Maas: İran ile nükleer anlaşma olağanüstü önemli

Ortadoğu'daki temaslarını sürdüren Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile görüşmesi öncesinde İran ile nükleer anlaşmanın yürürlükte kalması gerektiğini vurguladı. Bakan Maas, Pazartesi günü Tahran'da gazetecilere yaptığı açıklamada, anlaşmanın yürürlükte kalmasının Avrupa'nın güvenliği açısından "olağanüstü önemli" olduğunu söyleyen Maas, "İran'ın nükleer silahlara sahip olmasını istemediklerini" de sözlerine ekledi.

Bakan Maas, İran'a da nükleer anlaşmadaki tahaahütlerine uyması çağrısında bulundu. Anlaşmanın İran'a taahhüt ettiği ekonomik avantajların ABD olmaksızın bu kapsamda hayata geçirilmesinin zor olduğunu belirten Maas, ancak bu anlaşmayı ve Avrupalılarla diyaloğu sürdürmenin Tahran'a da "siyasi ve stratejik çıkar" sağladığını ifade etti.

Dışişleri Bakanı Maas Tahran temasları kapsamında İranlı mevkîdaşı Cevad Zarif ile bir görüşme yapacak, ayrıca Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani tarafından kabul edilecek. 

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi, Avrupa Birliği ve Almanya ile İran arasına 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı, İran'ın nükleer silah üretmemesi karşılığında ülkeye ekonomik yaptırımların kaldırılmasını öngörüyor. Ancak yaklaşık bir yıl önce ABD uzun süren müzakerelerin ardından imzalanan anlaşmadan çekildiğini açıklayarak, ekonomik yaptırımlarla İran'a baskıyı artırmaya başladı. Aralarında Almanya'nın da olduğu diğer imzacı ülkeler ise ABD'nin bu tavrına destek vermedi.

ABD'nin anlaşmadan çekilmesi ve İran'ın petrol ihracatını hedef alan yaptırımları devreye sokması üzerine anlaşmanın tekrar gözden geçirilmesini talep eden İran, anlaşmanın diğer taraflarına ABD'nin yaptırımlarının İran ekonomisinde yarattığı etkinin telafi edilmesi için harekete geçmesini istemişti.  Bu konuda somut çözümler üretilmesi için İran'ın diğer imzacılara verdiği süre 7 Temmuz'da doluyor.

İran'dan anlaşmadan kısmen çekilme tehdidi

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Maas ile Zarif arasındaki görüşme öncesinde yaptığı açıklamada, "Verilen sürenin sonuna kadar harekete geçilmezse, bundan sonraki aşama olan anlaşmadan kısmen çekilmeyi ciddi ve kararlı bir şekilde hayata geçireceğiz" dedi ve ekledi: "Bugüne kadar anlaşmanın farklı tarafları beklentilerimizi karşılamadı."

İran'ın anlaşmanın yükümlülüklerini kısmen askıya alması halinde, İran'ın anlaşmada izin verilen miktar olan yüzde 3,7 oranında uranyum zenginleştirebilecek. Gözlemciler, bu adımın nükleer anlaşmanın sonu anlamına geleceğini belirtiyor.

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Almanya, Fransa ve İngiltere'den beklentilerinin yeni taleplerde bulunmaksızın anlaşmanın uygulanabilmesi için yeni çözüm önerileri sunmaları olduğunu ifade etti. Sözcü, Maas ile görüşmede sadece nükleer anlaşmanın ele alınacağını, İran'ın füze programı veya Ortadoğu politikasının gündeme gelmeyeceğini de sözlerine ekledi.

Almanya Dışişleri Bakanı Maas, Ortadoğu ziyareti kapsamında Irak, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde temaslarda bulundu.

AFP,dpa/JD,ET

© Deutsche Welle Türkçe