Kosova için son raund

Gerginlik sürüyor. Belgrad açısından Kosova Sırbistan’ın ayrılmaz bir parçası. Kosova Arnavutları ise tek çözümün bağımsızlık olduğunu savunuyor. Sorunu çözmek için uluslararası çabalar da sürüyor.

Kosova troykası Belgrad ve Priştine heyetleriyle Viyana’da bir araya geliyor. Gereksiz tartışmalara yer vermemek için Rusya, ABD ve AB temsilcileri Sırbistan ve Kosova yönetimlerinin delegeleriyle ayrı ayrı görüşecek. Troyka kendiliğinden çözüm önerilerinde bulunmayacak ve Sırplarla Kosova Arnavutlarının görüşlerini alacak. Troyka’nın çözüm önerisi en geç 10 Aralık’ta BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’a sunulacak.

Taraflar tavize yanaşmıyor ama Kosova temsilcisi nihai çözüm konusunda nispeten iyimser. Kosova heyetinden Haşim Taci, AB temsilcisi Wolfgang Ischinger ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, müzakere sürecinin sonunda Kosova’nın bağımsızlığa kavuşacağı umudunda olduğunu dile getirdi.

Kosovalılar umutlu

Taci “Devletler topluluğundan 10 Aralık’tan sonra Kosova konusunda kesin tavır koymmasını ve AB ile ABD’nin ortak irade sergilemelerini beklediğimizi anlattım. Kosova bağımsız bir devlet olarak AB ve NATO üyesi olmak için elinden geleni yapacaktır” diye konuştu.

Kosova Arnavutları bağımsızlıkla birlikte azınlık haklarının da titizlikle korunacağı söylüyorlar. Viyana’daki son tur görüşmelerde Sırbistan’ı temsil eden Aleksander Simic ise bu açıklamaları inandırıcı bulmuyor.

Simic’e göre “Bir milletin kendi devletinde azınlık konumuna düşürelemeyeceği doğal olduğu kadar herkesin malümüdür de. Kosova Sırplar’ı kendilerini her zaman, ülkesinden ayrılması mümkün olmayan Sırbistan vatandaşları olarak görmüşlerdir”.

Sonuçlanması isteniyor

Tarafların taleplerinde ısrar etmeleri müzakerelerin daha da uzayabileceğini gösteriyor. Ancak devletler topluluğu bu kez nihai çözüme ulaşılmasında kararlı. Kosova Üçlüsü’nün 10 Aralık’ta BM Genel Sekreteri’ne göndereceği raporla müzakere süreci noktalanmış olacak.

Müzakerelerin daha da uzaması durumunda Kosova’da huzursuzlukların patlak vermesinden endişe ediliyor. Kosova’nın en kısa zamanda bağımsızlığa kavuşmamasının kanlı olaylara gerekçe oluşturacağını öne süren yabancı gözlemciler çoğunlukta.

BM Kosova eski Özel Temsilcisi Martti Ahtisaari’nin yardımcısı Avusturyalı diplomat Albert Rohan ise gerginliğe rağmen durumu dramatize etmemek gerektiği görüşünde: “Kosova halkının huzursuz olduğunu ben de görüyorum. Ama dört aylık sürecin sonunda BM Genel Sekreteri’ne Kosova raporunun sunulmasıyla bu süreç tamamlanmış olacak. Yani bu süre katlanılamayacak kadar uzun değil.”

Moskova-Washington çekişmesi

ABD ile Rusya Federasyonu da tutumlarında ısrarlı. Washington yönetimi Kosova’yı stratejik önemdeki bir NATO üssü olarak görüyor, Moskova ise Kosova’nın bağımsızlığının Federasyon bünyesindeki merkezkaç kuvvetlere örnek oluşturmasından çekiniyor. Bu nedenle de müzakerelerin 10 Aralık’tan sonra da sürdürülmesini istiyor.

ABD Başkan George Bush son Kosova ziyaretinde Arnavutlara, yıl sonuna kadar bağımsızlık sözü vermiş, bunun üzerine Rusya da şartlı bağımsızlığı öngören Ahtisaari’nin planını veto etmişti. Sırbistan Demokrat Partisi Sözcüsü Branislav Ristivojevic Ahtisaari planının kısmen yeniden gündeme getirilmesine tepkili.

Ristivojevic, “Kosova Üçlüsü’nün pozisyonumuzu anlamasına ve Ahtisaari planından söz etmemesine rağmen ABD planın uygulanmasında, dolayısıyla da sınırları devletler hukukuna göre tescil edilmiş bağımsız ve egemen Sırbistan Cumhuriyeti topraklarında bir NATO devleti kurmaya çalışıyor” diyor.