Kent merkezindeki hastanelerin açılması çağrısı
7 Nisan 2020
Türkiye’de bütün hizmetlerin tek merkezde toplanması için şehir hastaneleri kurulmuş, kent merkezindeki hastaneler de kapatılmıştı. Salgın nedeniyle önümüzdeki günlerin kritik olduğunu söyleyen halk sağlığı uzmanları ise hızlıca planlama yapılarak kapatılan hastanelerin açılmasını ve bir kısmının Covid-19 vakaları dışındaki sağlık hizmetlerine ayrılmasını öneriyor. Ankara’da bir araya gelen 112 örgüt, bu amaçla Hastanemi Açın Platformu (HAP) adlı bir inisiyatif başlattı. Meslek örgütleri, sendika ve siyasi partilerin yer aldığı platform, “Geç olmadan, can kayıpları artmadan hastanelerimizi açın” çağrısı yaptı.
Kapatılan hastaneler için henüz alınmış bir karar yok. Ancak Sağlık Bakanlığı, bu hastanelerden birini iki ay önce devreye soktmuştu÷ İran’dan gelen yolcular, koronavirüs şüphesiyle Ankara'daki Zekai Tahir Burak Hastanesi’nde karantinaya alındı. "Bu zor dönemde hastanemiz can simidi oldu” diyen Hastanemi Açın Platformu yetkilileri, kapatılan diğer hastanelerin de acilen açılmasını talep ediyor.
"Malzemeler taşınmadı"
Şehir hastaneleri sürecini başından beri takip eden Prof. Kayıhan Pala, kapatılan hastanelerdeki malzemelerin şehir hastanelerine taşınmadığını hatırlatarak en akılcı yöntemin bu hastanelerin yeniden hizmete açılması olduğu kanısında. İletişim Yayınları’ndan çıkan “Türkiye’de Sağlıkta Kamu-Özel ortaklığı - Şehir Hastaneleri” kitabını da hazırlayan Uludağ Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Kayıhan Pala, Bursa'dan örnek vererek mevcut durumu şöyle açıklıyor:
“1355 yataklı Bursa Şehir Hastanesi açılırken 711 yataklı Bursa Devlet Hastanesi, 200 yataklı Türkan Akyol Göğüs Hastalıkları Hastanesi ve 200 yataklı Zübeyde Hanım Doğumevi kapatıldı. Diğer illerde de aynı şekilde. Yani şehir hastaneleri ek yatak sağlamadı. Zaten Yüksek Planlama Kurulu bu şartla izin vermişti.”
Türkiye’de şu anda on şehir hastanesi faaliyet gösteriyor: Adana, Mersin, Isparta, Yozgat, Kayseri, Manisa, Elazığ, Ankara, Eskişehir ve Bursa. Bu hastaneler açılırken şehir merkezlerinde yer alan 30’a yakın hastane kapatıldı. Büyük bütçelerle inşa edilen ve kent merkezinin dışında yer alan şehir hastanelerine hem ulaşım sıkıntısı var hem de bütün sağlık hizmetlerinin tek bir merkezde toplanmasının sıkıntılara yol açtığı belirtiliyor.
Prof. Kayıhan Pala, daha koronavirüs ortaya çıkmadan önce salgın konusunda uyarıda bulunduğunu ve kısa süre içinde haklı çıkmasına üzüldüğünü ifade ederek "Bir tek korona hastası yatırıldığı andan itibaren o hastaneden hizmet almak için, örneğin kalp krizi geçiren bir yakınınızı götürmek ister misiniz? Hem de bu kadar kolay yayıldığı bilinen bir hastalık sürecinde” diyor.
“İmha edilmediyse bu malzemeler duruyor”
Peki bu talepler gerçekçi mi? Kapatılan hastaneler ne durumda?
Bu konuda sağlık meslek örgütlerinin elinde bir veri yok. Ancak bilinen şu ki, kapatılan hastanelerin içindeki malzemeler ve tıbbi teçhizat taşınmadı. Şehir hastanelerinin maliyeti konusunda en kapsamlı çalışmayı yürüten iktisatçı Prof. Uğur Emek’e göre “İmha edilmediyse bu malzemeler bir yerlerde duruyor” ve şu anda en ucuz maliyetle devreye sokulacak hastaneler bunlar.
HAP da kapısına kilit vurulmuş halde bekleyen bu hastanelerin devreye sokulması için buralarda çalışacak hekim ve sağlık çalışanlarının organize edilmesi, kent içinde gerekli planlamaların yapılması konusunda her türlü katkıya hazır olduklarını belirtiyor.
Prof. Kayıhan Pala da Sağlık Bakanı’nın duyurduğu 32 bin yeni sağlık personeli istihdamına ek olarak şu önerileri yapıyor:
"Örneğin tıp fakültesi son sınıf öğrencileri Haziran yerine Nisan’da mezun edilip hızlı eğitime alınır. Kısa süre önce emekli olmuş hekimlere, hemşirelere, sağlık teknisyenlerine çağrı çıkartılır. İyi bir planlama yaparak çalışanları yurt çapında illere ve hastanelere göre dengeli dağıtarak bu sorunu bir ölçüde çözmek mümkün. Şu aşamada zaten başka bir çözüm yolu da yok.”
Emine Algan
© Deutsche Welle Türkçe