Kolombiya’da zorlu barış süreci

Güney Amerika ülkesi Kolombiya'da devlet ile Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) arasında imzalanan tarihî barış anlaşması, parlamento tarafından çoktan onaylanmış olsa da, af yasası başta olmak üzere pek çok konu henüz belirsizliğini koruyor. Olağan yasama prosedürünün işletilmesi durumunda, bazı kanunların çıkarılması aylar, hatta yıllar sürebilir. Ancak 2016 Nobel Barış Ödülü'ne lâyık görülen Devlet Başkanı Juan Manuel Santos özel bir düzenlemeyle “hızlı yasama“ modelini devreye sokmak istiyor.

Af Yasası, 8 bin kadar FARC militanının, 150 gün içinde dağlardaki mevzilerinden inerek BM kontrolündeki özel bölgelere gelmesini ve silah bırakmasını öngörüyor. Burada suç durumları incelenecek olan militanlar, cezalarını sosyal işlerde çalışarak çekecekler. Ancak bu bölgeye ulaşımlarının güvenli bir şekilde sağlanması gerekiyor. Geçtiğimiz günlerde iki FARC militanı, Kolombiyalı güvenlik güçleri tarafından öldürülmüştü. Halen tutuklu bulunan çok sayıdaki FARC mensubununun da yine söz konusu bölgelere nakledilmesi öngörülüyor.

Barış anlaşması için yapılan referandumdan az bir farklı “hayır“ oyunun çıkmış olması, FARC mensuplarında hayal kırıklığına nedene oldu. 21 yıllık hapis cezasını Medelin’deki hapishanede çeken Jason Garcia “Referandum, uzun soluklu bu savaşta sadece kaybedilen bir muharebeydi. Mücadelemize kararlılıkla devam edeceğiz“ diye konuşuyor.

Eski Başkan Uribe faktörü

Ancak barışın çok sayıda düşmanı da var. Garcia’ya göre bunlardan biri de eski devlet başkanı Alvaro Uribe. 64 yaşındaki politikacı, görev yaptığı dönemde FARC’a karşı amansız bir mücadele vermiş ve örgütün ciddi şekilde kann kaybetmesine neden olmuştu. Özellikle kırsal kesimde hâlâ çok sayıda taraftarı bulunan Uribe, “hayır" cephesinin en ateşli savunucusu.

Ana muhalet partisi Centro Democratico’nun sağcı lideri Uribe, yıllar önce babasının üldürülülmesinden Marksist-Leninist örgütü sorumlu tutuyor. Ona göre FARC siyasi bir hareket değil, dünyanın en büyük uyuşturucu karteli. Barış anlaşması uyarınca örgüt, tüm uyuşturucu ticaretini ifşa etmek zorunda. Buradan elde edilmiş tüm gelirlerin, on yıllardır süren çatışmaların mağdurlarına ve ailelerine aktarılması öngörülüyor.

Barış seçim malzemesi olabilir

Uribe’nin talep ettiği toplam 56 maddelik değişiklik, sözleşmeye dâhil edilmedi. Ana muhalefet lideri, anlaşmayı "göz boyama" olarak nitelendiriyor.

FARC, artık mücadelesini siyasi yolla sürdürecek. Barış anlaşması uyarınca örgüte 2026 yılına kadar parlamento ve kongrede beşer üyelik tahsis edilecek. Gözlemciler, 2018 yılındaki başkanlık seçimlerinde sağcı liderin, anlaşmayı seçim malzemesi olarak kullanarak, kaybettiği devlet başkanlığı koltuğuna yeniden oturmaya çalışacağını belirtiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Nicolas Martin