Libya'dan yabancı savaşçı açıklaması
17 Temmuz 2021
Libya'daki geçici hükümetin başbakanı Abdulhamid Dibeybe, ülkesindeki yabancı savaşçıların durumuyla ilgili açıklamalarda bulundu.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki Libya oturumu için bulunduğu New York'ta Reuters'a konuşan Dibeybe, yabancı savaşçıların çekilmesi konusunda Türkiye ile Rusya arasında bir uzlaşı sağlandığına dair bilgisi olmadığını söyledi.
Berlin'de geçen ay düzenlenen BM destekli Libya konferansının ardından Alman ve ABD'li yetkililer, Libya'da farklı tarafları destekleyen Türkiye ve Rusya'nın yabancı savaşçıların adım adım çekilmesi konusunda ön mutabakat sağlandığını belirtmişlerdi.
Dibeybe, Reuters'a yaptığı açıklamada, "Savaşçıların çekilmesiyle ilgili olarak böyle bir anlaşmadan haberim yok. Ama herhangi bir anlaşmayı olumlu karşılarız. Hangi tarafın desteğini aldığına bakmaksızın tüm güçlerin, savaşçıların ve paralı askerlerin çekilmesi olumlu karşılarız" dedi. Dibeybe, "Libya'daki yabancı güçlerin çekilmesiyle ilgili olarak tüm taraflarla konuşuyoruz" diye ekledi.
"Ciddi risk"
BM, Libya'da 20 bin yabancı savaşçı ve paralı asker bulunduğunu tahmin ediyor. Bu savaşçıların varlığı ise 24 Aralık'ta yapılması planlanan seçimler öncesindeki BM destekli geçiş sürecine yönelik bir tehdit olarak görülüyor.
Dibeybe, BM Güvenlik Konseyi'nde yaptığı konuşmada, yabancı savaşçıların varlığının devam etmesinin "Libya'daki mevcut siyasi süreç açısından ciddi bir risk" oluşturduğunu ve hem orduyu birleştirmeye hem de "ateşkesi sürdürmeye yönelik çabaları tehdit ettiğini" söyledi.
Libya'da çatışan taraflar arasında geçen Ekim ayında varılan ateşkes, Ocak 2021'e kadar tüm yabancı savaşçıların ülkeden ayrılmasını öngörüyordu.
Türkiye'nin Libya'daki askeri varlığı
Libya'daki yabancı savaşçıların büyük bölümünü Sudan ve Çad'dan gelen paralı askerler oluşturuyor. Rus Wagner güçleri de bölgede faal. Ancak Moskova bu paralı askerlerle bir bağlantısı olduğu iddialarını reddediyor.
Türkiye ise Libya'daki çatışmalarda savaşmak üzere Suriye'den militanları bölgeye gönderdiğini kabul etmişti. Ancak Suriyeli güçlerin Libya'da hâlen varlık gösterip göstermedikleri ya da ne kadarının geri çekildiği tam olarak bilinmiyor.
Türkiye ayrıca diğer ülkelerden farklı olarak Libya'da doğrudan resmi askeri varlığa sahip. Türk askerlerinin buradaki varlığı, 27 Kasım 2019'da dönemin meşru Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakatı'na dayanıyor. Ankara bu nedenle yabancı askerlerin çekilmesi için yapılan çağrıların kendisini bağlamadığını savunuyor.
Türkiye'nin Berlin'deki Libya konferansının sonuç bildirgesinde, yabancı birliklerin çekilme işlemlerinin "daha fazla gecikmeksizin" ve "tamamen" hayata geçirilmesi maddesine şerh koyduğu kamuoyuna yansımıştı.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, BM Güvenlik Konseyi'ndeki Libya oturumu öncesinde yaptığı açıklamada, yabancı güçlerin çekilmesine "çeşitli taraflarca konuşlandırılan Suriyeli paralı askerlerden başlanması gerektiğini" belirterek "Bu sürece girildiğinde, Libya'da bulunan düzenli güçler de dahil olmak üzere diğer güçlerin de parça parça ülkeyi terk etmesi gerekecektir" demişti.
DW,rtr/CÖ,BÖ
© Deutsche Welle Türkçe