Maas İran ile nükleer anlaşmayı kurtarmak istiyor

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İran ile nükleer anlaşmanın devamını sağlamak için Tahran'da yaptığı temaslarda somut bir ilerleme sağlayamadı. Maas'ın İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile yaklaşık iki saat görüşmesinde taraflar arasında anlaşmazlık yaratan konulardaki görüş ayrılığı giderilemedi. Her iki taraf, yine de görüşmenin yapıcı olduğunu belirterek, İran'ın nükleer silah üretmesini engelleyecek ve aynı zamanda İran'a ekonomik yararlar sağlayacak nükleer anlaşmaya bağlı olduklarını ifade etti.

Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İranlı mevkîdaşına Almanya'nın anlaşmanın yükümlülüklerini yerine getirmek için çaba göstereceğini taaahüt etti. Maas, "Mucize yaratamayacağız. Ama bütün gücümüzle anlaşmanın başarısızlığa uğramaması için çaba göstereceğiz" şeklinde konuştu. Ancak, Maas ABD'nin yaptırımları karşısında İran'ın ekonomik çıkarlarının nasıl telafi edileceği konusunda yeni bir öneri sunmadı.

Maas, bölgede askeri kriz konusunda da uyarıda bulundu. "Bulunduğumuz bölgedeki durum çok kritik ve olağanüstü ciddi" diyen Maas, gerilimin artmasının askeri krize dönüşebileceğini söyledi. Böyle bir durumun hiç kimsenin çıkarına olmayacağını vurgulayan Maas, bu nedenle de bunun her koşulda engellenmesi gerektiğini belirtti.

Zarif: ABD yaptırımları sona ermeden çözüm olmaz

İran Dışişleri Bakanı Zarif ise ABD yaptırımlarına son verilmeden hiçbir çözümün olmayacağını söyledi. Zarif, "ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’a karşı yürütmekte olduğu ekonomik savaş, bölgede halen yaşanmakta olan gerilimin temelini oluşturuyor" dedi. Zarif, gerilimin giderilmesi ve bir çözüm bulunmasının ancak "bu savaşın sona ermesi" ile mümkün olabileceğini de sözlerine ekledi.

İran Dışişleri Bakanı Zarif, eğer nükleer anlaşmadan doğan yükümlülükler yerine getirilmezse, ülkesinin "uygun tepkiyi vereceğinin" altını çizdi.

Batı'nın, İran'ın bölgedeki ülkelerin içişlerine karıştığı yönündeki suçlamalarını reddeden Zarif, bölgedeki geriliminden İsrail ve ABD'yi sorumlu tuttu. "İran'ın hiçbir savaşı başlatmadığını ve başlatmayacağını" ifade eden Zarif, ancak ABD veya İsrail'in İran'a savaş açması halinde İran'ı kararlılıkla savunacaklarının altını çizdi.

Ne olmuştu?

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi, Avrupa Birliği ve Almanya ile İran arasına 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı, İran'ın nükleer silah üretmemesi karşılığında ülkeye ekonomik yaptırımların kaldırılmasını öngörüyor. Ancak yaklaşık bir yıl önce ABD uzun süren müzakerelerin ardından imzalanan anlaşmadan çekildiğini açıklayarak, ekonomik yaptırımlarla İran'a baskıyı artırmaya başladı. Aralarında Almanya'nın da olduğu diğer imzacı ülkeler ise ABD'nin bu tavrına destek vermedi.

ABD'nin anlaşmadan çekilmesi ve İran'ın petrol ihracatını hedef alan yaptırımları devreye sokması üzerine anlaşmanın tekrar gözden geçirilmesini talep eden İran, anlaşmanın diğer taraflarına ABD'nin yaptırımlarının İran ekonomisinde yarattığı etkinin telafi edilmesi için harekete geçmesini istemişti.  Bu konuda somut çözümler üretilmesi için İran'ın diğer imzacılara verdiği süre 7 Temmuz'da doluyor.

dpa/JD,ET

©  Deutsche Welle Türkçe