Kırgızistan’daki şiddet olayları korkutuyor

Gelişmeleri bölgede görev yapan, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Andrea Berg'e sorduk: değerlendirdi:

İki ay önce Kurmanbek Bakiyev'i devirerek iktidara gelen muhalifler, yayılan şiddet olayları nedeniyle zor günler geçiriyor. Sayın Berg, çatışmalar biraz olsun yatıştı mı, yoksa gerginlik sürüyor mu?

Berg: Ne yazık ki gerginlik hâlâ devam ediyor ve giderek diğer kentlere de sıçrıyor. Neredeyse hiç Özbek kalmadığından dolayı Oş kentinde durumun yatıştığı söylenebilir. Buradaki Özbekler ya başka bölgelere kaçtı ya da hayatını kaybetti. Şu anda komşu kentler Bazarkorgon ve Celalabat'ta büyük çaplı gerginlikler yaşanıyor. Bu durumun Aravan ve Özgen gibi diğer bölgelere de sıçramasından endişe ediyoruz.

On binlerce kişinin bölgeden kaçtığı söyleniyor, doğru mu?

Berg: Şu anda kesin rakamlardan söz edebilmek çok güç. Özbek hükümeti, Özbek dışişleri bakanlığı, resmi rakamlara göre 75 bin mültecinin Özbekistan sınırından geçtiğini belirtiyor. Kırgız geçici hükümetiyse mülteci sayısını 6 bin olarak veriyor.

Bölgedeki durumdan biraz bahsedebilir misiniz? İnsani ihtiyaçlar karşılanabiliyor mu, su sıkıntısı var mı?

Berg: Burada korkunç bir durum söz konusu. Oş kentinin tüm alt yapısı zarar gördü. Daha çatışmaların başlangıcında birçok bölgede yangın çıktığı için, yeni patlamaları önlemek adına gaz şebekesi devre dışı bırakılmıştı. Bazı semtlerde elektrik de yok. Tüm çarşı ve dükkânlar yakılıp yağmalandı. Dolayısıyla hiçbir şey temin etmek mümkün değil. Bu nedenle hayatta kalan birçok Özbek, evlerinden dışarı adım atmıyor. Zira halen çevrede etrafa ateş açan Kırgız çeteleri buluyor, bu nedenle evlerinde ne varsa onunla yetinmeye çalışıyorlar. Sınırdaysa hiçbir şey yok. Özbeklerin kaçtığı bu bölgeye yardım malzemesi gönderilmeye çalışılıyor. Ancak yardım güvenlik nedeniyle gerektiği kadar çabuk ulaştırılamıyor.

Peki, bölgeye ulaşım sağlanabiliyor mu?

Berg: Havaalanı açık. Ben dün uçakla Oş'tan Bişkek'e geldim. Bir kez havaalanına varınca insanların buradan ayrılması mümkün. Son günlerde yaşanan başlıca sıkıntıysa, barikatlar ve ordunun durumu kontrol altına alamaması nedeniyle kentle havaalanı arasında ulaşımın sağlanamamasıydı.

© Deutsche Welle Türkçe

Gerwald Herter / Çeviren: Banu Ertek

Editör: Beklan Kulaksızoğlu