Karadağ'a AB yolu açıldı

Karadağ’da bağımsızlık yanlılarının kazandığı referandumun ardından Balkanlar’da yeni bağımsız bir ülkenin temelleri atılıyor. Bağımsızlığını ilan edilmesinin ardından Avrupa’ya açılmak isteyen Karadağ’a Brüksel’den de destek geldi. Belgrad ve Podgoriça’nın görüşmelere başlamasını isteyen Avrupa Birliği, Karadağ’ın bağımsızlık sürecini destekleyeceğini duyurdu. AB Konseyi'nden yapılan açıklamada, tarafların referandum sonuçlarını kabullenmesi gerektiği belirtilerek bir an önce doğrudan diyalog kurulması tavsiye edildi.

AB’nin genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn’den de Karadağ’a destek geldi. Karadağ için AB persfektifinin açık olduğunu belirten Rehn, Karadağ’ın Sırbistan’dan istenen, özellikle de Lahey’deki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi ile işbirliği konusunda, kriterlerin geçerli olduğunu kaydetti. Rehn, Karadağ’ın bağımsızlığını resmen ilan etmesinin ardından her iki ülkeye de iki ayrı Ortaklık ve İstikrar Anlaşması müzakerelerinin önerileceğini de vurguladı.

Uzmanlar ne diyor?

Diğer yandan batılı uzmanlar ise “bağımsızlık eşittir üyelik” formülünü şüpheyle karşılıyorlar. AB Batı Balkanlar İrtibat Temsilciliği Başkanı Reinhard Priebe, bu ülkenin AB’ye yaklaştırılmasını konu alan görüşmelere başlamaya hazır olduklarını belirterek, ama aynı zamanda da aşırı beklentilere kapılmamaları hususunda da Karadağ halkını uyardı.

Priebe, “Bu durumda Karadağ, Avrupa’yla bütünleşme yolunu tek başına katetmek zorunda kalacak ve AB uyulması gereken kriterleri Karadağ için özel olarak gözden geçirecek. Bu yolun uzun mu, kısa mı olacağı konusunda tahmin yürütmek için henüz erken. Önemli olan Karadağ’ın gerekli şartları yerine getirme sorumluluğunu üstlenmesidir” dedi.

Karadağ hükümeti, Sırbistan’dan ayrılmakla AB’ye üyelik şanslarını arttırdıklarını düşünüyor. Viyana’daki Uluslararası Ekonomik Kıyaslamalar Merkezi’nden Vladimir Gligorov da bu iyimserliği paylaşanlardan. Sırbistan’ın önündeki sorunlar yüzünden kolay kolay belini doğrultamayacağını belirten Gligorov, “Kosova meselesinin halledilmesi, Anayasa krizinin atlatılmması gerekiyor. Karadağ, büyük hatalar yapmaz ise AB ile doğrudan görüşmeleri tek başına başlatabilir” dedi.

Sırbistan’ın durumu

Sırbistan’ın durumu da doğru siyasi kararlar alıp almayacağına bağlı. AB ile Belgrad yönetimleri arasındaki ortaklık görüşmeleri, savaş suçu zanlısı Ratko Mladiç’in teslim edilmemesi yüzünden askıya alınmıştı. Reinhar Priebe, AB’nin bu talebinden vazgeçmeyeceğini söylüyor. Priebe, “Savaş Suçları Mahkemesi’yle işbirliği yapılmadığı için müzakereler iptal edildi. Bu engel ortadan kalkınca görüşmelerin devam edeceği de kesin” dedi.