Kimyasal silah tuza dönüşecek

Alman topraklarında yıllar sonra bile savaşlardan kalan kimyasal silahlarla karşılaşmak mümkün. Bu silahların bir kısmı 1915-1918 yılları arasındaki Gaz Savaşı'ndan kalma. Bu savaşta binlerce asker ya sakat kalmış ya da acılar içinde can vermişti. Kimyasal silahların bir kısmı da II. Dünya Savaşı'ndan. Her ne kadar 1939-1945 yılları arasında taraflar kimyasal silaha başvurmamış olsa da hem Almanların hem de müttefiklerin cephaneliklerinde yüksek miktarda hardal gazı, tabun ya da sarin bulunuyordu. Almanya'da savaş sonrasında on binlerce bomba ya da varil ya denize bırakıldı ya da toprağa gömüldü.

Bugün bu silahlar sahile vurduğunda ya da inşaat çalışmaları sırasında ortaya çıktıklarında özel bir tesise götürülüyor. Munster'deki GEKA adlı kimyasal silah imha merkezinde özel yakma fırınlarında yok ediliyor. Bir askerî tatbikat alanının içinde yer alan GEKA, Alman savunma bakanlığı bünyesinde çalışıyor. Almanya'da kimyasal silah imha iznine sahip tek birim de burası.

Gemide hidroliz karada imha

Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) Berlin'in Suriye’nin kimyasal silahlarını burada imha etme önerisini kabul etti. Silahlar yılın ikinci yarısında buraya getirilecek. 20 feetlik tanklar içindeki 21 ton hardal gazı önce Akdeniz'deki Amerikan Cape Ray gemisinde nötralize edilecek. Hardal gazından arta kalan atık sular, gemi yolculuğunun ardından tırlarla GEKA'ya getirilecek ve burada yok edilecek.

Belçikalı kimyasal silah uzmanı Jean Pascal Zanders “Hardal gazının hidrolizinden sonra ortaya çıkan atık suyun endüstri atıklarına denk olduğunu söyleyebilirim. Diğer bir deyişle hardal gazının zehirlilik derecesi o kadar düşük bir seviyeye getirilecek ki endüstri atıklarının yok edilebildiği yakma tesislerinde ortadan kaldırılabilecek” diyor.

Yemek tuzu ve su buharı

Zanders'e göre zehirli sıvının Almanya'ya getirilmesi doğru bir tercih. Zira hidroliz sonucunda ortaya çıkan sıvının tekrar hardal gazına dönüştürülmesi teorik olarak mümkün. Jean Pascal Zanders Munster'deki tesisin başka artılarına da dikkat çekiyor: “Munster'de iki avantaj var. Birincisi bölge son derece tenha. İkincisi Munster yakınındaki beldeler bu tür çalışmalara alışık.”

Munster'de zehirli suyun 1000 derece sıcaklıkta yakılmasının beş aylık bir zaman alması bekleniyor. GEKA'da bir kazaya meydan vermemek için daha şimdiden denemelere başlandı. İşlemin sonunda atık su, su buharı ve bazı tuzlara dönüşecek. Kimyasal silah imha merkezinin teknik sorumlularından Andreas Krüger: “Bunlar süreç sonunda ortaya çıkan tuzlar. Etkisizleştirme sonunda, bu durumda ortaya sodyum klorür yani yemek tuzu çıkacak. Bunlar yanmanın ardından etrafa yayılan gazın yıkanması sonucunda oluşan tuzlar. Bu tuzlar rutin olarak depolanır, varillere doldurulur ve uzun süreli saklama deposuna konur.”

©Deutsche Welle Türkçe

Alexander Drechsel / Ercan Coşkun

Editör: Başak Özay