Kırgızistan'da tansiyon yüksek
12 Haziran 2010
Kırgızlar ile Özbekler arasında çıkan çıkan gerginlik hâlâ kontrol altına alınamadı. Yetkililer, Oş kentinde meydana gelen çatışmalarda ölü sayısının 65'e, yaralı sayısının da 900’e yükseldiğini kaydetti. Kentte devlet ve kamu binalarının yanı sıra konser salonu, tiyatrolar ve dört büyük alışveriş merkezinin yakıldığı belirtiliyor.
Perşembe gecesi başlayan gerginliğin devam ettiğini belirten yetkililer, Oş kentinde Özbek azınlığın yaşadığı bölgede evlerin ateşe verildiği ve sokaklardan patlama sesleri geldiğini bildirdi. Hükümetin olağanüstü hal ilan ettiği Oş kentinde güvenlik güçleri devreye sokuldu. Ayrıca Celalabad kenti ve çevresinde de olağanüstü hal uygulanıyor.
Kırgız yönetimi, diğer yandan Rusya’dan askeri destek talebinde bulundu. Geçici yönetimin Devlet Başkanı Rosa Otunbayeva, Rusya’nın yardımı olmadan geçici yönetimin şiddet olaylarını kontrol altına alamayacağını kaydetti.
Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev’e bir mektup yazdığını belirten Otunbayeva, Rus birliklerinin Oş kentine konuşlandırılmasını istediğini kaydetti. Otunbayeva, Rusya Başbakanı Vladimir Putin’le yaptığı konuşmada da bu talebini dile getirdi.
Moskova’dan ret
Ancak Bişkek’in talebine Moskova’dan olumlu yanıt gelmedi. Bölgede bir iç sorunun söz konusu olduğuna değinen Medvedev’in sözcüsü, yaptığı açıklamada, Rusya’nın çözüm bulmaya katkıda bulunabilmesi için gerekli koşulların bulunmadığını ve bu nedenle de Rus birliklerinin gönderilmeyeceğini kaydetti.
Medvedev de Özbekistan ziyareti sırasında dün taraflara itidal çağrısında bulunmuş ve geçici hükümete desteğinin sürdüğünü söylemişti. Medvedev, "Biz Kırgızistan’ın bu çalkantılı dönemi en kısa sürede atlatıp, sosyal ve ekonomik sorunlarla başa çıkabilecek modern bir devlet oluşturmasını istiyoruz” demişti.
Otunbayeva’dan itidal çağrısı
Geçici hükümet başkanı Rosa Otunbayeva, tamamen abluka altına alınan Oş halkına sükûneti elden bırakmama çağrısında bulundu. Otunbayeva, “Sizden, kışkırtmalara yanıt vermemenizi rica ediyorum. Duygusal davranmayın. Yeni kurbanların verilmesine neden olacak ani davranışlarda bulunmayın” dedi.
Otunbayeva, olayların, yerel ve gündelik anlaşmazlıklardan kaynaklandığını söylüyor. Geçici hükümet, çatışmaların bilinçli olarak alevlendirildiği olasılığı üzerinde duruyor. Oş kenti, Nisan ayında devrilen Devlet Başkanı Bakiyev taraftarlarının kalesi olarak biliniyor.
Geçici hükümet, Bakiyev yandaşlarını, Kırgızlar ve Özbekler arasında kasıtlı olarak anlaşmazlık yaratmakla ve ülkede istikrarsızlığa yol açmakla suçluyor.
Kırgızistan’da kritik süreç
Kırgızistan’da haziran sonunda yeni anayasa oylanacak. Bu oylamada Otunbayeva’nın 2011 sonuna kadar devlet başkanlığı görevine gelip gelmeyeceği de seçmenin onayına sunulacak. Ekim ayı için öngörülen devlet başkanlığı seçimleri, ülkede sürekli alevlenen çatışmalar nedeniyle iptal edilmişti.
Kırgızistan büyük ekonomik sorunlarla boğuşmakta. Ülkedeki sosyal huzursuzluk Devlet Başkanı Bakiyev’in devrilmesine yolaçmıştı. 80’den fazla kişinin hayatını kaybettiği halk isyanının ardından Bakiyev ülkeden kaçmıştı.
© Deutsche Welle Türkçe
CN/AÜ/AG/HK/BE, AP, Reuters