Karatepe ile Şimşek ekonomi için neler konuştu?
24 Haziran 2024
Bayram tatilinin ardından yeni vergi paketi hazırlıkları ve maaşlara yapılacak olası zamların da dahil olduğu ekonomi başlıkları gündemde ağırlık kazanırken, CHP'li Yalçın Karatepe normalleşme süreci kapsamında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile bir araya geldi.
CHP'nin Hazine ve Maliye'den sorumlu gölge bakanı Karatepe, Şimşek ile 4 saat 15 dakika süren görüşmesinde başta asgari ücretlilerin ve emeklilerin geçim sıkıntılarını aktarırken vergi sistemi dahil pek çok başlıkta önerilerini ayrıntılı olarak aktardı.
Söz konusu buluşmanın kararı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in, CHP Genel Merkezi'nde 11 Haziran'da yaptıkları görüşmede alınmıştı.
CHP'nin gölge kabinesinde yer alan isimler daha önce İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile de bir araya gelmişti.
Karatepe'nin Şimşek ile buluşması normalleşme sürecinde CHP ile bakanlar arasındaki altıncı görüşme oldu. Görüşmede Karatepe CHP'nin ekonomiye dair önerilerini iletirken, DW Türkçe'nin edindiği bilgiye göre Şimşek de uyguladığı ekonomi programına ilişkin bir sunum yaptı.
Karatepe neler iletti?
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nda yapılan ve uzun süren görüşmenin ardından Karatepe, CHP Genel Merkezi'ne gelerek önce Genel Başkan Özgür Özel'e bilgi verdi ve ardından da gazetecilere görüşmeye dair kapsamlı bir açıklama yaptı. DW Türkçe'nin bilgi almak için başvurduğu Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan ise görüşmeye dair bir açıklama yapılmadı.
Karatepe, Şimşek'e önerilerini dört ana başlık altında sunduğunu söyleyerek, şöyle konuştu:
"Asgari ücrete ara zam, emekli aylıklarında ciddi artış yapılması, tarımsal desteklerin artırılarak yüzde 1 oranında çiftçilere ödenmesi ve ekonomide önemli sorunlardan birisi olarak gördüğümüz vergide adaletsizliğin giderilmesi. Ancak 4 saatin sonunda acı reçeteyi yine vatandaşa çıkaran anlayışlarında bir değişim iradesi olmadığını maalesef gördük."
CHP olarak enflasyonun yüksek seyrettiği dönemde asgari ücrete yılın ikinci yarısında zam yapılmaması anlayışını reddettiklerini belirten Karatepe, "Bu artışın yapılmasının bir zorunluluk olduğunu sayın Bakan'a ifade ettik" dedi. Karatepe, Şimşek'in buna olumlu ya da olumsuz yönde bir yanıt vermediğini de aktardı.
"Yasadan gelen enflasyon kadar artışı yapmak zorunda olsalar da biz bunun yeterli olmadığını, bunun üzerinde bir artış yapılmasını, büyüme rakamı kadar ilave artış yapılması gerektiğini söyledik" diyen Karatepe, mevcut ekonomik durumun memur emeklileri açısından çok daha olumsuz olduğunu, memur emekli aylıklarındaki artışın yüzde 20 seviyesinde kalmasının çok yetersiz olacağını kaydetti.
Görüşmede ayrıca tarım başlığını da öne çıkaran Karatepe, tarım konusunu "ulusal güvenlik meselesi" olarak gördüklerini vurguladı ve iktidarın bugüne kadar çiftçilere verdiği desteğin milli gelirin yüzde 1'ine ulaşmadığına dikkat çekti.
Yalçın Karatepe, bu nedenle 2006'dan beri yaklaşık 90 milyar dolarlık desteğin çiftçiye ulaşmadığını dile getirerek, son 22 yılda buğday, şeker, soya ve pamuk gibi ithalat kalemlerine yaklaşık 90 milyar dolar ödeme yapıldığını söyleyerek, "Çiftçilerimizden esirgediğimiz parayı yurt dışındaki çiftçilere vermiş olduk" dedi.
"İktidarla ekonomi programı çalışmıyoruz"
Basın toplantısında Karatepe'nin birkaç kez üstünde durduğu nokta, Şimşek ile görüşmede sadece CHP'nin önerilerini aktardıkları ve bunların takipçisi olacakları oldu.
"Biz iktidarla bir ekonomi programı üzerinde çalışmıyoruz" diyen Karatepe, normalleşme süreci kapsamında AKP ile yapılan görüşmelere getirilen eleştirileri şöyle yanıtladı:
"Biz her alanda mücadele ediyoruz. Masada, sokakta, mitingte, Meclis'te her alanda varız. Biz hem görüşlerimizi ifade ediyoruz hem de mitinglerimizi yapıyoruz. 'Görelim bakalım' diye ilerlemiyoruz. Müzakere ile mücadelenin birbirinin alternatifi olduğu anlayışıyla hareket etmiyoruz. Her yerdeyiz, sorunları her alanda yüksek sesle dile getirmeye devam edeceğiz."
