de merkez sağ ve aşırı sağ kesimlerde sert tepkilere yol açmıştı.
Macron ülkesine "ihanet etmekle" suçlanmıştı.
Elysee Sarayı ise bugün yaptığı açıklamada, Macron'un bu sözlerinden herhangi bir pişmanlık duymadığına vurgu yaptı. "Daha farklı ne diyebilirdi ki" ifadesi kullanılan açıklamada, "daha fazla söylenecek söz yok, bunun yerine daha çok adımların atılması gerekiyor" görüşü aktarıldı.
Cezayir özür bekliyor
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun geçen yıl yaptığı açıklamada, Fransa'dan resmi bir özür beklediklerine vurgu yapmıştı.
Cezayir'in 1954-1962 yılları arasındaki bağımsızlık savaşı, bu savaşta yaşanan trajediler, aradan 60 yıl geçmesine rağmen, iki ülke ilişkilerinde gerilimin sürmesine neden oluyor.
AFP,dpa / DA,ET
© Deutsche Welle Türkçe