TÜR 1506 Nordkorea Reax

Kuzey Kore’nin nükleer denemesinden yaklaşık üç hafta sonra BM Güvenlik Konseyi komünist Kuzey Kore rejimine karşı sert bir yaptırım kararını onayladı. Cuma akşamı New York’ta düzenlenen ve Türkiye’nin başkanlık ettiği güvenlik konseyi toplantısında varılan uzlaşıyı Türkiye’nin Daimi Temsilcisi Baki İlkin duyurdu. Baki İlkin, 1874 sayılı kararın 15 daimi ve geçici üye ülke tarafından oybirliği ile alındığını duyurdu.

Karar neleri içeriyor?

Kuzey Kore'den nükleer denemelerini bırakması, nükleer silah ve balistik füze üretimi programına tamamen son vermesi ve altılı görüşmelere dönmesi istenen karar, Kuzey Kore'ye uygulanan silah ambargosunu sıkılaştırırken, ülkenin uluslararası alandaki mali işlemlerine de kısıtlama ve yaptırım getiriyor. Karar, BM'ye üye ülkelere ayrıca Kuzey Kore'ye giden veya bu ülkeden gelen şüpheli kargo taşıyan araçları karada, havada ve açık denizde arama yükümlülüğü getiriyor.

Kuzey Kore'ye çağrı

Oybirliği ile alınan kararın ardından uluslararası toplum tarafından Kuzey Kore'ye yönelik ardı ardına çağrılar yapıldı. BM Güvenlik Konseyi üyesi ülkeler Kuzey Kore’nin nükleer gerilimin aşılması hedefiyle başlatılan ve Kore yarımadasının nükleer silahlardan arındırılması için yapılan altılı görüşmelere geri dönmesini istedi.

Çin'in açıklaması

Kuzey Kore’yi kollamakla eleştirilen Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerinden Çin ise onay verdiği yaptırım kararının ardından itidal çağrısı yaptı. “Şimdi tüm tarafların sakin ve ihtiyatlı olması gerekiyor” diyen Çin’in BM nezdindeki Daimi Temsilcisi Zhang Yesui gerilimi tırmandıracak adımlardan kaçınılmasını istedi. Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ise yaptırım kararını uluslararası toplumun güçlü bir mesajı olarak nitelendirdi. Steinmeier bunun artık Kuzey Kore'nin provokasyonlarına katlanılmayacağının bir göstergesi olduğunu da vurguladı.

ABD umutlu değil

Ancak ABD’nin BM nezdindeki Daimi Temsilcisi Susan Rice, Kuzey Kore’nin provokasyonlarını sürdüreceğini iddia etti. Rice, "Tecrübelerimizi ve Kuzey Kore’nin izlediği umursamaz ve tehlikeli adımları dikkate aldığımızda, bu çok sert yaptırıma, durumu daha da istikrarsızlaştıracak ve tahrik edecek eylemlerle tepki gösterilmesi, sürpriz olmayacaktır” dedi.

Kuzey Kore geri adım atmıyor

Kuzey Kore, Amerikalı yetkilinin endişesini doğrular nitelikte bir açıklama yaparak uluslararası topluma adeta gözdağı verdi. Pyöngyang yönetimi BM’nin yaptırım kararını reddettiğini duyurdu ve uranyum zenginleştirme programına yeniden başlanacağını ve plütonyumun askeri amaçlı kullanılacağını açıkladı. Kuzey Kore bir adım daha atarak ABD'nin ya da müttefiklerinin Kuzey Kore'yi izole etmeye kalkması halinde de askeri eylem uyarısında bulundu.

Bu açıklamaya tepki gösteren ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ise yaptırım kararının yerinde olduğunu savundu ve Kuzey Kore'nin nükleer faaliyetlerini durdurmak için her şeyi yapmaya hazır olduklarını kaydetti. Clinton, "Kuzey Kore'nin devam eden provokatif eylemleri derinden üzücü. Şimdi herkes tarafından kınandılar, daha da izole oldular. Bu tür bir izolasyonun sürmesi Kuzey Kore halkının çıkarına değil” diye konuştu.

Kuzey Kore basınında Kore yarımadasında bir nükleer savaş tehlikesinin tırmandığı yönünde iddialar yer alırken dikkatler Washington'da ABD Başkanı Barack Obama'nın Güney Kore Devlet Başkanı Lee Myung Bak ile görüşmesine çevrildi. Obama'nın görüşmede müttefiki Güney Kore'ye güvenlik taahhütlerine bağlı olduğunu yinelemesi bekleniyor. Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs, Obama'nın her iki ülke arasında 21'inci yüzyıla damgasına vuran bölgesel ve küresel sorunlar konusunda işbirliğini güçlendirmek istediğini duyurdu.

DA/HT, AFP/AP