Vergide adalet sağlanabilecek mi?
Karatepe ile Şimşek görüşmesinin bir başka önemli başlığı ise birkaç haftadır kamuoyunda da yoğunluklu şekilde tartışılan vergi sistemi ve yakında TBMM'ye sunulması beklenen vergi paketi oldu.
Karatepe görüşmede 'vergide adaletin sağlanması ve vatandaşların ekonomik güçlerine uygun olarak vergi ödemesi gerektiği, ödenen vergilerin ekonomik güç ile ilişkili olmadığı, düşük gelirli vatandaşların üzerindeki vergi yükünün daha ağır olduğu' hususlarını aktardığını söyleyerek, yurt dışı harcının 1500 ya da 3 bin liraya çıkartılması ile ilgili haberleri de sorduklarını belirtti. "Ama somut bir yanıt alamadık. Tasarıyla ilgili çalışmayı henüz tamamlamadıklarını sanıyorum" diyen Karatepe, söz konusu vergi paketinin henüz sunulmadığını ve teklif TBMM'ye verilip resmileştikten sonra inceleyerek açıklama yapacaklarını bildirdi.
Uygulanmakta olan ekonomi politikasının Türkiye'de "bölüşüm şoku yarattığını" vurgulayan Karatepe, en üst gelir grubunda bulananların gelirlerinde ciddi şekilde artış olurken, düşük gelirlilerin gelirlerinde bir gerileme olduğunu belirterek, "Zenginlerin zenginleştiği, yoksulların yoksullaştığı bir dönemdeyiz" diye konuştu.
Karatepe'nin işaret ettiği bir başka husus ise veri paketinin torba yasa ile gelmemesi gerektiği oldu. Muhalefet iktidarın önemli konuları torba yasa ile TBMM'ye sunarak kısa sürede etraflıca görüşülmeden yasalaştırmasını çok uzun süredir eleştiriyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın hazırlamakta olduğu vergi paketinin TBMM'ye önümüzdeki hafta sunulması beklentiler arasında. Meclis bu paket dahil gündemindeki teklifler için Temmuz sonuna kadar çalışacak.
"TÜİK'i bağımsız heyet incelesin"
Karatepe'nin ekonomi yönetimine bir başka önerisi de Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) tartışmalı verileri ile ilgili oldu.
Kamuoyunun TÜİK'e şüpheyle yaklaştığını ve bu şüphelerdeki haklılık payının çok yüksek olduğunu, bu nedenle akademisyenlerle bağımsız uzmanlarından oluşacak bir heyetin verileri incelemesini önerdiğini söyleyen Karatepe, şunları dile getirdi:
"TÜİK, Sayın Bakanın sorumluluk alanına giren bir kurum. Verilerin şeffaf bir biçimde kamuoyu ile paylaşılması gerektiğini söyledim. Bu kapsamda tüketici fiyat enflasyonunun hesaplanmasında kullanılan, endekste yer alan 406 maddenin fiyatlarının yayınlanmadığını biliyorsunuz. Bu konuda DİSK"in açmış olduğu bir dava var, mahkeme kararı var. Mahkeme bu verilerin yayınlanması yönünde bir karar almış olmasına rağmen TÜİK bizde böyle bir veri yok, fiyat verisi yok gibi bir açıklama yaptı. Ben bu konuyu Sayın Bakanın dikkatine sundum."
Çelik: Ekonomi yönetimimiz ne yaptığını biliyor
Bu arada görüşmeye dair iktidar kanadından açıklama Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan değil, AKP Sözcüsü Ömer Çelik'ten geldi.
AKP'nin Merkez Yürütme Kurulu (MYK) bugün, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanırken, Çelik bu toplantının devam ettiği saatlerde yaptığı kısa açıklamada şunları dile getirdi:
"Bir şey gündeme getiriliyor muhalefet tarafından. Gündemde olup yapılırsa 'biz gündeme getirdik de yapıldı' deniyor. Yapılmamışsa 'biz söyledik yapılmadı' deniyor. Bugünkü görüşmede değerli bakanımız hükümet olarak hangi adımları attığımızı hangi sonuçlar ürettiğimizi, mukayeseli bir biçimde paylaşmış oldu. Onlar bir açıklama yapmışlar 'Öneri getirdik kabul görmedi' diye. Herkes öneri getirebilir. Ekonomi yönetimimiz ne yaptığını biliyor. Öngördükleri takvim kusursuz bir şekilde işliyor."
Çelik ayrıca, "Sosyal medya ya da başka yerlere sızan 'şuraya, buraya vergi gelecek' açıklamaları spekülatiftir" diyerek, vergi paketiyle ilgili son kararı siyasi iradenin vereceğini ve herhangi bir şekilde resmi olarak açıklanmamış spekülasyonlara itibar edilmemesi gerektiğini aktardı.