Kahve fiyatları düştü

Üretim miktarının azalmasına rağmen kahve fiyatlarının düşmeye devam edeceği belirtiliyor. Kimsenin vazgeçemediği içeceklerin başında gelen kahvenin fiyatı son yüz yılın en düşük seviyesine indi.

Sadece Kolombiya’daki kahve bahçelerinde çalışan iki milyon kişinin işsiz kaldığını söyleyen Üreticiler Birliği Başkanı Gabriel Silva, köylerde çaresizlik, şiddet ve güvensizliğin arttığını belirtiyor. Gırtlağına kadar borca batan küçük üretici çareyi kahve ağaçlarının arasına koka ve haşhaş ekmekte arıyor. BM’nin tahminlerine göre, ham kokain üretimi sadece son bir yılda yüzde 60 oranında arttı.

Uluslararası Kahvecilik Birliği, dünya fiyatlarındaki çöküşün öncelikle Latin Amerika ve batı Afrika’daki üreticiyi sarstığını ve fiyatların daha da düşmesini beklediklerini duyurdu.

Alman Açlıkla Mücadele Derneği‘nden yapılan açıklamaya göre, Meksika’daki kahve ihracatçısının eline yeşil ham kahve çekirdeğinden geçen para beş yıl öncesine göre %70 oranında azalmış. Kimi aracı kahvenin kilosuna sadece 10 Amerikan centi ödüyor. Kahvenin üretim maliyeti satış fiyatını misliyle aşıyor. Bu yüzden çoğu üretici, kahve bahçelerini terkedip iş bulma umuduyla şehirlere göç ediyor.

İhrac gelirleri sıfırlanan ülker var

Kahve fiyatlarının düşmesi, çoğu ülke için ihracat gelirlerinin hemen hemen sıfırlanması anlamına geliyor. Doğu Afrrika ülkelerinden Uganda kahve krizi yüzünden, son borç affından hiç yarar sağlayamamış oldu. İhracat gelirinin üçte ikisini kahveye borçlu olan Etiyopya fiyat farkı yüzünden yılda 150 milyon dolar kaybediyor.

Bol ham kahve yetişen ülkelerin maliye bakanları da fiyatların tabana vurmasından son derece rahatsızlar. Dünya fiyatlarının düşmesi yüzünden hem ihracat vergisi azalıyor, hem de devlet büyük halk kesimlerinin tamamen yoksullaşmasını önlemek için taban fiyatı üzerinden üreticiye sübvansiyon ödemek zorunda kalıyor.

Kahve 70 dolayındaki kalkınma halindeki ülke için ham petrolden de önemli bir gelir kaynağı oluşturuyor. Dünyanın en büyük ihracatçıları Brezilya ve Kolombiya’nın dünya ticaretindeki toplam payları %45’i buluyor. Vietnam, Guatemala, Uganda, Kosta Rika, Etiyopya ve Kenya da mecazi anlamda kahve bağımlısı ülkeler. Yıllık global rekoltenin dörtte üçü Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya ülkelerine satılıyor.

Son yüzyılın en düşük fiyatı

Bu yılın ilkbahar aylarında toparlanmaya başlayan çekirdek kahve fiyatları sonbaharda yeniden düşüşe geçti. Kahve fiyatının son yüz yılın en düşük seviyesine inmesi, Brezilya’daki rekolte kaybının global kahve arzının düşmesine yol açacak olması bakımından yadırganabilir. Öte yandan tüketici ülkelerin kahve talebi de ortalamının üzerindeki bir oranla artıyor.

Ham kahve piyasasındaki aşırı arzın nedenlerine gelince. Spekülasyon fonlarının yüksek miktardaki alımlarla silip süpürdükleri kahve piyasasında etkili oldukları ve vadesi gelen satış sözleşmelerini yerine getirmek için kahveyi elden çıkarmaya çalıştıkları gözleniyor. Bu bakımdan üretimdeki düşüşün aşırı stoklar sayesinde fazlasıyla telafi edilebileceği belirtiliyor.

Kahve piyasasındaki çöküş önümüzdeki dönemli ilgili beklentiler açısından da önemli. Piyasa uzmanları ürretimin yine aşırı oranda artacağını ve yıllık rekoltenin 2004’te de talep edilen miktarın çok üzerinde olacağını tahmin ediyorlar. Arz – talep dengesinin tutmmayacak olması, kahvenin daha da ucuzlayacağını gösteriyor.